Της Ιωαννας MανδρουΚριτήρια ικανότητας που θα έχουν σχέση με το έργο τους, την προσήλωση στο λειτούργημά τους και την ανεξάρτητη στάση τους, θα καθορίζουν -εκτός από τη δικαστική επετηρίδα- την εξέλιξη των δικαστών, δημιουργώντας περιβάλλον αξιοκρατίας, καθώς το υπουργείο Δικαιοσύνης επεξεργάζεται ήδη μεταβολές σε βάθος για τη λειτουργία της Δικαιοσύνης.
Ο υπουργός Δικαιοσύνης κ. Χάρης Καστανίδης έχει θέσει στο επίκεντρο του διαλόγου με τους εκπροσώπους των δικαστών και των εισαγγελέων σειρά ρυθμίσεων με τις οποίες φιλοδοξεί να αλλάξει ριζικά το πρόσωπο της Δικαιοσύνης, με στόχο την ενίσχυση της ανεξαρτησίας της προς όφελος των πολιτών.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ» το υπουργείο Δικαιοσύνης έχει θέσει ως προτεραιότητα την υλοποίηση των προεκλογικών δεσμεύσεων της κυβέρνησης, προωθώντας άμεσα πακέτο μέτρων -το σχετικό νομοσχέδιο θα κατατεθεί προς ψήφιση αμέσως μετά τις γιορτές- με έμφαση τις αλλαγές στον τρόπο επιλογής της ηγεσίας της Δικαιοσύνης, επαναφορά του θεσμού της αυτοδιοίκησης των μεγάλων δικαστηρίων της χώρας και ουσιαστικές μεταβολές σε όλα τα επίπεδα της εξέλιξης των δικαστών και των υπηρεσιακών τους μεταβολών.
Σε ό,τι αφορά τον θεσμό του αυτοδιοίκητου, που ίσχυσε για πάνω από 15 χρόνια και καταργήθηκε επί υπουργίας του κ. Σ. Χατζηγάκη, υπό το βάρος πολλών δυσλειτουργιών που εμφανίστηκαν κατά την εφαρμογή του, με τις νέες ρυθμίσεις επανέρχεται, αλλά, όπως δηλώνει ο κ. Καστανίδης «με βελτιώσεις τέτοιες που δεν θα εχουν επιχειρήματα ούτε οι επικριτές του θεσμού». Είναι αξιοσημείωτο ότι και ο νέος πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας κ. Αντώνης Σαμαράς έχει ταχθεί δημόσια υπέρ του θεσμού της αυτοδιοίκησης των δικαστηρίων, στηρίζοντας ανάλογο αίτημα που διατυπώνεται από όλες τις δικαστικές και εισαγγελικές ενώσεις.
Σύμφωνα με πληροφορίες, λοιπόν, το υπουργείο Δικαιοσύνης, μετά τις γιορτές θα φέρει προς ψήφιση ρύθμιση για την αυτοδιοίκηση των δικαστηρίων, που θα προβλέπει:
- Οι δικαστές θα ψηφίζουν τους δικαστές που θα διοικούν το δικαστήριο στο οποίο ανήκουν. Για το Πρωτοδικείο θα ψηφίζουν πρωτοδίκες και πρόεδροι πρωτοδικών και για το εφετείο, εφέτες και πρόεδροι εφετών.
- Δεν υιοθετείται, σύμφωνα με πληροφορίες, η πρόταση που έχει υποβληθεί από πολλές πλευρές, για εκλογή των διοικήσεων με ψήφο μεν, αλλά από το ανώτερο δικαστήριο -το εφετείο να εκλέγει τη διοίκηση του πρωτοδικείου- προκειμένου να μην επαναληφθούν φαινόμενα ψηφοθηρίας και πελατειακών σχέσεων ανάμεσα στους δικαστές που ψηφίζουν και εκείνους που έχουν το δικαίωμα του εκλέγεσθαι.
- Οι εκλεγμένες διοικήσεις δεν θα έχουν δικαίωμα επανεκλογής. Θα εκλέγονται για μία μόνο θητεία.
- Οι δικαστές και οι εισαγγελείς που θα είναι υποψήφιοι, αριθμητικά θα ορίζονται από τον νόμο, ώστε να αποφεύγονται φαινόμενα εκλογής δικαστών που βρίσκονται πολύ χαμηλά στη δικαστική επετηρίδα.
Ενεργό ρόλο η Βουλή
Στο ίδιο νομοθέτημα θα περιλαμβάνονται και οι ρυθμίσεις που θα προβλέπουν αλλαγές στον τρόπο επιλογής της ηγεσίας της δικαιοσύνης.
Ρυθμίσεις που θα δίδουν τη δυνατότητα και στη Βουλή να εμπλέκεται ενεργά στη διαδικασία, διευρύνοντας τη νομιμοποίησή της και στερώντας από την κυβέρνηση το αποκλειστικό προνόμιο μιας τόσο σημαντικής επιλογής.
Κι ενώ η ηγεσία της δικαιοσύνης, έως ότου γίνει συνταγματική αναθεώρηση θα έχει και την έγκριση της Βουλής, με άλλες διατάξεις «σπάει» το άβατο της δικαστικής επετηρίδας που ώς σήμερα, αποτελεί το μοναδικό κριτήριο εξέλιξης δικαστών και εισαγγελέων. Με τις προτεινόμενες από το υπουργείο ρυθμίσεις, θα δίδονται δυνατότητες στους άξιους και ικανούς δικαστές και εισαγγελείς να προάγονται και να εξελίσσονται ιεραρχικά.
Η δικαστική επετηρίδα, θα λαμβάνεται υπόψη και στο μέλλον, αλλά θα υποχωρεί και θα συνεκτιμάται με κριτήρια αξιοκρατίας, ουσιαστικής απόδοσης και ικανότητας, ανοίγοντας τη σκάλα ανόδου σε δικαστές που πράγματι μπορούν να προσφέρουν υψηλές υπηρεσίες στους πολίτες και τους θεσμούς.
