Θεσσαλονίκη - 2o Ευρωπαϊκό Συνέδριο Τουρισμού
– Νοέμβριος 2009
Μιάμιση φορά … Ελλάδα είναι οι τουρίστες που ενδιαφέρονται ανά τον κόσμο για windsurfing και Kitesurfing
– Πώς ο αθλητικός τουρισμός, γενικότερα και ειδικότερα, μπορεί να αποφέρει στην Ελλάδα σημαντικά έσοδα, σημαντική διεθνή προβολή και με ενδεικτική μείωση κόστους τάξεως 10%, ενώ παρέχει ανταποδοτικότητα στον ίδιο τον προορισμό.
=============================================
Η δεύτερη ημέρα του 2ου Ευρωπαϊκού Συνεδρίου Τουρισμού (που έλαβε χώρα στην Θεσσαλονίκη παράλληλα με την Έκθεση ΦΙΛΟΞΕΝΙΑ) αφιερώθηκε σε τέσσερις «Ειδικές – Εναλλακτικές Μορφές Τουρισμού» με το δεδομένο ότι όλες αυτές οι ειδικές μορφές έχουν δυνατότητες συγκριτικών πλεονεκτημάτων για την Ελλάδα, προσφέρονται για πολύμηνη τουριστική δραστηριότητα – αν όχι 12μηνη - για τις οποίες ουσιαστικά δεν γίνεται καθόλου ή μόνο λίγο, εξειδικευμένη τουριστική προβολή, και οι οποίες μπορούν να προσελκύσουν και τους «ποιοτικά» επιθυμητούς τουρίστες, όπως είπε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Συντονιστής αυτής της θεματικής ενότητας, κ. Χρήστος Πετρέας (Σύμβουλος Περιφερειακής και Τουριστικής Ανάπτυξης και Εμπειρογνώμων ΕΕ). Την δεύτερη ημέρα του Συνεδρίου παρουσιάστηκαν και συζητήθηκαν ο «θαλάσσιος τουρισμός – γιώτινγκ», ο «αθλητικός τουρισμός», ο «θρησκευτικός τουρισμός» και ο «γαστρονομικός τουρισμός».
Συνεχίζοντας, ο κ. Πετρέας επισήμανε ότι τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια συνειδητή στροφή της τουριστικής κατανάλωσης προς την ζήτηση (και αντίστοιχα την κατανάλωση) των ειδικών - εναλλακτικών μορφών τουρισμού. Δεν πρέπει όμως, να θεωρούμε αυτή την τάση ως μετατόπιση της ζήτησης από τον μαζικό τουρισμό σε ειδικές - εναλλακτικές μορφές τουρισμού, απλά είναι αύξηση ζήτησης και για διαφορετικά τουριστικά προϊόντα και υπηρεσίες, πιο εξειδικευμένες, πιο στοχευμένες. Στα πλαίσια αυτού του σκεπτικού επελέγησαν να περιληφθούν στο 2ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Τουρισμού οι ειδικές αυτές μορφές, που είναι μόνο ένα μέρος από τη συνολική αγορά των μορφών αυτών.
Ειδικά για τον «αθλητικό τουρισμό» ο όρος περιλαμβάνει, εκτός από τα μεγάλα και μικρά αθλητικά γεγονότα (οργάνωση και θέαση), τις προπονήσεις, τα αθλητικά αξιοθέατα, και τον αθλητικό τουρισμό αναψυχής, που είναι τα αθλήματα που κάνουν οι τουρίστες, είτε επειδή βρήκαν την ευκαιρία στον προορισμό, είτε που αποτέλεσαν κρίσιμο παράγοντα για την πραγματοποίηση του ταξιδίου, σαν αθλήματα χόμπυ.
Ας δούμε ένα παράδειγμα: Υπάρχουν τουλάχιστον 15.000.000 άνθρωποι ανά τον κόσμο (σύνολο αυτών που κάνουν windsurfing σε διάφορες χώρες), δυνητικοί «αθλητικοί τουρίστες» με επιθυμία, όταν πηγαίνουν διακοπές, να "πετούν" με μια σανίδα κάτω από τα πόδια τους ή να γλιστρούν πάνω στα νερά με τη δύναμη του αέρα! Και υπάρχει μια χώρα στην υφήλιο, που κατατάσσεται πρώτη παγκοσμίως σε διαθεσιμότητα ανέμων για το άθλημά τους, 8 μήνες κάθε χρόνο.
Η χώρα αυτή θα μπορούσε κάλλιστα να είναι ο ιδανικός προορισμός και μπορεί να προσελκύσει μεγάλο αριθμό από αυτούς, στις διακοπές τους. Δυστυχώς, όμως, οι περισσότεροι από τους 15 εκατομμύρια δυνητικούς τουρίστες παγκοσμίως, που όταν ταξιδεύουν έχουν στόχο να κάνουν windsurfing ("ιστιοσανίδα") ή kitesurfing ("αετός με σανίδα"), δεν γνωρίζουν ότι η παραπάνω χώρα είναι η ... Ελλάδα.
Η ελλιπής προβολή της Ελλάδας ως προορισμού για αθλητικό τουρισμό σε διεθνείς εκθέσεις – όπως, ενδεικτικά η πλήρης απουσία από το Ναυτικό Σαλόνι Γαλλίας - αλλά και η έλλειψη υποδομών σε μερικές περιπτώσεις, στερούν από την Ελλάδα τη δυνατότητα να βρίσκεται στα υψηλά επίπεδα που θα μπορούσε, στις προτιμήσεις των λεγόμενων "ενεργητικών" ("active") τουριστών.
Τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, η Ρόδος (και όχι μόνο) έχει αρχίσει να βάζει την Ελλάδα στη λίστα των τουριστικών προορισμών για windsurfing και kitesurfing, χάρη και στis πρωταθλητικές διοργανώσεις διεθνών αγώνων ιστιοσανίδας, που πραγματοποιήθηκαν κυρίως στην παραλία της Ιαλυσού, ενώ σε αυτήν και άλλες υπέροχες παραλίες του νησιού (όπως στο Πρασονήσι, Φάνες, Κρεμαστή) που δέχονται την εύνοια του Αιόλου, η Ρόδος προσφέρει … κύμα για όλα τα στυλ (freestyle, speed course και slalom)
"Στην Ευρώπη, μεταξύ των προορισμών για αυτά τα συγκεκριμένα αθλήματα, κυριαρχούν σήμερα Κανάρια Νησιά και Ισπανία, αλλά το σπορ είναι δημοφιλές και σε Μάλτα, Αίγυπτο, Τουρκία και Ιταλία (Σικελία και Σαρδηνία)", εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο ιδρυτής του “Rhodes Windsurfing, Kitesurfing and Sailing Academy” (http://www.rwa.gr), συνιδρυτής (με τον κ. Χρήστο Πετρέα), από το 2004, του project «Sports Tourism Greece» και προπονητής ιστιοσανίδας-ιστιοπλοΐας, κ. Αχιλλέας Τζίμας, σύμφωνα με τον οποίο η ρωσική αγορά παρουσιάζει αυξημένες προοπτικές για την προσέλκυση τουριστών του είδους.
Σημαντική δυναμική ως δυνητικές αγορές τουρισμού για windsurfing παρουσιάζουν επίσης η Γαλλία (περίπου 2 εκατ. τουρίστες), εσχάτως η Πολωνία (2 εκατ.) και η Γερμανία (1,5 εκατ.), αλλά και οι χώρες Ισπανία (1,4 εκατ.), Ιταλία, ΗΠΑ και Αυστραλία (1 εκατ. έκαστη), Ρωσία και Πορτογαλία (περίπου 500.000 καθεμία).
-----------------------
Το 10% των αφίξεων
------------------------
Βέβαια, τα συγκεκριμένα δύο αθλήματα δεν είναι τα μόνα που θα μπορούσαν να φέρουν τουρισμό στην Ελλάδα για σχεδόν 12 μήνες ετησίως. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού, το 25% των τουριστών παγκοσμίως ενδιαφέρονται "να κάνουν κάτι στις διακοπές τους" κι αυτό το "κάτι" συνδέεται συνήθως με αθλητικές δραστηριότητες, είτε αυτές είναι γκολφ, περιήγηση, ιππασία, ποδηλασία, κατάδυση, είτε απλά περπάτημα.
"Ο αθλητικός τουρισμός αναψυχής, (δηλαδή τα αθλήματα όπως windsurfing και kitesurfing, ιστιοπλοΐα, καταδύσεις, γκολφ, ιππασία, mountain bike αναρρίχηση, κτλ), έχει υπολογιστεί ότι προσελκύει το 10% των συνολικών αφίξεων στην Ελλάδα, αν και δεν έχει γίνει επίσημη καταγραφή", σημειώνει ο κ. Τζίμας, ο οποίος ήταν εισηγητής στο θέμα του αθλητικού τουρισμού, στο 2ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Τουρισμού, που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της ΦΙΛΟΞΕΝΙΑ στη Θεσσαλονίκη. Ο κ. Τζίμας ανέφερε επίσης ότι σε συνεργασία με τον κ. Πετρέα, υλοποιούν από το 2008, και είναι υπό εξέλιξη, έρευνα πεδίου στους τουρίστες αυτού του αθλητικού τουρισμού, για να επισημανθούν τα χαρακτηριστικά της συμπεριφοράς και των προτιμήσεων τους.
Ενδεικτικό της επιρροής, που μπορεί να έχει στις τοπικές κοινωνίες μια διεθνής διοργάνωση πρωταθλητικής εκδήλωσης και η προβολή της, είναι το παράδειγμα της Ρόδου: μεταξύ 2002 και 2005, οπότε στο νησί διοργανώθηκαν διεθνείς αγώνες windsurfing, οι οποίοι διαφημίστηκαν σε πολλές χώρες όπου υπάρχουν οπαδοί του σπορ, παρατηρήθηκε ότι το νησί προσέλκυσε κατά μέσο όρο 20.000 "εξειδικευμένους" τουρίστες ετησίως, αριθμός που μειώθηκε στους 19.000 πέρυσι και τους 18.000 το 2009 μέχρι στιγμής, λόγω της οικονομικής κρίσης, αλλά και της μη πραγματοποίησης αγώνων τα συγκεκριμένα έτη.
--------------------------
Κάρπαθος: to 40% se κλίνες για wind και kitesurfers
--------------------------
Τα νησιά Κάρπαθος, Νάξος, Πάρος και Λευκάδα, όπου γίνονται αγώνες το 2006-2009, παρουσιάζουν διαρκώς αυξανόμενες αφίξεις επισκεπτών για τα δύο αυτά αθλήματα. Στην Κάλυμνο, που προβάλλεται ως προορισμός για καταδύσεις και για αναρρίχηση, εκτιμάται ότι το 80% του τουρισμού είναι πλέον "ενεργητικοί" τουρίστες, δηλαδή αθλητικός τουρισμός, ενώ στην Κάρπαθο, ο μεγαλύτερος αριθμός από τις διανυκτερεύσεις στις κλίνες του νησιού είναι σε πελάτες που κάνουν windsurf, kitesurf και σε περιηγητές", σημειώνει ο κ.Τζίμας,
Τόσο η Κάρπαθος, όσο και η Κάλυμνος και η Ρόδος, συμμετέχουν αυτόνομα σε διεθνείς εκθέσεις, ενώ η Κως - που τελευταία προβάλλεται στην Ολλανδία ως προορισμός για ποδηλάτες - κερδίζει σταδιακά τη θέση της στον "χάρτη".
Το ίδιο και το Ηράκλειο, όπου χάρη στη χαρτογράφηση και προβολή περιηγητικών μονοπατιών, και στις αφίξεις charters που φτάνουν εβδομαδιαίως από τη Γαλλία, δέχεται ένα μεγάλο ποσοστό από περιηγητές, αλλά και τουρίστες άλλων αθλημάτων", σύμφωνα με τον κ.Τζίμα.
Αντίθετα, συνολικά η Ελλάδα δεν έχει επαρκώς προβληθεί ως προορισμός του είδους αυτού. “Δεν έχει καν προβληθεί το κανόε και το καγιάκ, ενώ αν είχε γίνει αυτό, τα ποτάμια μας θα ήταν σήμερα γεμάτα, π.χ. από Γάλλους, ενώ τα χιονοδρομικά μας από άλλους τουρίστες", υποστηρίζει ο κ.Τζίμας.
----------------------
"Έχει χιόνι στην Ελλάδα ;"
------------------------
Αγαπημένος, αλλά "άγνωστος" προορισμός φαίνεται ότι είναι η Ελλάδα για τους Ρώσους, καθώς μπορεί μεν να τη γνωρίζουν για τον θρησκευτικό τουρισμό, τις θάλασσές της και τις …γούνες, αλλά αγνοούν άλλα βασικά θέλγητρά της.
«Όταν στο πλαίσιο πρόσφατης Τουριστικής Έκθεσης στη Μόσχα (το 2009) παρουσιάσαμε Ελληνικά χιονοδρομικά κέντρα σε Ρώσους, μας κοίταξαν έκπληκτοι: “έχει χιόνι στην Ελλάδα;” μας ρώτησαν. Για να προσεγγίσουμε τους Ρώσους, που λατρεύουν τα χειμερινά σπορ και για αυτό κατακλύζουν τις Άλπεις, πρέπει να προσφέρουμε πακέτα που θα συνδυάζουν αθλητισμό, διασκέδαση και θρησκεία. Ακόμη και ο Ρώσος που θα έρθει στην Ελλάδα για να κάνει «σπορ», θα πάει κάποια στιγμή σε κάποιο εκκλησάκι ή μοναστήρι, για να ανάψει ένα κερί», σημειώνει ο κ. Τζίμας, σύμφωνα με τον οποίο, τέτοια πακέτα δεν υπάρχουν σήμερα για την χώρα μας, αλλά γίνονται διαπραγματεύσεις για να ξεκινήσουν από το 2010-2011, με πτήσεις τσάρτερ, σε μερικές περιοχές της Ελλάδας.