http://kostasxan.blogspot.com/2009/09/casus-belli.html
Οι συνεχώς αυξανόμενες τουρκικές προκλήσεις στο Αιγαίο και δη στον Εθνικό Εναέριο Χώρο καταδεικνύουν με τον πλέον χαρακτηριστικό τρόπο πως η Άγκυρα δεν φείδεται ενεργειών που θα μπορούσαν να τορπιλίσουν το υπάρχον καθεστώς, το οποίο φυσικά αμφισβητείται και αυτό στην πράξη διαρκώς, αλλά ούτε φυσικά και προθέσεων.
Βάσει όλης αυτής της συγκεκριμένης τουρκικής πολιτικής θα περίμενε κανείς πως η ελληνική στάση απέναντι σε αυτή την προκλητικότητα θα έπρεπε να ήταν ανάλογης τουλάχιστον κλίμακας, αν μη τι άλλο εξισορροπητικής, συμπεριλαμβανομένου και του επιπέδου του σχεδιασμού. Στο πλαίσιο αυτό και η υπόθεση του Δόγματος του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου και η άμυνα της Κύπρου, εκτός του ότι είναι ένα θέμα που αγγίζει τον Ελληνισμό στο σύνολο του, θα έπρεπε να συμβαδίζει προς αυτή την κατεύθυνση.
Η αντίδραση της Ελλάδας, σε περίπτωση μιας εκ νέου τουρκικής προέλασης στο υπόλοιπο ελεύθερο κομμάτι της Κύπρου, αυτήν τη φορά απαιτείται να είναι κάτι παραπάνω από συμβολική.
Μια απλή όμως και τυχαία περιήγηση στον ιστότοπο του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Φρουράς μας επαναφέρει στην ωμή πραγματικότητα της ελληνικής αφασίας. Κάπου εκεί, σε μια λίστα θεμάτων είδαμε κάτι που είχαμε ξεχάσει τόσο καιρό και μας προκάλεσε την περιέργεια: «Ενιαίο Αμυντικό Δόγμα» ήταν ο τίτλος και αφήσαμε τον κέρσορα του «ποντικιού» να σταθεί.
Εκατόν οκτώ λέξεις όλες και όλες μας εξηγούσαν τι είναι ακριβώς ο περίφημος ενιαίος αμυντικός χώρος: «Το Νοέμβριο του 1993, διακηρύχθηκε από τις Κυβερνήσεις Ελλάδας και Κύπρου "Το Δόγμα του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου", με κύριο χαρακτηριστικό τον καθαρά αμυντικό του χαρακτήρα και στόχο την αποτροπή ή αντιμετώπιση κάθε επιθετικής ενέργειας, εναντίον του ενός ή και των δύο μερών.
Με τη διακήρυξη του δόγματος, υπογραμμίζεται με έμφαση η δέσμευση της Ελλάδας να θεωρεί ως αιτία πολέμου (casus belli) οποιαδήποτε τουρκική απόπειρα προέλασης στην ελεύθερη Κύπρο.
Έτσι, στα πλαίσια υλοποίησης του Δόγματος, το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Φρουράς έχει οριοθετήσει τους παρακάτω τομείς ανάπτυξης του:
"Ποσοτική και ποιοτική ενίσχυση της Εθνικής Φρουράς. Συντονισμό μεταξύ των επιτελείων ΓΕΕΦ και ΓΕΕΘΑ Ελλάδας. Διεξαγωγή Κοινών ασκήσεων. Δημιουργία κατάλληλων επιχειρησιακών υποδομών".
Αυτά είναι τα αναγραφόμενα στον ιστότοπο του Επιτελείου Εθνικής Φρουράς και απογοητευτήκαμε, καθώς τα θεωρήσαμε ιδιαίτερα πτωχά στο να περιγράψουν τον ακρογωνιαίο λίθο της ενιαίας εθνικής άμυνας.
Γιατί, για ποια ποιοτική και ποσοτική ενίσχυση της Εθνικής Φρουράς μιλάμε;
Για ποιον συντονισμό, για ποιες κοινές ασκήσεις;
Ελάτε τώρα, ας σοβαρευτούμε. Ο Νικηφόρος-Τοξότης ανήκει στην Ιστορία τώρα πια. Αλλά, τουλάχιστον, με την έμφαση στο τουλάχιστον, υπήρχε ο γνωστός λατινικός όρος του «casus belli». Κάτι ήταν και αυτό, σκεφτήκαμε. Οι Κύπριοι αδελφοί μας θεωρούν πως το casus belli ισχύει.
Και όμως, δεν τα είχαμε δει όλα.
Αυτό γιατί μας γεννήθηκε η περιέργεια να δούμε τι μπορεί να φιλοξενούσε στον αντίστοιχο ιστότοπο του το ελληνικό υπουργείο Εθνικής Άμυνας.
Ψάξαμε, ξαναψάξαμε μα το τρίπτυχο του «Ενιαίου Αμυντικού Χώρου» δεν καταφέραμε να το εντοπίσουμε πουθενά. Δεν μπορεί, είπαμε, κάποιο λάθος θα υπάρχει. Κι έτσι, σκεφτήκαμε, κακώς και πάλι, πως κάπου κάτι θα υπήρχε. Και να, κάπου το μάτι μας πέτυχε τον γνωστό όρο «casus belli». Λες; «Παράλληλα, απειλεί ευθέως τη χώρα μας με πόλεμο (casus belli διατυπωμένο από το πανίσχυρο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας της χώρας) σε περίπτωση που η Ελλάδα αποφασίσει να ασκήσει νόμιμο δικαίωμα της...».
Πολύ καλά καταλάβατε. Εννοούσε για το casus belli της Τουρκίας σε περίπτωση που επεκτείναμε τα 6 μίλια των χωρικών υδάτων σε 12.
Δεν πειράζει, είπαμε. Ας μην απογοητευτούμε. Θα συνεχίσουμε να ψάχνουμε. Και συνεχίσαμε.
Κάτι βρήκαμε τώρα: «Βασικοί στόχοι της Πολιτικής Εθνικής Άμυνας είναι: Η διαφύλαξη της ειρήνης,... κ.τ.λ., κ.τ.λ» Ναι, και...;
«Η εγγύηση της ασφάλειας του Κυπριακού Ελληνισμού και η μέριμνα για την ασφάλεια των ελληνικών μειονοτήτων στο εξωτερικό».
Αυτό είναι; Αυτό είναι ο Ενιαίος Αμυντικός Χώρος; Η εγγύηση της ασφάλειας του Κυπριακού Ελληνισμού; Ναι, δηλαδή πώς; Πού είναι το casus belli;
Δεν πειράζει, είπαμε, ας προχωρήσουμε. Κάτι άλλο θα βρούμε. Και προχωρήσαμε. Και φτάσαμε στη Νέα Δομή των Ενόπλων Δυνάμεων.
Και γράφει ο ιστότοπος του υπουργείου Άμυνας: «Την ανάπτυξη στην ξηρά ευέλικτων, ταχυκίνητων και αποτελεσματικών δυνάμεων με προστασία θώρακα, με μεγάλη ισχύ και αποτελεσματικότητα πυρός και με κατάλληλη οργάνωση και διάταξη, ικανών να εξασφαλίσουν την εδαφική ακεραιότητα της ηπειρωτικής και νησιωτικής χώρας και να συμβάλουν στην άμυνα της Κύπρου».
Ορίστε;... Και να συμβάλουν στην άμυνα της Κύπρου; Να συμβάλουν, δηλαδή, πώς; Στην άμυνα κάποιας χώρας μπορείς να συμβάλλεις με χίλιους τρόπους. Από το να στείλεις στρατεύματα μέχρι να στέλνεις ευχετήριες κάρτες, του στιλ «βαστάτε γερά, ερχόμαστε».
Αυτό είναι ο Ενιαίος Αμυντικός Χώρος για το ΥΕΘΑ.
Παρ' όλα αυτά συνεχίσαμε να ψάχνουμε. Και εκεί κάπου σε μια γωνιά της ανάλυσης για τον εκσυγχρονισμό των Ενόπλων Δυνάμεων συναντήσαμε επιτέλους κάτι ενδιαφέρον: πως «στο σύγχρονο περιβάλλον ασφάλειας εντάσσονται, μεταξύ άλλων, και «η διασφάλιση της αξιοπιστίας του δόγματος του ενιαίου αμυντικού χώρου με την Κύπρο». Αυτό. Δεκατρείς λέξεις. Όχι στους στόχους της εθνικής αμυντικής πολιτικής, ούτε για τη στρατηγική θέση της Ελλάδας, αλλά στην κατηγορία του σύγχρονου περιβάλλοντος ασφαλείας.
Προφανώς, κάποιος θα το είχε ξεχάσει εκεί. Για casus belli βέβαια ούτε λόγος. Πουθενά.
Μήπως όμως πρέπει να το μάθουν και οι Κύπριοι αυτό;
Γιατί οι άνθρωποι νομίζουν άλλα.
Κάποιος τουλάχιστον να τους το πει.
Κάποιος....
Πάνος Σπανόπουλος
