Είναι γνωστό εις όλους μας, ότι η Ιερά Μονή Αγίας Ζώνης κτίσθηκε το 1695 από τον Ιερομόναχο Μελέτιο. Αποτελεί παραδοσιακό μοναστηριακό τύπο Μονής με περιμετρική κλειστή και εσωστρεφή διάταξη από διώροφες ισοϋψείς πτέρυγες. Συνολική επιφάνεια 1.515 τ.μ.
Το καθολικό της Ιεράς Μονής είναι μονόκλιτη θολωτή βασιλική με τρούλο και με εγγεγραμμένα τόξα εσωτερικά. Στην κορυφή της εισόδου του Ιερού Ναού υπάρχει το απλό, μικρό μαρμάρινο καμπαναριό του 1751. Οι τοιχογραφίες είναι του 17ου αιώνος και πιστεύουμε ότι θα αποκατασταθούν. Το ξυλόγλυπτο τέμπλο είναι του 1801 και η εικόνα της Αγίας Ζώνης με το αργυρόδετο διάκοσμό της, του 1819.
Από της ενθρονίσεως του Σεβασμιωτάτου Ποιμενάρχου μας, το 1995, διαπιστώθηκε η ανάγκη ανακαινίσεως της Ιεράς Μονής Αγίας Ζώνης. Το 1997, δι΄ ιδίων εξόδων αναθέσαμε εκπόνηση μελέτης. Το 1998 ολοκληρώθηκε η μελέτη και υποβλήθηκε στο Υπουργείο Πολιτισμού. Το 2000, υπεβλήθη εις το κεντρικόν αρχαιολογικόν συμβούλιον (ΚΑΣ) και το 2001 λάβαμε την έγκρισιν, μετά από πολλές δυσκολίες.
Το 2001 η μελέτη υπεβλήθη προς την Ιεράν Σύνοδον, δια να συμπεριληφθή εις Γ΄ Ευρωπαϊκόν κοινοτικό πλαίσιο στήριξης, με τίτλο «Προστασία-ανάπλασις-ανάδειξις 10 ιστορικών Ιερών Μονών». Δεν επετεύχθη η προώθησίς της. Το 2001 μετά από πολλάς δυσκολίας η μελέτη ενεκρίθη παρά του Υπουργείου Πολιτισμού, Δ/νση Αναστήλωσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών μνημείων. Το 2002 εξεδόθη οικοδομική άδεια από το Γραφείο Ναοδομίας της Ιεράς Συνόδου. Όλα αυτά τα χρόνια εγένοντο παρεμβάσεις και ενοχλήσεις.
Το 2006 και πάλιν υπεβλήθη εις την Ιεράν Σύνοδο και μάλιστα την εταιρείαν ΣΥΜΕΑΝ και πάλιν δι΄ εξόδων της Ιεράς Μητροπόλεως εκπονήθησαν μηχανολογικές μελέτες ύδρευσης, αποχέτευσης, θέρμανσης και ηλεκτρολογικών. Το 2006 γίνεται περιβαλλοντική μελέτη, εγκρίνεται από την περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, Διεύθυνση περιβάλλοντος και χωροταξίας.
Στις 16.03.2007 υποβάλαμε πρόταση έργου «Συντήρηση και Αποκατάσταση Ιεράς Μονής Αγίας Ζώνης» με ένταξη και χρηματοδότηση στα πλαίσια του μέτρου ΠΕΠ Βορείου Αιγαίου 1.2 Πολιτισμός. Ελάβαμε πρωτόκολλο παραλαβής της ολοκληρωμένης μελέτης του έργου για αποκατάσταση, στερέωση των πτερύγων της Ιεράς Μονής, του αυλείου και περιβάλλοντος χώρου, στο ποσό των 3.300.000€. Υπεγράφη τεχνικό Δελτίο. Στις 19.02.2008, πραγματοποιήθηκε η ένταξη του έργου της Συντήρησης και Αποκατάστασης της Ιεράς Μονής Αγίας Ζώνης, στο Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Βορείου Αιγαίου 2000-2006, με απόφαση του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου κ. Ιωάννου Λέκκα, τον οποίον και ευχαριστούμεν θερμότατα.
Στις 05.03.2008, υπεγράφη η Προέγκριση δημοπράτησης του 1ου υποέργου «Συντήρηση και Αποκατάσταση Ι. Μονής Αγίας Ζώνης Βλαμαρής». Ακολούθησε δημοσίευση της περιλήψεως διακηρύξεως του έργου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Στις 01.04.2008 πραγματοποιήθηκε στα Γραφεία της Ιεράς Μητροπόλεως Σάμου, η Δημοπράτηση του έργου, από ειδική επιτροπή, αποτελουμένη από Μηχανικούς, για την ανάδειξη αναδόχου κατασκευής του έργου. Στις 08.04.2008, ανάδοχος του έργου ανεδείχθη η Κοινοπραξία ΤΕΘΡΟΝ ΑΤΕΗΡΩΝ ΑΤΕ. Στις 23.04.2008, υπεβλήθη ο Φάκελος προέγκρισης σύμβασης στην Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Επιχειρησιακού Προγράμματος Βορείου Αιγαίου. Στις 21.05.2008 υπεγράφη η σύμβασις του έργου.
Την Κυριακή 01.06.2008 τελέσθηκε Αρχιερατική θεία Λειτουργία και αγιασμός επί τη ενάρξει του έργου, και ζητήσαμε την χάρη του Θεού και την άνωθεν ενίσχυση.
Καυχώμεθα εν Κυρίω.
Οι ακαταπόνητες προσπάθειές μας, συνετέλεσαν να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις εντάξεως του έργου αυτού που άρχισε. Ήταν προσωπικός αγώνας, προσωπικό στοίχημα του Σεβασμιωτάτου Ποιμενάρχου μας.
Οι κασσάνδρες έλεγαν και ίσως ακόμη λέγουν πολλά. Οι συκοφαντίες οργίαζαν. Η παραπληροφόρηση εις ανώτατον βαθμόν.
Το έργο όμως άρχισε με την χάρη του Θεού και τις πρεσβείες της Παναγίας μας.
Η Ιερά Μονή θα λάβει άλλη όψη. Θα φθάσει εις το αρχαίον κάλλος της και επειδή είναι η πλησιέστερη Ιερά Μονή προς την πρωτεύουσα της Σάμου, οι δεσμεύσεις μας οι μελλοντικές δια την δράσιν και ζωήν της πολλές. Ο μοναχικός κοινοβιακός βίος, Συνεδριακόν Κέντρον, Σχολή Βυζαντινής Μουσικής, Κέντρο συντήρησης ιερών εικόνων και σκευών. Αυτά προβλέπονται δια το μέλλον.
Το εργοτάξιον εγκαταστάθηκε. Οι εργασίες ξεκίνησαν. Η Ιερά Μονή Αγίας Ζώνης θα παραμείνει κλειστή μέχρι πέρατος των εργασιών ανακαινίσεως ολοκλήρου του κτιριακού συγκροτήματος αλλά και του Καθολικού. Ακόμη ένα μοναστήρι μας ανακαινίζεται.
