ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ
Αθήνα, 2 Φεβρουαρίου 2009
ΜΕ ΘΕΜΑ : «ΑΚΤΟΠΛΟΪΑ: ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΤΙΣ ΑΚΤΟΠΛΟΪΚΕΣ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΕΣ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ - ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ»
Φίλες και φίλοι,
Κυρίες και κύριοι,
Θα ήθελα, κατ΄αρχήν, να καλωσορίσω στη Χίο τους εκλεκτούς προσκεκλημένους ομιλητές, τα μέλη της Περιφερειακής Επιτροπής του ΠΑΣΟΚ και όσους έχουν έρθει από άλλα νησιά και να συγχαρώ την Περιφερειακή Επιτροπή Β. Αιγαίου και τη Ν.Ε. Χίου, για τη διοργάνωση της σημερινής εκδήλωσης.
Αναμφισβήτητα, η ακτοπλοΐα αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα πολιτικής της χώρας, γιατί έχει άμεση σχέση με τη γεωγραφική, κοινωνική και οικονομική της συνοχή.
Έχει άμεση σχέση με τη δημοκρατία, γιατί αναφέρεται στο δικαίωμα του πολίτη να έχει ίση πρόσβαση στα κοινωνικά αγαθά.
Έχει άμεση σχέση με αυτή καθ’ αυτή τη νησιωτική ιδιαιτερότητα της χώρας, διότι αποτελεί προϋπόθεση και οξυγόνο για την εφαρμογή οποιουδήποτε προγράμματος περιφερειακής ανάπτυξης και, πολύ περισσότερο, νησιωτικής πολιτικής.
Έχει άμεση σχέση και με την οικονομία, γιατί η βαριά μας βιομηχανία, ο τουρισμός, βασίζεται στα νησιά μας.
Είναι λοιπόν κρίσιμο για ένα κόμμα εξουσίας όπως το ΠΑΣΟΚ, να παρεμβαίνει, να πρωτοστατεί στη διεξαγωγή δημόσιου διαλόγου, για τα υπάρχοντα προβλήματα και τις εφικτές λύσεις, καταθέτοντας συγκεκριμένες προγραμματικές προτάσεις και σχέδιο εξόδου από την κρίση.
Με αυτό το σκεπτικό, θα ήθελα να δώσω μία συνοπτική εικόνα της υπάρχουσας κατάστασης στο χώρο των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών, επισημαίνοντας τις αποφάσεις, τις επιλογές και τις πολιτικές, που μας οδήγησαν στη σημερινή αδιέξοδη κατάσταση, και να διατυπώσω τους κύριους άξονες του δικού μας κυβερνητικού προγράμματος.
Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι αυτό που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια είναι μια συνεχής υποβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών, με ταυτόχρονη σημαντική άνοδο των τιμών των ναύλων.Το ακτοπλοϊκό δίκτυο της χώρας, δηλαδή, το αν και πότε κάποιος θα μετακινηθεί δια θαλάσσης και με ποιο τίμημα, έχει αφεθεί εξ ολοκλήρου στη διάθεση και στα περιθώρια κέρδους των δραστηριοποιούμενων εταιρειών.
Έχει γίνει πλέον, αντιληπτό από όλους ότι ένας μικρός αριθμός εταιρειών κάνει ότι θέλει, αλλάζει πλοία, μειώνει, ακυρώνει τα δρομολόγια και αυξάνει τις τιμές κατά το δοκούν, ενίοτε απειλεί ότι θα πάρει τα πλοία του και θα φύγει, καταστρατηγεί τις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας με τους ναυτικούς και οι πολίτες ζουν υπό καθεστώς ομηρίας.Ο υψηλός βαθμός συγκέντρωσης της αγοράς μέσα από μια συνεχή διαδικασία συγχωνεύσεων και εξαγορών είναι κάτι επίσης εξαιρετικά ανησυχητικό, που θα πρέπει να μας απασχολεί ιδιαίτερα.
Ο πολιτικός προσανατολισμός της ΝΔ ήταν ευθύς εξαρχής σαφής:
Ένα δημόσιο αγαθό, το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα του Έλληνα πολίτη για επαρκή, ασφαλή και οικονομικά προσιτή ακτοπλοϊκή μετακίνηση, αντιμετωπίζεται, απλώς, ως μία οικονομική δραστηριότητα, η οποία, μάλιστα, έχει καταστεί βορά στους νόμους της ελεύθερης και μάλιστα ολιγοπωλιακής αγοράς.
Τι άλλο βέβαια θα περίμενε κανείς από μια κυβέρνηση, η οποία πιστή στο δόγμα του άκρατου νεοφιλελευθερισμού- το οποίο, παρεμπιπτόντως, καταρρέει διεθνώς- και καλυπτόμενη πίσω από το ιδεολόγημα ή την ιδεοληψία της ελευθερίας της αγοράς, προστατεύει συστηματικά τα μεγάλα συμφέροντα και τα καρτέλ και μεριμνά για την συγκέντρωση πλούτου στους λίγους και ισχυρούς, διευρύνοντας τον αριθμό των φτωχών και αδυνάτων; Χωρίς κανένα πρόγραμμα, χωρίς κανένα σχεδιασμό, χωρίς καμία συνοχή μέτρων και αποφάσεων, πραγματοποίησε ένα ατελείωτο ράβε - ξήλωνε του Νόμου 2932/01, γνωστού ως Νόμου Παπουτσή, με αποκλειστικό σκοπό την ικανοποίηση των αιτημάτων των εταιρειών.
1. Δεν είναι τυχαίο, πως πρώτο μέλημα της «νέας διακυβέρνησης» το 2004 ήταν η κατάργηση της Ρυθμιστικής Αρχής Θαλάσσιων Ενδομεταφορών, μιας ανεξάρτητης Διοικητικής Αρχής, η οποία θεσμοθετήθηκε για να παρακολουθεί και να ελέγχει προληπτικά την αγορά, παρεμβαίνοντας εκεί όπου ήταν απαραίτητο.
Με την κατάργηση της ΡΑΘΕ, οι αρμοδιότητες της μεταφέρθηκαν στη γνωστή σε όλους μας Επιτροπή Ανταγωνισμού, η οποία έχει, όμως, αρμοδιότητες κατασταλτικού χαρακτήρα και είναι επιφορτισμένη με όλες τις υποθέσεις στρεβλώσεων του ανταγωνισμού και καρτέλ, ανά την Ελλάδα-και αυτές είναι πολλές, όπως γνωρίζουμε-, χωρίς να διαθέτει το απαραίτητο προσωπικό, με αποτέλεσμα να είναι αναποτελεσματική. Κανένας δεν έχει τιμωρηθεί, κανένας δεν έχει υποστεί κυρώσεις για εναρμονισμένες πρακτικές και φαινόμενα αισχροκέρδειας, στο χώρο της ακτοπλοϊας.
2. Ο Νόμος Παπουτσή καθιέρωνε συγκεκριμένες διαδικασίες και χρονικά όρια, μέσα στα οποία έπρεπε να ολοκληρωθούν, προκειμένου η Πολιτεία να γνωρίζει έγκαιρα την κατάσταση και να παρεμβαίνει όπου υπήρχαν προβλήματα. Ένα απ΄ αυτά, ήταν και η υποχρέωση υποβολής δηλώσεων τακτικής δρομολόγησης, μέχρι την 31η Ιανουαρίου, κάθε χρόνου. Η Κυβέρνηση, υποκύπτοντας στην εναρμονισμένη πρακτική κάποιων εταιρειών, έδωσε τη δυνατότητα τακτικής δρομολόγησης πλοίων, με υποβολή δηλώσεων δρομολόγησης μετά την 31η Ιανουαρίου, ακόμα και την άνοιξη ή το καλοκαίρι, με αποτέλεσμα την αναίρεση κάθε έννοιας προγραμματισμού δρομολογίων, από την πλευρά της πολιτείας, αλλά και επιχειρηματικού προγραμματισμού, από την πλευρά των πλοιοκτητών.
3. Υποβάθμισε το Συμβούλιο Ακτοπλοϊκών Συγκοινωνιών, ένα όργανο το οποίο θεσμοθετήθηκε για το σχεδιασμό του ακτοπλοϊκού δικτύου, με αντικειμενικά και διαφανή κριτήρια, και στο οποίο συμμετείχαν οι πάντες, από υπηρεσιακούς παράγοντες του Υπουργείου, μέχρι ειδικοί επιστήμονες και εκπροσώπους των τοπικών κοινωνιών και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Σήμερα, ο ρόλος του Συμβουλίου είναι καθαρά διακοσμητικός, - τις περισσότερες φορές καλείται να επικυρώσει προειλημμένες σποφάσεις της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου-, στερώντας από τους χρήστες, μια ουσιαστική-ίσως τη μόνη-δυνατότητα παρέμβασης και λόγου.
4. Η απελευθέρωση των ναύλων της οικονομικής θέσης, σε όλες σχεδόν τις γραμμές, χωρίς κανένα μηχανισμό ελέγχου και παρακολούθησης των τιμών, οδήγησε σε υπέρογκες αυξήσεις στις τιμές των εισιτηρίων, τέτοιες, που τείνουν να μετατρέψουν μια υπηρεσία δημοσίου συμφέροντος σε είδος πολυτελείας.
5. Η κατάργηση του χρονικού ορίου για τη διεξαγωγή των διαγωνισμών για τις γραμμές δημοσίου συμφέροντος, που ήταν η 15η Ιουνίου, είχε ως αποτέλεσμα να επικρατήσει χάος στον προγραμματισμό και διεξαγωγή των διαγωνισμών. Σήμερα το δίκτυο των άγονων γραμμών λειτουργεί με τις προσφιλείς στη σημερινή κυβέρνηση, αδιαφανείς διαδικασίες των απ’ ευθείας αναθέσεων. Την ίδια στιγμή, ο τρόπος, οι όροι και τα κριτήρια διεξαγωγής των διαγωνισμών απέτυχαν, νεότευκτα πλοία με δωδεκαετείς συμβάσεις δεν έχουν δρομολογηθεί, οι επιδοτήσεις αυξάνουν γεωμετρικά, όπως γεωμετρικά αυξάνεται η απομόνωση και ταλαιπωρία των νησιών.
6. Καταργήθηκε το όριο της ηλικίας των πλοίων, εν κρυπτώ και παραβύστω, με μόνη την υπογραφή του αρμόδιου Υπουργού, χωρίς καν να ενημερωθεί η Βουλή. Εμείς ήμασταν εκείνοι που αναδείξαμε το θέμα, το δώσαμε στη δημοσιότητα και ασκήσαμε Κοινοβουλευτικό έλεγχο, επισημαίνοντας δύο πράγματα: πρώτον, ότι, έτσι, δεν υπήρχε πια κανένας λόγος ή κίνητρο για την ανανέωση του στόλου, και δεύτερο, ότι υπήρχε κίνδυνος οι γνωστοί φίλοι να συνεχίσουν να μοιράζονται, επί πολλά συναπτά έτη, πλουσιοπάροχες κρατικές επιδοτήσεις, για σαπιοκάραβα. Και δυστυχώς επαληθευτήκαμε. Όλα όσα συμβαίνουν -προνομιακή μεταχείριση κάποιων γαλάζιων στελεχών στο χώρο της ακτοπλοΐας, τα οποία από το 2004 και μετά μετεξελίχθηκαν σε ισχυρούς ακτοπλοϊκούς παράγοντες, ποινική δίωξη κατά του πρώην υπουργού Αιγαίου, και κατά στενού συνεργάτη του, ποινική δίωξη κατά παντός υπευθύνου, σχετικά με διαγωνισμούς οι οποίοι αφορούσαν αναθέσεις γραμμών δημοσίου συμφέροντος- δεν είναι ούτε συμπτωματικά, ούτε τυχαία, είναι η κορυφή του παγόβουνου στο χώρο της ακτοπλοΐας, με τους νησιώτες και τη χώρα ομήρους επιχειρηματικών συμφερόντων, των λίγων, των εκλεκτών και των «ημετέρων». Το Β. Αιγαίο είχε την ατυχία να αποκτήσει ιδία γνώση και εμπειρία…Τα αποτελέσματα είναι σε όλους γνωστά. Πλήρης αποδιοργάνωση του ακτοπλοϊκού δικτύου της χώρας, μη έγκαιρη ανακοίνωση των δρομολογίων και αλλαγές, πλοία και δρομολόγια που ανακοινώνονται και σε λίγες μέρες αποδρομολογούνται, ή καταργούνται, πλοία που παθαίνουν «βλάβη» και εξαφανίζονται επ΄αόριστον, για να δρομολογηθούν σε άλλη γραμμή. Εισιτήρια που αυξάνονται αλματωδώς σε περιόδους ανόδου του πετρελαίου και που ουδέποτε μειώνονται σε περιόδους ελεύθερης πτώσης του. Απλήρωτοι εργαζόμενοι στην ακτοπλοΐα, πλοία δεμένα και νησιά σε αποκλεισμό.
Οι νόμοι δεν εφαρμόζονται και όσοι τους παραβαίνουν παραμένουν ατιμώρητοι. Απέναντι σε όλα αυτά, η κυβέρνηση έχει επιλέξει ρόλο παρατηρητή, ή ακόμα χειρότερα, συνηγόρου ασυνεπών εταιρειών.
Είτε επειδή η κυβέρνηση έχει «ανοικτούς λογαριασμούς», είτε επειδή εκβιάζεται, είτε επειδή εξυπηρετεί «φίλους», τα όρια αντοχής και ανοχής των πολιτών έχουν προ πολλού ξεπεραστεί.
Ακούω, βέβαια, συχνά από διάφορες πλευρές, το επιχείρημα ότι για όλα τα κακώς κείμενα, -το φάρμακο διά πάσαν νόσον-, είναι ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός.
Βεβαίως, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σταδιακά, οι αγορές απελευθερώνονται, αλλά με κανόνες, με έλεγχο, και με προτεραιότητα τη διασφάλιση του Δημόσιου συμφέροντος, παράλληλα με την ενίσχυση του υγιούς ανταγωνισμού. Ο τομέας των τηλεπικοινωνιών αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα.
Αλλά για να προασπίσεις το δημόσιο συμφέρον της χώρας, χρειάζεται να το εξηγήσεις, πρέπει να τεκμηριώσεις-όχι, μόνο, πολιτικά, αλλά και επιστημονικά-ποιες είναι οι Εθνικές ανάγκες, που οφείλεις να αντιμετωπίσεις, ώστε, στη συνέχεια, να μπορέσεις να πείσεις και να διεκδικήσεις τόσο ειδικές ρυθμίσεις, όσο και πόρους, τους οποίους αποδεδειγμένα πια, η Ε.Ε. δεν αρνείται.
Τι απαντά το ΠΑΣΟΚ για όλα αυτά, γνωρίζοντας ότι η κατάσταση την οποία θα κληθεί να διαχειριστεί, δεν είναι ίδια με αυτήν που παρέδωσε το 2004, έχει επιδεινωθεί δραματικά;
Το ΠΑΣΟΚ υποστηρίζει ότι απαιτείται η εφαρμογή ειδικών πολιτικών, που θα εξασφαλίζουν στον Έλληνα και Ευρωπαίο πολίτη, «ισοδύναμο δικαίωμα» μετακίνησης, από και προς τα νησιά, με αυτό του κατοίκου της ηπειρωτικής Ευρώπης.
Για το λόγο αυτό προωθούμε ήδη την επεξεργασία και το διάλογο για τη θεσμοθέτηση του «Μεταφορικού Ισοδύναμου», δηλαδή για την κατά το δυνατόν εναρμόνιση της τιμολογιακής επιβάρυνσης του χρήστη των θαλάσσιων μεταφορών με αυτή των χερσαίων, για την απολαβή ανάλογης υπηρεσίας.
Για το ΠΑΣΟΚ αποτελεί μέτρο και «ηθικού ισοδύναμου» που πρέπει να υπάρχει στις νησιωτικές μεταφορές και πρέπει να ληφθεί υπόψη σε ένα ευρύτερο πνεύμα ισονομίας και ίσων δικαιωμάτων μεταξύ των πολιτών, ανεξάρτητα από το σημείο μόνιμης κατοικίας τους.
Πέραν, όμως, απ΄αυτή τη θεμελιώδη Αρχή, το ΠΑΣΟΚ έχει επεξεργαστεί μια δέσμη προτάσεων-θέσεων, αποτέλεσμα συλλογικής δουλειάς, στην οποία συμμετείχαν ικανότατα στελέχη, -επιστημονικά και πολιτικά-, τους οποίους θέλω, δημόσια, για μια ακόμη φορά, να ευχαριστήσω.
Οι προγραμματικές προτάσεις του ΠΑΣΟΚ επικεντρώνονται στα εξής σημεία:
1. Το πρόβλημα των μεταφορών στα νησιά δεν είναι ζήτημα μόνο πλοίων. Η πολιτική που, μέχρι σήμερα, είχε επίκεντρο μόνο το πλοίο, θα πρέπει να αντικατασταθεί από μια πολιτική ανάπτυξης ενός ολοκληρωμένου και ενιαίου συστήματος μεταφορών με το συντονισμό διαφορετικών μέσων μεταφοράς (πλοίο- πλοίο, πλοίο-υδροπλάνο, πλοίο αεροπλάνο κλπ.). Η δημιουργία ενιαίου κέντρου λήψης αποφάσεων, έτσι ώστε να οργανωθεί αποτελεσματικά ο προγραμματισμός, ο σχεδιασμός, ο συντονισμός, η εποπτεία και ο έλεγχος του συγκοινωνιακού έργου όλων των μέσων μαζικής μεταφοράς, θαλασσίων και αεροπορικών, στον νησιωτικό χώρο, θα συντελέσει ουσιαστικά προς αυτή την κατεύθυνση.
2. Επαναπροσδιορισμός και επανασχεδιασμός του δικτύου Ακτοπλοϊκών Συνδέσεων, μετά από δημόσιο διάλογο και διαβούλευση, με ισχυρή συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην αποτύπωση των προδιαγραφών της μεταφορικής υπηρεσίας που απαιτείται για την ανάπτυξη του τόπου τους. Και όταν λέμε προδιαγραφές εννοούμε σαφή προσδιορισμό, -κάνοντας χρήση ποιοτικών και ποσοτικών κριτηρίων και δεικτών- του απαραίτητου επιπέδου μεταφορικών υπηρεσιών εξυπηρέτησης των νησιών, συγκεκριμένης ποιότητας και προσιτής τιμής.
3. Όπου η ελεύθερη αγορά αδυνατεί να καλύψει τις απαιτήσεις είτε σε συχνότητα, είτε σε μεταφορική ικανότητα είτε στα επίπεδα τιμών, τότε το κράτος βάσει του κανονισμού μπορεί και πρέπει να παρέμβει, είτε επιβάλλοντας υποχρεώσεις δημόσιας υπηρεσίας στους παρόχους, είτε με την παροχή επιδότησης, η οποία μπορεί να πάρει πολλές μορφές. Αυτό που απαιτείται είναι σαφής τεκμηρίωση.
[Για παράδειγμα, στις κερδοφόρες επιχειρηματικά γραμμές, η δεκάμηνη δρομολόγηση και η μέχρι πρότινος διατίμηση των ναύλων της οικονομικής θέσης αποτελούσε μια μορφή επιβολής υποχρέωσης δημόσιας υπηρεσίας.]
4. Για να παρέμβει ουσιαστικά η Πολιτεία στις κερδοφόρες επιχειρηματικά γραμμές, θα πρέπει να λειτουργήσει η Ρυθμιστική Αρχή Θαλάσσιων Ενδομεταφορών, η οποία θα παρακολουθεί τον ιδιωτικό τομέα, θα εποπτεύει και θα ρυθμίζει την αγορά, ώστε να λειτουργεί ο υγιής ανταγωνισμός. Παρακολούθηση, συστηματικός έλεγχος και αξιολόγηση των μεταφορικών υπηρεσιών στα νησιά, απλώς δεν υφίσταται, αυτή τη στιγμή.
5. Η πολιτεία μπορεί και πρέπει να επιβάλλει ρυθμίσεις στους ναύλους των γραμμών δημόσιας υπηρεσίας, μέσα στα πλαίσια ενός ευρύτερου προγράμματος επιδότησης του εισιτηρίου, με ειδική μέριμνα για τους μόνιμους κατοίκους των νησιών.
Ο βαθμός παρέμβασης θα εξαρτηθεί από παράγοντες που σχετίζονται με τις τοπικές, οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες, χρησιμοποιώντας αντικειμενικούς δείκτες προσδιορισμού νησιωτικών χαρακτηριστικών σχετικούς με την οικονομική ανάπτυξη, την προσβασιμότητα, τον πληθυσμό, ποιότητες υποδομών και υπηρεσιών κα).
6. Για το δίκτυο των άγονων γραμμών και την ενδονησιωτική επικοινωνία πρέπει να αναζητηθεί μόνιμη και ριζική λύση. [Το πρόβλημα είναι συνολικό, μόνιμο. Και δεν είναι μόνο θέμα ναύλων.] Απαιτείται, λοιπόν, ένα νέο κανονιστικό πλαίσιο ανάθεσης των γραμμών δημοσίου συμφέροντος, που θα έχει ως σκοπό να εξασφαλίσει την διαθεσιμότητα της υπηρεσίας σε εκείνους που την έχουν ανάγκη, να καθορίσει τις υποχρεώσεις που σχετίζονται με την συχνότητα παροχής της υπηρεσίας και την τιμή, καθώς επίσης και τα δικαιώματα των τελικών χρηστών και τις υποχρεώσεις των παρόχων της υπηρεσίας. Θα περιλαμβάνει: Καθορισμό του δικτύου δρομολογίων, τους κατάλληλους τύπους πλοίων, τους τεχνικούς και οικονομικούς όρους για τη διενέργεια των Δημοσίων διαγωνισμών. Στη διαμόρφωση του, θα συμμετέχουν ενεργά όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς, θα εκπροσωπείται η κεντρική, η περιφερειακή και η τοπική διοίκηση, οι εταιρείες.Για τον πλήρη εκσυγχρονισμό του στόλου στις άγονες θα πρέπει να αναζητηθεί άλλη λύση, από το υπάρχον μοντέλο της ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας. Οι Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) οι πρωτοβουλίες Ιδιωτικής Χρηματοδότησης μπορούν να αξιοποιηθούν προς αυτήν την κατεύθυνση. Σε κάθε περίπτωση θα πραγματοποιείται διεξαγωγή διαγωνισμών με τις αρχές της δημοσιότητας, της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης. Η τοπική αυτοδιοίκηση και οι χρήστες των υπηρεσιών μεταφορών μπορούν να συμμετέχουν στην ακτοπλοΐα είτε μέσω σχημάτων ΣΔΙΤ ή ΠΙΧ, τελείως αυτόνομα, μέσω των επιχειρήσεων που μπορούν να συστήνουν.
Το 2000, το ΠΑΣΟΚ είχε δρομολογήσει λύση για τη ριζική επίλυση του προβλήματος, σχέδιο το οποίο το 2004 είχε φτάσει στο σημείο προκήρυξης διαγωνισμών και το οποίο τελικά εγκαταλείφθηκε από τη ΝΔ. Αναλυτικά θα μιλήσει γι΄αυτό, ο τότε αρμόδιος Υπουργός Αιγαίου και επόμενος ομιλητής, ο Νίκος Σηφουνάκης.
7. Ουσιαστική προστασία των Δικαιωμάτων Επιβατών της Ακτοπλοΐας και επαναφορά των εκπτώσεων, για ευπαθείς κοινωνικές ομάδες.
8. Διαμόρφωση κατάλληλου επιχειρηματικού κλίματος, που θα ευνοήσει νέες επενδύσεις, για την ανανέωση και τον εκσυγχρονισμό του στόλου, και που θα παρέχει ειδικά μέτρα και πολιτικές στήριξης σε μικρά εταιρικά σχήματα, που εδρεύουν στα νησιά και αποτελούν θύλακες απασχόλησης.
9. Τέλος, θα πρέπει να επισημάνουμε την ανάγκη προώθησης των λιμενικών έργων σε όλη τη περιφέρεια, για τον εκσυγχρονισμό των λιμενικών μας υποδομών και τη δημιουργία σύγχρονων επιβατικών σταθμών. Περισσότερα από τα μισά από τα κονδύλια για λιμάνια του Γ’ ΚΠΣ χάθηκαν από τη παρούσα Κυβέρνηση. Η χώρα δεν αντέχει να χάσει μια ακόμη ευκαιρία.
Κλείνοντας, θέλω να επισημάνω ότι η ελληνική νησιωτική πραγματικότητα δεν έχει αντίγραφο. Επιλογή ή πολυτέλεια αντιγραφής έτοιμων λύσεων δεν υπάρχει. Κάθε νησί, ενδεχομένως, χρειάζεται διαφορετική λύση. Ο σχεδιασμός και η υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου συστήματος θαλάσσιων ενδομεταφορών απαιτεί επιστημονική τεκμηρίωση, θαρραλέες, ριζικές και μακροπρόθεσμες λύσεις, σημαντική χρηματοδότηση και πάνω από όλα πολιτική βούληση. Η εξεύρεση λύσης αποτελεί μονόδρομο, προκειμένου τα νησιά μας να παραμείνουν ζωντανά, να αναπτυχθούν και η εθνική μας οικονομία να αποκομίσει σημαντικά οφέλη. Γι’ αυτό, απαιτείται πολλή προσπάθεια και συντονισμένη δουλειά. Έχουμε αποδείξει ότι διαθέτουμε και την πολιτική βούληση, έχουμε τη γνώση και την εμπειρία για να προχωρήσουμε μπροστά. Ελπίδα και προοπτική, λοιπόν, υπάρχουν. Και είναι κοντά.
