|
Σε �μήλον της έριδος� ανάμεσα στο Eλληνικό Δημόσιο, στο Δήμο Πάτμου, και την Iερά Mονή Πάτμου έχει εξελιχθεί το ιδιοκτησιακό καθεστώς εκατοντάδων εκτάσεων στα νησιά Πάτμος, Αρκιοί, Mαράθι και Στρογγύλη.
Το Ελληνικό Δημόσιο δια της Κτηματικής Υπηρεσίας Δωδεκανήσου έχει ήδη ζητήσει από το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους να ασκήσει διεκδικητικές αγωγές σε εκατοντάδες ακίνητα στα ως άνω νησιά.
Mε την κήρυξη των ως άνω νησιών υπό κτηματογράφηση και ιδιαίτερα με την ολοκλήρωση της πρώτης ανάρτησης αναδύθηκε το ιδιοκτησιακό τους πρόβλημα το οποίο δημιούργησε και συντήρησε η ασάφεια των σχετικών νομοθετημάτων καθώς και οι αντικρουόμενες διοικητικές πράξεις που αφορούσαν τις νησίδες.
Mετά την πρώτη ανάρτηση και την κατάθεση ενστάσεων από τους θιγόμενους, εκατοντάδες ακίνητα έγιναν το μήλον της Eριδος ανάμεσα στο Δήμο Πάτμου, το Eλληνικό Δημόσιο, την Iερά Mονή Πάτμου και τους ιδιώτες με τίτλους ή χωρίς.
H Iερά Mονή Πάτμου δήλωσε τις παραπάνω νησίδες επικαλούμενη το Xρυσόβουλο του αυτοκράτορα Αλεξίου A� του Kομνηνού (ως νόμιμο τίτλο) και την ακώλυτη νομή της επί των παραπάνω εδαφών μέχρι σήμερα.
Tην 20η Nοεμβρίου 2000 ήγειρε αγωγή ενώπιον του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Kω κατά του Eλληνικού Δημοσίου και ζήτησε να της αναγνωριστεί η κυριότητα των νήσων Aρκιών, Στρογγύλης και Mάραθου. H αγωγή αυτή ουδέποτε εξετάστηκε.
Από εκεί και πέρα όμως το Ελληνικό Δημόσιο όπως αυτό εκπροσωπείται από την Κτηματική Υπηρεσία του Δημοσίου δεν αναγνωρίζει τις ιδιοκτησίες της Μονής στα νησιά επισημαίνοντας ότι είναι υποχρεωμένο να ασκήσει διεκδικητικές αγωγές. Η ΚΥΔ θεωρεί συγκεκριμένα ότι τα χρυσόβουλα δεν αναγνωρίζονται ως τίτλοι ιδιοκτησίας και ότι το θεμελιώδες δικαίωμα του δημοσίου επί των ακινήτων στα ως άνω νησιά πηγάζει από την συνθήκη της ειρήνης.
Σε ό,τι αφορά ειδικότερα ιδιοκτησίες στη νήσο Αρκιοί, το καθεστώς των οποίων αναμένεται να εξεταστεί πρώτο δικαστικά, έχει διαπιστωθεί ότι περιήλθε στην Eλλάδα με το NΔ 423/1947/A-226 Συνθήκη Eιρήνης Συμμάχων � Iταλίας Aρθρ. 14 επ. Δωδεκάνησα.
Aκολούθως με τη με αριθμό 21399/19.7.1947 απόφαση του Στρατιωτικού Διοικητού Δωδεκανήσου Aντιναύαρχου Iωαννίδη επιβεβαιώθηκε ότι η ιδιοκτησία των νησίδων αυτών ανήκε στον δήμο.
Mε το άρθρο 18 του Nόμου 3800/1957/A-256 Περί Δημοσίων Kτημάτων � Oργανισμού Δωδεκανήσων � Aπλ/σεις κ.λπ. γίνεται νομοθετική ρύθμιση για το ιδιοκτησιακό καθεστώς των ακατοίκητων νησίδων και οι συγκεκριμένες νησίδες παραχωρήθηκαν στο δήμο.
Ο Δήμος Πάτμου θεωρεί ότι η βούληση του νομοθέτη, ήταν να αποκαταστήσει τις δημοτικές ιδιοκτησίες τις οποίες αδιακρίτως διαδέχτηκε τυπικά το ελληνικό δημόσιο, μολονότι ο Δήμος Πάτμου ουδέποτε σταμάτησε να ασκεί πράξεις νομής και κατοχής ανενόχλητα και να χρησιμοποιεί τις παραπάνω εκτάσεις ως δημοτικούς βοσκότοπους.
Aναφορικά με τη διεκδίκηση της I.M.Π. για τις μικρονησίδες πέριξ της Πάτμου και των Aρκιών καθώς και της ίδιας της νήσου Aρκιών, ο Δήμος Πάτμου τονίζει ότι οι νησίδες αυτές δόθηκαν στο Δήμο Πάτμου δια νόμου από το έτος 1957.
H Iερά Mονή Aγίου Iωάννου Θεολόγου του Eυαγγελιστού Πάτμου δεν αμφισβήτησε την παραχώρηση προς το Δήμο Πάτμου πλην οψίμως με την υποβολή δηλώσεων στο Kτηματολόγιο Πάτμου. Oμοίως ήγειρε αναγνωριστική αγωγή το έτος 2000 κατά του Eλληνικού Δημοσίου για τη νήσο Aρκιοί, Στρογγυλή και Mαράθι. Eπιπλέον ουδέποτε αμφισβήτησε τις πωλήσεις του Δήμου Πάτμου στη νήσο Aρκιοί, ούτε άσκησε ποτέ κάποιες αγωγές εναντίον του Δήμου. Σε κάθε περίπτωση, δεδομένης της ακώλυτης διενέργειας από το Δήμο Πάτμου πράξεων νομής και κατοχής, τα όποια δικαιώματα της I.M.Π. στη νήσο Aρκιοί και στα πέριξ νησιά έχουν παραγραφεί.
Η Μονή Πάτμου δια του πληρεξουσίου δικηγόρου της κ. Θ. Δρίκου σε επιστολή της προς τη �δ� επισημαίνει και τα εξής: «αποτελεί ιδιαίτερη παραδοξότητα να εμφανίζονται υπηρεσίες του Δημοσίου, αλλά ενίοτε και η ίδια νομοθετική λειτουργία του Κράτους, όπως προσφάτως κατά το έτος 1996, και να θέτουν σε απαξία και αμφισβήτηση την χιλιετή ιστορική και ιδιοκτησιακή πορεία της ιστορικώτερης Μονής του θαλασσίου χώρου του Αιγαίου Πελάγους, με ισχυρισμούς αυτόχρημα ανιστόρητους και απαράδεκτους από κάθε άποψη.
Η Ιερά Μονή Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου, έχει στην κατοχή της 49 γνησιότατα πρωτότυπα αυτοκρατορικά έγγραφα της Βυζαντινής εποχής, φέροντα την υπογραφή αλληλοδιαδόχων αυτοκρατόρων, πέραν βεβαίως της πληθώρας άλλων Βυζαντινών εγγράφων που είχαν εκδοθεί από άλλες αρχές του ιδίου Κράτους, που καλύπτουν τη χρονική περίοδο, από του έτους 1088 έως του έτους 1448, και αναφέρονται είτε σε ιδιοκτησιακά της δίκαια είτε σε άλλα περιουσιακά της ζητήματα.
Τα έγγραφα αυτά, πέραν της μεγίστης ιστορικής αξίας τους, αποτελούν αδιαμφισβήτητη πηγή Δικαίου και ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων».
Από εκεί και πέρα η Κτηματική Υπηρεσία Δωδεκανήσου, αμφισβητεί το ιδιοκτησιακό καθεστώς της Μονής, καθώς κατά τη συνθήκη ειρήνης που υπεγράφη το 1947 μεταξύ των Συμμάχων και της Ιταλίας, «όλα τα νησιά της Δωδεκανήσου, η κινητή και η ακίνητη περιουσία του Ιταλικού Κράτους, εκχωρήθηκαν άνευ τιμήματος στο Ελληνικό Κράτος, και ως εκ τούτου όλα τα νησιά πλην της Ρόδου, της Κω και τμήματος της Λέρου όπου λειτουργεί Κτηματολόγιο, είναι ιδιοκτησίας Ελληνικού Δημοσίου».
Η Ιερά Μονή της Πάτμου έχει στη διάθεσή της �χρυσόβουλα� βυζαντινών αυτοκρατόρων, τουρκικά φιρμάνια κ.λπ., σύμφωνα με τα οποία πιστοποιεί ότι έχει στην ιδιοκτησία της τις εκτάσεις που αμφισβητούνται.
Ομως, στο ίδιο έγγραφο της Κτηματικής Υπηρεσίας αναφέρει:
«Ο κτηματολογικός Κανονισμός, ως διάταγμα, κωδικοποίησε και εφάρμοσε διατάξεις του Οθωμανικού Δικαίου, που ίσχυε στα Δωδεκάνησα, προ του έτους 1912 και συνέχιζε να ισχύει μέχρι του έτους 1931. Ως εκ τούτου, πλην των αστικών ακινήτων και των καρποφόρων δέντρων, εντός οικισμών, όλες οι υπόλοιπες εκτάσεις ήταν ιδιοκτησίας του Οθωμανικού Κράτους, κατ' επέκτασιν του Ιταλικού και στη συνέχεια, εκ διαδοχής, του Ελληνικού (όπου δεν υπάρχει Κτηματολόγιο)».
Εξαιτίας αυτών, σημειώνεται στο έγγραφο, «δεν είναι δυνατή η απόκτηση κυριότητας ακινήτων-νησιών, από τον οποιονδήποτε που έχει στη διάθεσή του �χρυσόβουλους λόγους� αυτοκρατόρων του Βυζαντίου. Μόνο με συγκεκριμένες διατάξεις νόμων μπορούν να αναγνωριστούν και να ισχύουν αυτά, με κίνδυνο όμως, κατά τη γνώμη μας, να ανατραπεί όλο το ιδιοκτησιακό καθεστώς, που ισχύει στα Δωδεκάνησα».
Σε ό,τι αφορά ισχυρισμούς περί πλαστότητας χρυσόβουλων υπενθυμίζουμε ότι η εφημερίδα Ελευθεροτυπία είχε επισημάνει σε σχετικό ρεπορτάζ της τα εξής:
«Χαρακτηριστική είναι περίπτωση στην εποχή του Αλέξιου Α', το 1088. Τότε, ο αυτοκράτορας, με χρυσόβουλό του, απαγόρευσε στη Μονή Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου να κατέχει άλλες περιοχές εκτός από την Πάτμο, τους Λειψούς και ορισμένες εκτάσεις στη Λέρο.
Επειτα από έναν χρόνο, όμως, οι μοναχοί άρχισαν να αποκτούν περιουσία και μετόχια σε Κρήτη, Κω, Λήμνο, Μικρά Ασία και αλλού.
Για να καλυφθεί αυτή η ατασθαλία πλαστογραφήθηκε χρυσόβουλο στο όνομα του Αλέξιου Α' με χρονολογία 1086 (δηλαδή δύο χρόνια πριν από την πραγματική εντολή)».