(c) Γ. ΛαμπράκηςΣτις 23/05/06, στο πλαίσιο επιχειρησιακών ετοιμοτήτων αεροσκαφών επιφυλακής, προγραμματίστηκε από την 115 ΠΜ / 343Μ, ζεύγος αεροσκαφών F-16C block 52+ με χαρακτηριστικά κλήσης “STAR 550”, με Νο1 τον Σμηναγό (Ι) Κωνσταντίνο Ηλιάκη και τον Υποσμηναγό (Ι) Πρόδρομο Κολτσίκογλου ως Νο2 του σχηματισμού σε ετοιμότητα 60 λεπτών. Τα αεροσκάφη του σχηματισμού, που από τις 09.35 είχαν μεταπέσει σε ετοιμότητα των 5 λεπτών, απογειώθηκαν με διαδικασία scramble από το Α/Δ της 115 ΠΜ στη Σούδα στις 12.06, κατόπιν εντολής του Εθνικού Κέντρου Αεροπορικών Επιχειρήσεων (ΕΚΑΕ) και κατευθύνθηκαν προς την περιοχή της Καρπάθου για αναγνώριση τουρκικού σχηματισμού αεροσκαφών. Η απογείωση γίνεται όταν τα τουρκικά αεροσκάφη βρίσκονταν σε απόσταση 40 ν.μ. βόρεια – βορειοανατολικά της Ρόδου εντός του FIR Αθηνών.
Στις 12.37 τα δύο ελληνικά F-16C Block 52+ αποκτούν οπτική επαφή με τον τουρκικό σχηματισμό που αποτελείται από:
- Ένα αεροσκάφος τακτικής αναγνώρισης RF-4E Phantom II της 113 Μοίρας “Isik” (“Φως”) που εδρεύει στην 1η Βάση Αεριωθουμένων (1st AJU) στο Εσκισεχίρ.
- Δύο μαχητικά F-16C της 192 Μοίρας με κωδικό κλήσης “Kaplan” (“Τίγρης”) της 9ης Βάσης Αεριωθουμένων (9th AJU) που εδρεύει στην αεροπορική βάση Μπαλικεσίρ.
Για τη συγκεκριμένη αποστολή ο σχηματισμός είχε απογειωθεί από το προκεχωρημένο αεροδρόμιο Νταλαμάν πλησίον της Αλικαρνασσού. Σκοπός του η αεροφωτογράφηση της Ανατολικής Κρήτης, περιοχής στην οποία είναι ανεπτυγμένα τα αντιαεροπορικά συστήματα μακρού βεληνεκούς S-300 PMU1. Επισημαίνεται ότι η διαδικασία αυτή επαναλαμβανόταν σε μηνιαία βάση από τη Τουρκική Αεροπορία ενώ από την προηγούμενη μέρα τα ραντάρ της Κρήτης είχαν εντοπίσει τη μεταστάθμευση των τουρκικών μαχητικών στη βάση απέναντι από τη Ρόδο. Την ίδια χρονική στιγμή σε απόσταση 10,5 ν.μ. βορειοανατολικά του Αιγαίου επιχειρούσε η τουρκική φρεγάτα F-250 Muavenet τύπου Knox, η οποία διέθετε και ελικόπτερο τύπου ΑΒ-212.
- Ένα αεροσκάφος τακτικής αναγνώρισης RF-4E Phantom II της 113 Μοίρας “Isik” (“Φως”) που εδρεύει στην 1η Βάση Αεριωθουμένων (1st AJU) στο Εσκισεχίρ.
- Δύο μαχητικά F-16C της 192 Μοίρας με κωδικό κλήσης “Kaplan” (“Τίγρης”) της 9ης Βάσης Αεριωθουμένων (9th AJU) που εδρεύει στην αεροπορική βάση Μπαλικεσίρ.
Για τη συγκεκριμένη αποστολή ο σχηματισμός είχε απογειωθεί από το προκεχωρημένο αεροδρόμιο Νταλαμάν πλησίον της Αλικαρνασσού. Σκοπός του η αεροφωτογράφηση της Ανατολικής Κρήτης, περιοχής στην οποία είναι ανεπτυγμένα τα αντιαεροπορικά συστήματα μακρού βεληνεκούς S-300 PMU1. Επισημαίνεται ότι η διαδικασία αυτή επαναλαμβανόταν σε μηνιαία βάση από τη Τουρκική Αεροπορία ενώ από την προηγούμενη μέρα τα ραντάρ της Κρήτης είχαν εντοπίσει τη μεταστάθμευση των τουρκικών μαχητικών στη βάση απέναντι από τη Ρόδο. Την ίδια χρονική στιγμή σε απόσταση 10,5 ν.μ. βορειοανατολικά του Αιγαίου επιχειρούσε η τουρκική φρεγάτα F-250 Muavenet τύπου Knox, η οποία διέθετε και ελικόπτερο τύπου ΑΒ-212.
Στις 12.40 σε απόσταση 8 ν.μ. ανατολικά της Καρπάθου και εντός του Εθνικού Εναέριου Χώρου και σε ύψος 27.000 ποδών, το Νο1 του ελληνικού σχηματισμού Σμηναγός Ηλιάκης διαπιστώνει ότι το φωτοαναγνωριστικό αεροσκάφος ακολουθείται σε απόσταση 7 ν.μ. από δύο οπλισμένα συνοδά μαχητικά. Το RF-4E έφερε ατρακτίδιο αναγνώρισης, πιθανόν το ισραηλινό σύστημα Condor 1. Προκειμένου να γίνει καταγραφή των διακριτικών του RF-4E, αλλά και να διαπιστωθεί ποιο ακριβώς ατρακτίδιο έφερε το αναγνωριστικό αεροσκάφος, δόθηκε εντολή από το 3ο Κέντρο Ελέγχου Περιοχής (ΚΕΠ) στο Νο1 να πλησιάσει πιο κοντά. Οι ενέργειες των ελληνικών αεροσκαφών αναγκάζουν τα τουρκικά σε επικίνδυνους ελιγμούς.
Επίσημη εκδοχή: Σύγκρουση
Ο τούρκος χειριστής Υποσμηναγός Halil Ibrahim Ozdemir για να σπάσει τον εγκλωβισμό -προειδοποιούμενος από τον άλλο χειριστή (παρά το γεγονός ότι η επικοινωνία μεταξύ των τούρκων γινόταν μέσω ασυρμάτων Have Quick Mode4 με κρυπτογράφηση, τα ελληνικά συστήματα συλλογής πληροφοριών κατάφεραν να τις υποκλέψουν) πραγματοποιεί βίαιο ελιγμό (barrel roll) με το αεροσκάφος του (F-16C Block 50 με serial number 93-0684) με αποτέλεσμα να προσκρούσει με το ακροπτερύγιο στο ελληνικό μαχητικό (F-16C Block 52+ με serial number 514) του Σμηναγού Ηλιάκη και αυτό να διαλυθεί στον αέρα. Ο τούρκος χειριστής είχε το περιθώριο να εγκαταλείψει επιτυχώς το αεροσκάφος του. Το ελληνικό Νο2 έχοντας λοκάρει το τουρκικό ενημερώνει τα προιστάμενα κλιμάκια διοίκησης αναμένοντας εντολή κατάρριψης του τουρκικού αεροσκάφους. Λαμβάνει διαταγή να απομακρυνθεί άμεσα από την περιοχή. Πολιτικό αεροσκάφος των Αιγυπτιακών Αερογραμμών (Egypt Air) που πετούσε 2.000 πόδια πάνω από τα εμπλεκόμενα μαχητικά επιβεβαιώσε δυο εκρήξεις.
Ανεπίσημη εκδοχή: Κατάρριψη
Ο τούρκος χειριστής Υποσμηναγός Halil Ibrahim Ozdemir αφήνει τον σχηματισμό και έρχεται πίσω από το ελληνικό μαχητικό (F-16C Block 52+ με serial number 514) του Σμηναγού Ηλιάκη, ενώ το ελληνικό Νο2, έρχεται πίσω από το τουρκικό και τον εγκλωβίζει. Ο τούρκος Υποσμηναγός καλεί τον Σμηναγό Ηλιάκη να απομακρυνθεί ενώ παράλληλα τον εγκλωβίζει. Ο Έλληνας πιλότος δεν φεύγει, ο τούρκος μιλά συνθηματικά στους άλλους δύο τούρκους πιλότους και εξαπολύει πύραυλο AIM-9 Sidewinder, ενώ ταυτόχρονα τα τρία τουρκικά αεροσκάφη στρίβουν προς διαφορετικές κατευθύνσεις. Ο πύραυλος πλήττει το αεροσκάφος του Κ. Ηλιάκη το οποίο εκρήγνυται. Το ελληνικό Νο2 εξαπολύει και αυτός πύραυλο, αλλά λόγω του απότομου ελιγμού του τούρκου τον βρίσκει στο ακροπτερύγιο και τον καταρρίπτει. Ο τούρκος χειριστής εγκαταλείπει επιτυχώς το αεροσκαφός με την ενεργοποίηση του αυτόματου συστήματος εκτίναξης. Πολιτικό αεροσκάφος των Αιγυπτιακών Αερογραμμων (Egypt Air) που πετούσε 2.000 πόδια πάνω από τα εμπλεκόμενα μαχητικά επιβεβαιώσε δυο εκρήξεις.
Στις 12.47 το Εθνικό Σύστημα Αεροπορικού Ελέγχου ανιχνεύει σήμα εγκατάλειψης F-16, ειδοποιεί το Εθνικό Κέντρο Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης (ΕΚΣΕΔ) και δίνει εντολή να απογειωθούν δύο ελικόπτερα AS-322C1 Super Puma από Ρόδο και Ηράκλειο. Στις 13.04 αεροσκάφος C-130H της 356ΜΤΜ / 112ΠΜ εξοπλισμένο με συλλογές διάσωσης απογειώνεται από το Α/Δ Ελευσίνας.
Παράλληλα η Πολεμική Αεροπορία θέτει σε ύψιστη ετοιμότητα τις δυνάμεις της. Απογειώνει όλα τα αεροσκάφη επιφυλακής και προωθεί άλλα ζευγάρια στη θέση τους. Περίπου 40 ελληνικά μαχητικά βρίσκονται στον αέρα αναμένοντας τις εντολές της πολιτικής ηγεσίας της χώρας και κάνουν κύκλους πάνω από την ευρύτερη περιοχή Αράξου-Ανδραβίδας-Ιονιου και των Κυκλάδων. Υπάρχει πληροφορία οτι ενεργοποιήθηκαν και τα αντιαεροπρικά συστήματα S-300 PMU1 στη Κρήτη. Από την άλλη πλευρά, η Τουρκική Αεροπορία έχει απογειώσει περί τα 80 μαχητικά ενώ στη περιοχή σπεύδουν δύο ελικόπτερα Έρευνας και Διάσωσης Μαχης (CSAR) AS-532AL Cougar και αεροσκάφος ναυτικής συνεργασίας CN-235MP. Δύο τουρκικά F-16 εκτελούν εναέρια περιπολία (CAP) πάνω από τη περιοχή του συμβάντος. Ο τούρκος χειριστής περισυνελλέγη μετά από 50 λεπτά από το παραπλέον φορτηγό πλοίο “GAS CENTURY” σημαίας Παναμά με αριθμό νηολογίου S/N IMO 9249685 ενώ αμέσως μετά το ελληνικό Super Puma υπερίπταται του πλοίου.
Στις 13.40 φθάνει στη περιοχή πλωτό του ΛΣ από το Λιμεναρχείο Καρπάθου, από το οποίο δύο διασώστες μαζί με το κυβερνήτη του επιβιβάζονται στο εμπορικό πλοίο για να παράσχουν τις πρώτες βοήθειες στον Υποσμηναγό Halil Ibrahim Ozdemir. Ο τούρκος πιλότος αρνείται κάθε βοήθεια και επιχειρεί να στρέψει εναντίον τους το ατομικό του περίστροφο (H&K P9) αλλά αφόπλιζεται αμέσως. Η διασωστική ομάδα βιντεοσκοπεί παράλληλα την όλη διαδικασία.
Στις 14.05, κατόπιν τουρκικού αιτήματος, παραλαμβάνεται από τους επίσης οπλισμένους τούρκους διασώστες του Ε/Π CSAR Cougar με το οποίο επιστρέφει στη Τουρκία.
Αναπάντητα ερωτήματα
1. Γιατί το ΥΠΕΘΑ δε δίνει στη δημοσιότητα το video από το ελληνικό Νο2 αφού ήταν «ατύχημα» με υπαιτιότητα του τούρκου χειριστή με αποτέλεσμα να εγείρει η Τουρκία σήμερα αιτήματα αποζημίωσης και να σπιλώνεται η μνήμη του νεκρού Σμηναγού Ηλιάκη;
2. Ο Αιγύπτιος πιλότος του πολιτικού αεροσκάφους δήλωσε ότι είδε δύο εκρήξεις (στα τηλεοπτικά δελτία ειδήσεων την πρώτη μέρα, οι εφημερίδες την επομένη έγραψαν για μία έκρηξη). Αν όντως είχε γίνει σύγκρουση των δύο αεροσκαφών που πετούσαν με ταχύτητες άνω των 500 μιλίων/ώρα δε θα έβλεπε μία έκρηξη; Θα είχε σωθεί κανείς;
3. Ο Φιλιππινέζος καπετάνιος του “GAS CENTURY” δήλωσε ότι άκουσε και είδε πρώτα μία μεγάλη έκρηξη και μετά είδε και μία μικρότερη δεύτερη με λιγότερο καπνό (τηλεοπτικός σταθμός Αlpha). Μήπως ακριβώς, επειδή το ελληνικό Νο2 τον βρήκε στο ακροπτερύγιο είδε λιγότερο καπνό; Επίσης μήπως αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο πρόλαβε να ενεργοποιηθεί το αυτόματο σύστημα εκτίναξης και να διασωθεί τελείως ανέπαφος;
4. Ο Φιλιππινέζος καπετάνιος, ενώ είχε προορισμό τον Πειραιά, τελικά πήγε στη Μάλτα, γιατί;
Διευκρίνηση: Τα παραπάνω βασίζονται στο πόρισμα της Επιτροπής Διερεύνησης Μείζονος Ατυχήματος του ΓΕΑ και σε ανοικτές πηγές. Σημαντικό στοιχείο αποτελεί και η κατάθεση του Νο2 Υποσμηναγού Π. Κολτσίκογλου: «Είδα αστάθεια στο τουρκικό F-16 όταν ήταν κοντά στο ελληνικό Νο1. Μετά είδα ανάφλεξη και μετά έκρηξη»...
1. Γιατί το ΥΠΕΘΑ δε δίνει στη δημοσιότητα το video από το ελληνικό Νο2 αφού ήταν «ατύχημα» με υπαιτιότητα του τούρκου χειριστή με αποτέλεσμα να εγείρει η Τουρκία σήμερα αιτήματα αποζημίωσης και να σπιλώνεται η μνήμη του νεκρού Σμηναγού Ηλιάκη;
2. Ο Αιγύπτιος πιλότος του πολιτικού αεροσκάφους δήλωσε ότι είδε δύο εκρήξεις (στα τηλεοπτικά δελτία ειδήσεων την πρώτη μέρα, οι εφημερίδες την επομένη έγραψαν για μία έκρηξη). Αν όντως είχε γίνει σύγκρουση των δύο αεροσκαφών που πετούσαν με ταχύτητες άνω των 500 μιλίων/ώρα δε θα έβλεπε μία έκρηξη; Θα είχε σωθεί κανείς;
3. Ο Φιλιππινέζος καπετάνιος του “GAS CENTURY” δήλωσε ότι άκουσε και είδε πρώτα μία μεγάλη έκρηξη και μετά είδε και μία μικρότερη δεύτερη με λιγότερο καπνό (τηλεοπτικός σταθμός Αlpha). Μήπως ακριβώς, επειδή το ελληνικό Νο2 τον βρήκε στο ακροπτερύγιο είδε λιγότερο καπνό; Επίσης μήπως αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο πρόλαβε να ενεργοποιηθεί το αυτόματο σύστημα εκτίναξης και να διασωθεί τελείως ανέπαφος;
4. Ο Φιλιππινέζος καπετάνιος, ενώ είχε προορισμό τον Πειραιά, τελικά πήγε στη Μάλτα, γιατί;
Διευκρίνηση: Τα παραπάνω βασίζονται στο πόρισμα της Επιτροπής Διερεύνησης Μείζονος Ατυχήματος του ΓΕΑ και σε ανοικτές πηγές. Σημαντικό στοιχείο αποτελεί και η κατάθεση του Νο2 Υποσμηναγού Π. Κολτσίκογλου: «Είδα αστάθεια στο τουρκικό F-16 όταν ήταν κοντά στο ελληνικό Νο1. Μετά είδα ανάφλεξη και μετά έκρηξη»...
Προσθήκη:
Ο δημοσιογράφος Κ. Συμεωνίδης αποκαλύπτει στην «ΕΑ&Α» δύο χρόνια μετά το θάνατο του Σμηανγού εκτενή αποσπάσματα τoυ επίσημου πορίσματος του ΓΕΑ (η διαρροή του οποίου προκάλεσε διενέργεια ΕΔΕ) για την αποφράδα εκείνη ημέρα, τα οποία συνηγορούν στο ότι ο θάνατος του Έλληνα αεροπόρου οφείλεται στις εγκληματικές ενέργειες και τον ερασιτεχνισμό του τούρκου πιλότου. Μετά και από τις πρόσθετες αυτές πληροφορίες, το σενάριο της κατάρριψης παύει να υφίσταται. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η αποκάλυψη ότι τα πρώτα κρίσιμα λεπτά η ελληνική πλευρά θεώρησε ότι συγκρούστηκαν τα 2 τουρκικά F-16, δίνοντας εντολή στο ελληνικό Νο2 να απαγκιστρωθεί και στερόντας του τη δυνατότητα να πράξει το καθήκον του...
