Το παρασκήνιο της εξόδου Βορίδη και το ενδεχόμενο της πλήρους ρήξης για την παραπομπή. Τα σενάρια που ζυγίζει το Μαξίμου
Σε έναν κυκεώνα ποινικών και πολιτικών διλημμάτων φαίνεται εγκλωβισμένη η κυβέρνηση, μετά την αποπομπή των τεσσάρων στελεχών της που αναφέρονται στη δικογραφία της ευρωπαϊκής Εισαγγελίας για το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ.
Προτού επουλωθούν οι πληγές των Τεμπών, η πλειοψηφία πρέπει ξανά να σταθμίσει αν θα παραπέμψει στελέχη της στη Δικαιοσύνη. Ενα εξ αυτών, ο Μάκης Βορίδης, ο οποίος διετέλεσε και υπουργός Επικρατείας παρά τω πρωθυπουργώ, απειλεί να έλθει σε ρήξη με το Μαξίμου, διασαλεύοντας έτσι και τις ισορροπίες μεταξύ Δεξιάς και Κέντρου εντός της Ν.Δ.
Η ισορροπία ήταν ήδη εύθραυστη, προτού την κλονίσει η δικογραφία, αν κρίνει κανείς από το γεγονός ότι κορυφαίοι υπουργοί νιώθουν πλέον την άνεση να αντιδικούν δημοσίως, ακόμη και για ζητήματα εξωτερικής πολιτικής – όπως συνέβη με τον Αδωνι Γεωργιάδη και τον Νίκο Δένδια.
Το Μαξίμου καλείται να βρει το φρένο στη φθορά, σε μια συγκυρία που αιωρείται στην πολιτική ατμόσφαιρα ο φόβος για νέες υποθέσεις, οι οποίες μπορεί να φέρουν σε θέση απολογούμενου την κυβέρνηση. Εχει τα αποθέματα πολιτικού κεφαλαίου και τα ερείσματα για να βγει από τον κυκεώνα; Αρκούν τα γρήγορα αντανακλαστικά που επέδειξε ο πρωθυπουργός με την έξοδο των εμπλεκομένων από το κυβερνητικό σχήμα;
Πριν από λίγες ημέρες, πάντως, κανείς στο Μέγαρο Μαξίμου δεν περίμενε πως την Παρασκευή το απόγευμα θα μετρούσαν τέσσερις απώλειες. «Δεν περιμέναμε τέτοια τροπή στην υπόθεση», ομολογούσε κυβερνητικό στέλεχος, με το Μέγαρο Μαξίμου να βρίσκεται ήδη μπροστά σε διλήμματα για το πώς θα χειριστεί τις υποθέσεις των Μάκη Βορίδη και Λευτέρη Αυγενάκη, οι οποίες πάντως, όπως επισημαίνεται, «δεν είναι όμοιες».
Η αντιπολίτευση προεξοφλεί ότι θα ζητήσει προανακριτική επιτροπή για τη διερεύνηση ποινικών ευθυνών των δύο πρώην υπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης, κάτι που πλέον θεωρείται δεδομένο.
Οπως δεδομένο είναι ότι ο Μάκης Βορίδης δεν θεωρεί ότι έχει ποινικές ευθύνες, κάτι που σημείωσε και στη δήλωση παραίτησής του. Το δίλημμα για την κυβέρνηση είναι σαφές και δύσκολο: Θα δεχτεί η πλειοψηφία να παραπέμψει τον πρώην υπουργό της σε μια Προανακριτική ή όχι; Ενδεικτικό πάντως μιας πρώτης τάσης που υπάρχει στο Μαξίμου είναι πως κυβερνητικές πηγές μετέδιδαν την Παρασκευή το απόγευμα ότι στην περίπτωση Βορίδη «η αποδοχή της παραίτησής του δεν συνεπάγεται και αποδοχή των κατηγοριών της αντιπολίτευσης».
Ο ίδιος ο υπουργός εξαρχής έριξε το μπαλάκι της υπόθεσής του στη πλειοψηφία, λέγοντας ότι η Κ.Ο. της Ν.Δ. θα αποφασίσει εάν οι κατηγορίες ευσταθούν. Τα δεδομένα συνεπώς έχουν ως εξής: Εάν η κυβέρνηση αρνηθεί την παραπομπή του κ. Βορίδη, τότε θα κληθεί να διαχειριστεί το πολιτικό κόστος που συνεπάγεται η αναζωπύρωση της υποψίας ότι «συγκαλύπτει σκάνδαλα», σε μια στιγμή που ισορρόπησε το θέμα των Τεμπών.
Στην αντίθετη περίπτωση, που η πλειοψηφία επιλέξει να παραπέμψει τον πρώην υπουργό, υπάρχουν άλλοι κίνδυνοι, που αυτή τη στιγμή είναι αχαρτογράφητοι. Εμπειρος βουλευτής της Ν.Δ. αναφέρει στην «Κ» πως τα ενδεχόμενα είναι δύο: Το πρώτο είναι η πλειοψηφία να έχει διαρροές στη μυστική ψηφοφορία.
«Στην πρόσφατη ψηφοφορία για την παραπομπή του Κώστα Αχ. Καραμανλή καταγράφηκαν πέντε διαρροές, παρά το ξεκάθαρο αίτημα του κ. Καραμανλή πως θέλει να παραπεμφθεί. Εάν ο Μάκης Βορίδης ζητήσει από τους συναδέλφους του να μην τον παραπέμψουν, πόσες διαρροές μπορεί να έχουμε;», είναι το ερώτημα που θέτει, θυμίζοντας πως αρκετοί βουλευτές θεωρούν πως έχουμε μπει σε μια ρότα «ποινικοποίησης της πολιτικής ζωής» που «πρέπει να σταματήσει».
Ο δεύτερος κίνδυνος που θα κληθεί να αντιμετωπίσει το Μαξίμου είναι ο ίδιος ο τέως υπουργός να ακολουθήσει μια γραμμή αυτονόμησης από τη Ν.Δ. για «να υπερασπιστεί τον εαυτό του».
Η περίπτωση Αυγενάκη
Η τελική απόφαση, λένε οι κυβερνητικοί επιτελείς, δεν θα ληφθεί με πολιτικούς όρους αλλά με βάση τη δικογραφία. Αυτή τη στιγμή στην κυβέρνηση δεν βλέπουν για τον Βορίδη στοιχεία με ποινικό βάρος και επιφυλάσσονται να μελετήσουν αναλυτικά το σύνολο της δικογραφίας. Την Παρασκευή, Μητσοτάκης και Βορίδης είχαν εκτενή συνομιλία, συμφωνώντας για την ανάγκη της παραίτησης του υπουργού.
Η περίπτωση Αυγενάκη είναι διαφορετική, καθώς στον Κρητικό βουλευτή αποδίδονται ενέργειες, που, σύμφωνα και με την αντιπολίτευση, είναι βαρύτερες από του κ. Βορίδη. Συνεπώς στο ερώτημα εάν θα ακολουθηθεί το «μοντέλο Τριαντόπουλου», η απάντηση είναι πως «κάθε περίπτωση θα εξεταστεί ως ξεχωριστή».
Πολιτικά τι κάνουμε;
Οι παραιτήσεις των τεσσάρων κυβερνητικών στελεχών μπορεί να έδειξαν, όπως λένε στο Μέγαρο Μαξίμου, «άμεσα αντανακλαστικά του πρωθυπουργού» και τη βούλησή του να μην υπάρξει ανοχή σε φαινόμενα νοσηρά, αλλά δεν αλλάζουν τις δυσκολίες της μεγάλης εικόνας.
Ο κυβερνητικός σχεδιασμός άλλωστε αυτή την εβδομάδα ανατράπηκε πλήρως. Η «επιστροφή στην κανονικότητα» μετατράπηκε σε νέο πολιτικό και δικονομικό ναρκοπέδιο, με την κυβέρνηση να βρίσκεται για πολλοστή φορά απολογούμενη. Η διαχείριση της φθοράς γίνεται ολοένα και πιο δύσκολη. Στο Μαξίμου θεωρούν πως οι άμεσες παραιτήσεις λειτούργησαν έως έναν βαθμό εκτονωτικά, αλλά την ίδια ώρα οι φήμες πως θα έχουμε «ΟΠΕΚΕΠΕ ΙΙ», δηλαδή νέο γύρο αποκαλύψεων, είναι έντονες και δημιουργούν ανασφάλεια στην κυβέρνηση. Οπως επισημαίνουν πηγές που δείχνουν τις δυσκολίες της επόμενης μέρας, το γεγονός πως η ΕΥΠ είχε θέσει υπό παρακολούθηση κυβερνητικά στελέχη για σχεδόν μια πενταετία, αποτελεί απόδειξη πως δεν ισχύει ότι «η κυβέρνηση ελέγχει τα πάντα». Και συνεπώς δεν μπορεί να ξέρει τι έρχεται, όταν η περιρρέουσα ατμόσφαιρα μιλάει για «νέες αποκαλύψεις».
Ο μίνι ανασχηματισμός
Παράλληλα με το θέμα του ΟΠΕΚΕΠΕ, ο πρωθυπουργός έχει να αντιμετωπίσει πλέον στο εσωτερικό της κυβέρνησής του και κρούσματα εμφύλιας κακοφωνίας, καθώς για πρώτη φορά τα υπόγεια μαχαιρώματα βγήκαν στην επιφάνεια. Οι δημόσιες αντεγκλήσεις μέσα στην εβδομάδα μεταξύ του Αδώνιδος Γεωργιάδη και του Νίκου Δένδια εκλαμβάνονται σαν σημάδια αποσάθρωσης της κυβερνητικής συνοχής.
Ο υπουργός Υγείας «κάρφωσε» τον υπουργό Αμυνας πως ως ΥΠΕΞ δεν «πήρε είδηση» για το τουρκολιβυκό μνημόνιο και ο υπουργός Αμυνας απάντησε μέσω… κύκλων με ένα πολύ υποτιμητικό σχόλιο σε προσωπικό επίπεδο, λέγοντας ότι «σημασία έχει και ποιος λέει κάτι». Η δημόσια διαμάχη δεν είναι εξαίρεση, καθώς στο παρασκήνιο σοβούν πολλές αθέατες κόντρες μεταξύ υπουργών και ευρύτερα κυβερνητικών στελεχών, με τον πρωθυπουργό μέσα σε αυτό το πλαίσιο να καλείται να επιλέξει τέσσερα νέα κυβερνητικά στελέχη για τις θέσεις που έμειναν κενές μετά τις παραιτήσεις.
Η επιλογή δεν είναι τόσο εύκολη όσο μοιάζει, αφού πλέον η ατμόσφαιρα είναι εύφλεκτη. Η επιλογή κάποιου βουλευτή μπορεί πλέον αυτομάτως να δημιουργήσει αντισυσπειρώσεις στην εκλογική του περιφέρεια και νέες εστίες γκρίνιας, από εκείνους που δεν επελέγησαν, με τον πρωθυπουργό να καλείται, στη μικρή ανάπαυλα που κάνει από χθες στα Χανιά, να βρει τη χρυσή τομή.
Οι υφυπουργοί που έφυγαν
Το Μαξίμου αποφάσισε εκτός από τον Μάκη Βορίδη, να οδηγήσει στην έξοδο και τρεις υφυπουργούς που αναφέρονταν στις «επισυνδέσεις» της δικογραφίας.
Τάσος Χατζηβασιλείου, Βουλευτής Σερρών, τέως υφυπουργός Εξωτερικών.
ΠΗΓΗ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ