«Καταστροφικό το νέο ΠΔ για τα νησιά μας» – Ζητούν άμεση απόσυρση της ρύθμισης που απειλεί την ιδιοκτησία, την ανάπτυξη και το μέλλον της νησιωτικής Ελλάδας
Έντονη ανησυχία προκαλεί στις τοπικές κοινωνίες των νησιών του Βορειοανατολικού Αιγαίου το νέο Προεδρικό Διάταγμα (ΠΔ) που αφορά τον επανακαθορισμό των ορίων οικισμών και τους όρους δόμησης εντός αυτών. Σε επιστολή του προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος, το Τμήμα Βορειοανατολικού Αιγαίου του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ) κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τις «καταστροφικές συνέπειες» που θα έχει η εφαρμογή του ΠΔ στα μικρά νησιωτικά χωριά και στην οικονομική και κοινωνική συνοχή της περιοχής.
Στα νησιά της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου – Λέσβο, Λήμνο, Χίο, Σάμο, Ικαρία, Φούρνους, Ψαρά και Οινούσσες – λειτουργούν πάνω από 600 μικροί, παραδοσιακοί οικισμοί. Σύμφωνα με το ΤΕΕ, οι οικισμοί αυτοί αποτελούν θεμέλιο της κοινωνικής και πολιτιστικής συνοχής των νησιών, ενώ στηρίζουν μορφές ήπιας τουριστικής ανάπτυξης και προσφέρουν δυνατότητες επιστροφής νέων οικογενειών στην ύπαιθρο.
Η πρόβλεψη του ΠΔ για συρρίκνωση των ορίων των οικισμών με βάση τα δεδομένα του 1983, καθώς και ο αποκλεισμός μικρών γηπέδων από τη δυνατότητα δόμησης, αναμένεται να προκαλέσει:
Άμεση ακύρωση πολεοδομικών σχεδίων (ΓΠΣ, ΣΧΟΟΑΠ) που βασίζονται στα ισχύοντα όρια.
Μετατροπή οικοπέδων σε αδόμητα γεωτεμάχια.
Απώλεια οικοδομησιμότητας για χιλιάδες ακίνητα κάτω των 2 στρεμμάτων.
Υποβάθμιση της αξίας μικροϊδιοκτησίας κατά 40-70%.
Ματαίωση οικοδομικών αδειών, μεταβιβάσεων και επενδύσεων.
Επιτάχυνση της δημογραφικής ερήμωσης.
Καμπανάκι για τη ρύθμιση των 2 στρεμμάτων
Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί και η πρόβλεψη ότι, μετά την έγκριση των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων, μόνο τα γήπεδα άνω των 2 στρεμμάτων θα είναι άρτια και οικοδομήσιμα, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων. Το ΤΕΕ χαρακτηρίζει τη ρύθμιση «αντισυνταγματική», καθώς παραβιάζει την προστασία της ιδιοκτησίας και την αρχή της αναλογικότητας, ενώ υπογραμμίζει ότι:
Τα περισσότερα διαθέσιμα γήπεδα στους νησιωτικούς οικισμούς δεν ξεπερνούν τα 400-800 τ.μ.
Στη Λέσβο, 210 από τους 285 οικισμούς έχουν πληθυσμό κάτω των 300 κατοίκων.
Στη Χίο, το 70% των οικοπέδων εντός οικισμών είναι κάτω από 0,5 στρέμμα.
Με τις νέες ρυθμίσεις, το 95% αυτών των οικοπέδων χάνει την οικοδομησιμότητά του.
Αιτήματα και προτάσεις του ΤΕΕ
Το ΤΕΕ Βορείου Αιγαίου ζητά:
Άμεση απόσυρση της ρύθμισης για την αρτιότητα των 2 στρεμμάτων.
Διατήρηση των ισχυόντων ορίων των οικισμών και ενσωμάτωση των παραδοσιακών κτισμάτων εντός αυτών.
Θέσπιση μεταβατικής περιόδου 10 ετών για την εφαρμογή των νέων ρυθμίσεων.
Συστηματική διαβούλευση με τοπικούς φορείς και τεχνικά επιμελητήρια.
«Η Πολιτεία οφείλει να προστατεύσει την ιδιωτική περιουσία και την πολιτιστική κληρονομιά»
«Η ιδιωτική περιουσία αποτελεί αναπτυξιακό εργαλείο, στήριγμα για οικογένειες και θεμέλιο κοινωνικής σταθερότητας», τονίζει το ΤΕΕ στην επιστολή του, καλώντας την Πολιτεία να δημιουργήσει ένα δίκαιο και διαφανές πλαίσιο για τη διαχείριση της γης. Οποιεσδήποτε οριζόντιες ρυθμίσεις που δεν λαμβάνουν υπόψη την ιδιαίτερη φυσιογνωμία της νησιωτικής και αγροτικής Ελλάδας, όπως σημειώνεται, λειτουργούν καταστροφικά, απειλώντας τη βιωσιμότητα των τοπικών κοινωνιών και τη διατήρηση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
Το ΤΕΕ δηλώνει έτοιμο να συμβάλλει ενεργά σε οποιαδήποτε θεσμική πρωτοβουλία υπηρετεί το δημόσιο συμφέρον, το δικαίωμα στην ιδιοκτησία και τον ορθολογικό σχεδιασμό του χώρου, υπενθυμίζοντας τον κρίσιμο ρόλο του Βορειοανατολικού Αιγαίου ως «Θερμοπυλών» της Ελλάδας.
