Η κυβέρνηση βλέπει το... τρένο να έρχεται κατά πάνω της και ψάχνει τρόπους να απαλειφθούν κάποια αιχμηρά σημεία που σχετίζονται με τον συρμό των ψεμάτων, τα οποία επί δύο χρόνια εκστομίζει ● Χάθηκαν κρίσιμα στοιχεία και αποδείξεις τις πρώτες ώρες μετά τη μετωπική σύγκρουση ● Μεγάλη δυσχέρεια στην έρευνα από το μπάζωμα στον τόπο του δυστυχήματος μετά τις επιχειρήσεις διάσωσης ● Ανεξήγητες καθυστερήσεις από 2 έως 4 μήνες και στην παράδοση πληροφοριών που ζήτησαν ● Μεταφορά απροσδιόριστων καύσιμων υλικών ● Παραμένουν τα κενά ασφαλείας.
Την ελλιπέστατη συλλογή στοιχείων από τον τόπο του εγκλήματος, τις τεράστιες δυσκολίες που συνάντησαν προκειμένου να συγκεντρώσουν κρίσιμα δεδομένα, την ύπαρξη καυσίμων που τροφοδότησαν την έκρηξη μετά τη μετωπική σύγκρουση στα Τέμπη, τα κενά στην επικοινωνία και στα συστήματα διαχείρισης της κυκλοφορίας, αλλά και την έλλειψη μακροπρόθεσμου στρατηγικού σχεδιασμού για τον ελληνικό σιδηρόδρομο εντοπίζουν οι διερευνητές του επίσημου κρατικού φορέα ΕΟΔΑΣΑΑΜ (Εθνικός Οργανισμός Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και Ασφάλειας Μεταφορών) στο πόρισμα που συντάσσουν και που θα παρουσιαστεί στις 27 Φεβρουαρίου.
Τμήματα του εμπιστευτικού προσχεδίου (Confidential Draft) που είναι γραμμένο στα αγγλικά παραδόθηκαν πριν λίγες μέρες στους εμπλεκόμενους φορείς προκειμένου να διατυπώσουν απόψεις. Η «Εφ.Συν.» έλαβε γνώση του περιεχομένου μερικών από τα κομμάτια αυτά που θα πρέπει τις επόμενες εβδομάδες να λάβουν την τελική τους διαμόρφωση. Προφανώς, είναι άγνωστο αν θα περιλαμβάνονται στο τελικό κείμενο όλες οι διαπιστώσεις που παραθέτουμε.
Σύμφωνα με πληροφορίες, από την ώρα που έγινε γνωστό το περιεχόμενο, ασκούνται ήδη ασφυκτικές πιέσεις κυρίως από κυβερνητικούς παράγοντες προκειμένου να απαλειφθούν κάποια αιχμηρά σημεία που σχετίζονται με τον συρμό των ψεμάτων που επί δύο χρόνια τώρα εκστομίζουν η κυβέρνηση και προσωπικά ο πρωθυπουργός Κυρ. Μητσοτάκης στην προσπάθειά τους να μεταθέσουν τις ευθύνες για όσα συνέβησαν στα Τέμπη.
Πάντως, στο κείμενο που έχει ήδη συνταχθεί, οι τρεις διερευνητές, ο Βέλγος Μπαρτ Ακό, ο Ιταλός Φαμπρίτζιο Καρπινέλι (στελέχη του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Σιδηροδρόμων - ERA) και ο Κώστας Καπετανίδης (προϊστάμενος μονάδας διερευνήσεων του ΕΟΔΑΣΑΑΜ) δεν δείχνουν να μασάνε τα λόγια τους. Το ερώτημα είναι εάν θα πιάσουν τόπο οι πιέσεις που ασκούνται από πολιτικά πρόσωπα και ποιος θα είναι ο ενδιάμεσος ρόλος που θα παίξει η διοίκηση του ΕΟΔΑΣΑΑΜ.
Είναι πάντως ενδεικτικό το γεγονός ότι ήδη εμφανίστηκε σε τηλεοπτική συνέντευξη (Σκάι) προχθές ο πρόεδρος του Σιδηροδρομικού Τομέα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ Χρήστος Παπαδημητρίου μιλώντας για το «ιερό καθήκον» της διερεύνησης. Υπενθυμίζεται ότι το πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ δεν έχει σχέση με την ποινική διαδικασία καταλογισμού ευθυνών αλλά με τον αναλυτικό εντοπισμό των συστημικών σφαλμάτων που οδήγησαν στο δυστύχημα, προκειμένου να γίνουν διορθώσεις και να αποφευχθούν μελλοντικά ατυχήματα. Σε κάθε περίπτωση, τέτοια πορίσματα όταν συντάσσονται με στοιχεία χρησιμοποιούνται και στα δικαστήρια για τον επιπρόσθετο λόγο ότι οι συντάκτες τους, στις κανονικές χώρες, είναι εκείνοι που έχουν τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο στον τόπο κάθε σοβαρού δυστυχήματος.
Ο κ. Παπαδημητρίου παραδέχθηκε προχθές ότι χάθηκαν κρίσιμα στοιχεία και αποδείξεις τις πρώτες ώρες μετά τη μετωπική σύγκρουση, διότι ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ υπήρχε μόνο στα χαρτιά και δεν είχε συσταθεί από την κυβέρνηση. Η διαχείριση και καταγραφή έγινε από ανθρώπους «χωρίς ειδική τεχνογνωσία», παραδέχθηκε, αλλά λίγο αργότερα υποσχέθηκε, με δάκρυα στα μάτια, «να σηκώσει κάθε πέτρα» για να αποκαλυφθεί η αλήθεια.
Δεν ρωτήθηκε και δεν τοποθετήθηκε για την παράβαση του νόμου 5014, ο οποίος αφορά τη σύσταση του ΕΟΔΑΣΑΑΜ και ψηφίστηκε από τη σημερινή κυβέρνηση. Οπως έχει γράψει επανειλημμένως η «Εφ.Συν.», ο νόμος ορίζει ρητά ότι μέχρι να συσταθεί ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ, το έργο της διερεύνησης αναλαμβάνει η Αρχή για τα αεροπορικά ατυχήματα (ΕΔΑΑΠ), η οποία δεν εκλήθη στα Τέμπη.
Πάντως, ο κ. Παπαδημητρίου είπε καλά λόγια για τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών Χρήστο Σταϊκούρα, ο οποίος αμέσως «έδωσε χρήματα» για να πληρωθούν πραγματογνωμοσύνες που ζήτησε ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ από το ερευνητικό Ινστιτούτο RISE της Σουηδίας, το Πανεπιστήμιο της Γάνδης στο Βέλγιο, το Πανεπιστήμιο της Πίζας και τα εργαστήρια RST στη Γερμανία.
Παραθέτουμε στη συνέχεια, ορισμένα σημεία και διαπιστώσεις του εμπιστευτικού προσωρινού πορίσματος (σε ανεπίσημη μετάφραση της «Εφ.Συν.»).
Η άγνωστη καύσιμη ύλη και οι δύο μετωπικές συγκρούσεις
Οι ερευνητές κάνουν σαφείς αναφορές σε μεγάλη ποσότητα άγνωστης καύσιμης ύλης, επισημαίνοντας ότι για τα πιθανά αίτια και τις συνέπειες της πυρκαγιάς μετά τη σύγκρουση ζήτησαν εξωτερική πραγματογνωμοσύνη από τους φορείς του εξωτερικού που προαναφέραμε. Επίσης, καθιέρωσαν ειδική συνεργασία με έναν από τους εμπειρογνώμονες της ομάδας έρευνας ΕΔΑΠΟ, η οποία διορίστηκε από συγγενείς των θυμάτων.
Μιλούν για δύο μετωπικές συγκρούσεις. Την αρχική που προκαλεί σοβαρές ζημιές στις δύο μηχανές της εμπορευματικής αμαξοστοιχίας και τη μηχανή και το βαγόνι πρώτης θέσης της επιβατικής. Η δεύτερη μετωπική είναι ανάμεσα στο βαγόνι εστιατορίου, το τρίτο της επιβατικής και το τρίτο της εμπορικής που μεταφέρει λαμαρίνες.
Για να εξετάσουν την πυρκαγιά, χρησιμοποιούν το διαθέσιμο υλικό από τις τρεις κάμερες που κατέγραψαν το ατύχημα. Στα 2 πρώτα δευτερόλεπτα όπου καταγράφονται αναφλέξεις, σπινθήρες από τα φρένα και ηλεκτρικά τόξα από το ξήλωμα των καλωδίων τροφοδοσίας, δημιουργείται η πρώτη πύρινη σφαίρα που φθάνει σε διάμετρο τα 42 μέτρα.
Αμέσως μετά, μπορεί να παρατηρηθεί ένα νέο σύννεφο φωτιάς που βγαίνει από έναν όγκο άγνωστης καύσιμης ύλης και τροφοδοτεί την αρχική πύρινη σφαίρα μέχρι να φτάσει στο διπλάσιο σχεδόν μέγεθος (80 μέτρα), περίπου 4 δευτερόλεπτα μετά την ανάφλεξη. Η πύρινη σφαίρα σβήνει έπειτα από περίπου 12 δευτερόλεπτα, ενώ το ύψος και η τροφοδοσία της δείχνουν ότι στο στάδιο αυτό εμπλέκεται σημαντική ποσότητα καυσίμου.
Οπως μπορεί να παρατηρηθεί από άλλη κάμερα, η φωτιά δεν σβήνει αλλά συνεχίζει να καίγεται ως «λίμνη φωτιάς» (pool fire) βάζοντας φωτιά στο βαγόνι-εστιατόριο ενώ σύντομα προκύπτει και δεύτερη πυρκαγιά pool fire κοντά στις μηχανές της εμπορικής αμαξοστοιχίας.
Το πιθανότερο είναι ότι αυτή η φωτιά θερμαίνει κάποια στιγμή το λάδι σιλικόνης στο εσωτερικό του μετασχηματιστή της πρώτης εμπορικής μηχανής που τρέχουν από τις ρωγμές του περιβλήματος του μετασχηματιστή.
Η άλλη πυρκαγιά αρχίζει να καίει τα συντρίμμια του εστιατορίου και συνεχίζει να καίει έντονα για τουλάχιστον 60 λεπτά μετά τη σύγκρουση. Η πρώτη προσπάθεια πυρόσβεσης από ένα πυροσβεστικό όχημα στις 00.02 (43 λεπτά μετά την έναρξη της πυρκαγιάς) έχει ελάχιστα έως αμελητέα αποτελέσματα. Εξι ώρες αργότερα, στις 11:33 το πρωί της 1ης Μαρτίου, φαίνεται καπνός να βγαίνει από τα απομεινάρια του Restaurant Car όταν ένας γερανός προσπαθεί να σηκώσει ένα τμήμα σε αυτό ακριβώς το σημείο, υποδεικνύοντας ότι η φωτιά σιγόβραζε στο εσωτερικό του.
Αλλη πυρκαγιά εκδηλώθηκε στο πρώτο βαγόνι της B' θέσης πίσω από το εστιατόριο, δεν θεωρείται απειλητική από τους επιβάτες που διέφυγαν αλλά συνεχίζει να το καίει με αργό ρυθμό, τρεφόμενη από την ταπετσαρία και τα εξαρτήματα του βαγονιού, χωρίς την προφανή παρουσία οποιουδήποτε επιταχυντή.
Κατά τη διάρκεια των πρώτων 40 λεπτών (μέχρι τις 23.57) κλήθηκαν 12 ασθενοφόρα και άλλα 12 κλήθηκαν κατά την πρώτη ώρα μετά τα μεσάνυχτα. Από αυτά, 4 ασθενοφόρα έφτασαν πριν από τις 0:00 και άλλα 17 έφτασαν πριν από τη 01.00 για να παραλάβουν τραυματίες και νεκρούς.
ΠΗΓΗ ΕΦΣΥΝ
