26 Ιουλίου 2024

Ο κατευνασμός της Τουρκίας, δεν είναι εθνική στρατηγική. Η Ελλάδα χωρίς πυξίδα σε όλα τα μέτωπα.

 

Του Σωτήρη Σιδέρη

 Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έφθασε στο τραγικό σημείο , να του υποδεικνύει ο Ερντογάν και το περιεχόμενο των δηλώσεών του.  Το μορατόριουμ  αποσκοπεί στον κατευνασμό της Άγκυρας, αλλά ο  κατευνασμός δεν είναι εθνική στρατηγική, όπως δραματικά επιβεβαιώνεται καθημερινά από την εικόνα στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.  Η  τεχνητή όξυνση που προκάλεσε με την επίθεση κατά του Δένδια ,  επινοήθηκε  για να δημοσιοποιηθεί η νέα στρατηγική,  για την αναθεώρηση των ιστορικών δεδομένων και της εισβολής στην Κύπρο.

Εκ των πραγμάτων , υπάρχει πλέον μια ολική αναθεωρητική στρατηγική από την Τουρκία, για Αιγαίο, Ανατολική Μεσόγειο και Κύπρο,  που είναι θέμα χρόνου να προσπαθήσει να  την επιβάλλει  διπλωματικά και στρατιωτικά. Άρα , εκτός από την στρατιωτική αποτροπή, απαιτείται κυρίως, η διπλωματική αναχαίτιση αυτών των σχεδίων, αλλά η Αθήνα είναι  σχεδόν ληθαργική.  Ταυτόχρονα, το διπλωματικό υπέδαφος στα βαλκάνια,  δονείται από εθνικισμούς, βία, απειλές, αστάθεια και τρομακτικές ανισότητες που πιθανόν φέρνουν μεγάλες ανατροπές, με την Ελλάδα να μην είναι σε θέση να διαδραματίσει τον παραμικρό ρόλο  και ενώ διαφαίνεται η δημιουργία νέων ζωνών επιρροής στην ευρύτερη περιοχή .

Εκρηκτικό μείγμα
Στα βαλκάνια η Σερβία έχει αναβαθμίσει την εξωτερική της πολιτική για να υπονομεύσει την ύπαρξη του Κοσόβου και είναι θέμα χρόνου να εμπλακεί και στο Μακεδονικό υπέρ των Σκοπίων ,  όσο ο πρωθυπουργός και η αδελφή του Ντόρα Μπακογιάννη ασκούν ιδιωτική εξωτερική πολιτική στο Κόσοβο.

Το Βελιγράδι απλώνει τα δίχτυα του στη Γαλλία αγοράζοντας Ραφάλ, έχει σχέσεις με την Κίνα που θέλει το σερβικό λίθιο, που θέλουν και οι ΗΠΑ, πουλάει όπλα και πυρομαχικά και στην Ουκρανία και στην Ρωσία και στο Ισραήλ. Η ένταση με την Ελλάδα διαρκεί, όσο ο πρωθυπουργός και η αδελφή του Ντόρα Μπακογιάννη κινούνται στο πλευρό του Κοσόβου.

Θεωρείται μάλιστα πιθανό, ότι αν η ελληνική κυβέρνηση δεν αλλάξει τακτική, το Βελιγράδι να κάνει αντιπερισπασμό με τη Βόρεια Μακεδονία. Με απλά λόγια έστω και μια λέξη , αρνητική για τη Συμφωνία των Πρεσπών και υπέρ του Μίτσκοσκι, είναι αρκετή για να προκαλέσει ρίγη στην Αθήνα.

Όλα αυτά όμως είναι συνέπεια μια μεγάλης αταξίας στην εξωτερική πολιτική της χώρας. Μια κυβέρνηση που εκτελεί τυφλά εντολές, δεν είναι σε θέση να δει ούτε τα δικά της συμφέροντα. Αυτό ακριβώς συμβαίνει με την κυβέρνηση Μητσοτάκη.
Επιδείνωση παρουσιάζει και η εικόνα των σχέσεων με την Αλβανία. Τα διμερή προβλήματα , όπως η οριοθέτηση της ΑΟΖ, έχουν αποσυρθεί από την διμερή ατζέντα. Η εμπιστοσύνη , στοιχείο απαραίτητο για  συνομιλίες δεν υπάρχει, η κατάσταση της μειονότητας επιδεινώνεται και ταυτόχρονα, τα Τίρανα, δείχνουν ικανά να δημιουργήσουν τον δικό τους πόλο επιρροής στα βαλκάνια, αξιοποιώντας το αλβανικό στοιχείο σε μια σειρά από χώρες της περιοχής.
Η Ρουμανία και η Βουλγαρία δεν είναι σε θέση να αυξήσουν την επιρροή τους, οπότε το αλβανικό στοιχείο  σε όλα τα βαλκάνια και  το κύμα εθνικισμού σε Σερβία και Βόρεια Μακεδονία συνθέτουν ένα εν δυνάμει εκρηκτικό μείγμα που έπρεπε να απασχολεί έντονα την Ελλάδα.
 
 

Παρατηρήσεις για την  τουρκική διπλωματία
Παράλληλα, οι σχέσεις με την Τουρκία όπως ήδη έχουμε υπογραμμίσει αρχίζουν να οξύνονται με την Τουρκία να περνά σε νέα φάση οξύτατη μάλιστα, απαγορεύοντας ουσιαστικά στην Αθήνα και να μιλάει ή ο Ερντογάν ζητά από τον πρωθυπουργό να μιλάει μόνο υπό όρους όπως συνέβη με την επίσκεψη στην Κύπρο. Είναι πρωτοφανείς οι εξελίξεις και περικλείουν πολλούς κινδύνους για την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην περιοχή.


Δεν είναι ανάγκη να δραματοποιούμε τις σχέσεις με την Τουρκία, αλλά είναι σαφές ότι η Ελλάδα υστερεί σε επίπεδο στρατηγικής. Πολλές φορές, η Αθήνα τρέχει ασθμαίνουσα να διαμαρτυρηθεί στην Ευρώπη ή τις ΗΠΑ για κινήσεις ή δηλώσεις Τούρκων αξιωματούχων, που δεν δίνουν μία . Εδώ και πολλούς μήνες, ούτε οι ΗΠΑ, ούτε η ΕΕ κάνουν την παραμικρή προσπάθεια να πιέσουν ή έστω να κουνήσουν το δάχτυλο στην Άγκυρα, για δικούς τους λόγους φυσικά.


Ο Ερντογάν κινείται παντού, έχει σχέδιο, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι μπορεί και να το επιβάλλει. Η διεθνής αταξία όμως, της προσφέρει ευκαιρίες, που δεν θέλει να χάσει. Γι αυτό και οξύνει τους τόνους,  στο Αιγαίο, την Κύπρο και την Μέση Ανατολή, εκτιμώντας ότι η νίκη Τραμπ, σε συνδυασμό με την επικράτηση της Ρωσίας στην Ουκρανία, θα αλλάξει δραματικά τις εξελίξεις. Ο Τραμπ αδιαφορεί για την Συνθήκη της Λωζάννης, για το Κυπριακό και αντιμετωπίζει τα δυτικά βαλκάνια  ως ενόχληση και μάλλον έχει άγνοια τι έχει συμβεί τους τελευταίους τρεις αιώνες στην περιοχή. Υπό αυτό το πρίσμα η Ελλάδα είναι ανέτοιμη να αντιμετωπίσει τις αλλαγές στους πολεμικούς χάρτες της Ουκρανίας και της Μέσης Ανατολής. Ο Τραμπ υπόσχεται να λύσει το ουκρανικό σε 24 ώρες, αλλά αν ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή επεκταθεί, θα έχει πρόβλημα όλος ο κόσμος και οι ΗΠΑ θα χάσουν και άλλο έδαφος. Το οποίο θα προσπαθήσει να κερδίσει ο Ερντογάν.

Νέο σχέδιο στο Κυπριακό δεν φαίνεται να ετοιμάζεται. Η Κύπρος όμως είναι υψηλής γεωστρατηγικής αξίας και για τον λόγο αυτό, η Γαλλά, η Γερμανία, οι ΗΠΑ, η Ρωσία ενδιαφέρονται για την κατάστασή της. Οπότε αυτό που ίσως βρούμε μπροστά μας είναι να προωθηθούν από δυτικές χώρες συμφωνίες με την Κυπριακή Δημοκρατία σε στρατιωτικό επίπεδο και όχι ένταξη στο ΝΑΤΟ, ώστε να διευκολυνθεί η δυτική πολιτική στο πλευρό του Ισραήλ και αποφυγής γενίκευσης του πολέμου. Αυτό προφανώς αντιλαμβάνεται ο Ερντογάν και επισπεύδει την στρατιωτικοποίηση των κατεχομένων εδαφών.

Εν κατακλείδι, η Τουρκία αναβαθμίζει την διπλωματική πίεση προς την Ελλάδα, καραδοκώντας ίσως και για μια στρατιωτική ευκαιρία που θα αλλάξει την ροή της ιστορίας στις σχέσεις των δύο χωρών. Αυτό σημαίνει ότι η Ελλάδα οφείλει:
1. Να αναβαθμίσει την διπλωματική της δράση σε διμερές επίπεδο με τις ΗΠΑ και τις μεγάλες χώρες της ΕΕ προειδοποιώντας ότι μια κίνηση της Άγκυρας δεν θα είναι δεκτή, και ότι το 2024 δεν είναι 1074.
2. Να κινηθεί πιο επιθετικά στους διεθνείς οργανισμούς, καταγγέλλοντας όταν και όσο χρειάζεται τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τον Ερντογάν, τις απειλές κατά της Ελλάδας και τον αναθεωρητισμό της στο Αιγαίο και την Κύπρο.
3. Να “επανιδρύσει” την διαβαλκανική συνεργασία και να θέσει μια πλήρη πολιτική ατζέντα, παρεμβαίνοντας ως διαμεσολαβήτρια χώρα σε διμερείς διενέξεις, όπως μεταξύ Σερβίας -Κοσόβου και να ανακτήσει την εμπιστοσύνη και το κύρος της μεταξύ των χωρών της περιοχής.
4. Πριν από τις προσπάθειες του ΟΗΕ στο Κυπριακό που είναι σε εξέλιξη να πραγματοποιήσει στην Αθήνα διεθνή διάσκεψη με θέμα την εισβολή -κατοχή και την εξεύρεση λύσης με βάση το διεθνές δίκαιο και το ευρωπαικό κεκτημένο, ώστε η Τουρκία να πάρει μήνυμα αποφασιστικότητας. Η Τουρκία έδρασε κυριαρχικά στο Κυπριακό, όταν η Ελλάδα, είναι από αδράνεια, είτε από προδοσία, όπως το 1974 αποστασιοποιήθηκε.
5. Η κυβέρνηση να ενημερώσει τον ελληνικό λαό, είτε μέσω της βουλής, είτε μέσω σύσκεψης των πολιτικών αρχηγών, που οδεύουν οι διμερείς ελληνοτουρκικές συνομιλίες.

ΠΗΓΗ https://omegapress.gr/