«Επικίνδυνα κοντά σε οριακό σημείο» βρίσκεται η ελευθερία στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με έκθεση - κόλαφο της Ένωσης Πολιτικών Ελευθεριών για την Ευρώπη (Liberties) υπογραμμίζοντας τις εκτεταμένες απειλές που δέχονται δημοσιογράφοι και τις επιθέσεις κατά της ανεξαρτησίας των δημόσιων ραδιοτηλεοπτικών φορέων.
«Η ελευθερία των Μέσων ενημέρωσης βρίσκεται σαφώς σε σταθερή πτώση σε ολόκληρη την Ε.Ε. - σε πολλές χώρες ως αποτέλεσμα εσκεμμένης βλάβης ή παραμέλησης από τις εθνικές κυβερνήσεις», δήλωσε η Έβα Σάιμον από το γνωστό δίκτυο Liberties.
Η ίδια τόνισε ότι η αρνητική εξέλιξη «συμβαδίζει με την παρακμή του κράτους δικαίου. Υπάρχει στενή συσχέτιση μεταξύ των δύο. Αυτό είναι το εγχειρίδιο των αυταρχικών καθεστώτων». Σύμφωνα με την Σάιμον, η νέα νομοθεσία της Ε.Ε. για τα ΜΜΕ «έχει δυνατότητες», αλλά πρέπει να εφαρμοστεί.
Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση, το τοπίο των Μέσων στην Ευρώπη χαρακτηρίστηκε και πέρυσι από μεγάλη συγκέντρωση ιδιοκτησίας, ανεπαρκείς κανόνες σχετικά με τη διαφάνεια της ιδιοκτησίας και πολυάριθμες απειλές για την ανεξαρτησία και τα οικονομικά των δημόσιων μέσων ενημέρωσης. Καταγράφηκαν επίσης πολλαπλές περιπτώσεις απειλών, εκφοβισμού, παρακολούθησης και βίας κατά δημοσιογράφων σε πολλά κράτη - μέλη, καθώς και περιορισμοί στην ελευθερία της έκφρασης και στην πρόσβαση στην πληροφόρηση σε όλο το μπλοκ.
Η Liberties συνέστησε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να παρακολουθεί στενά την εφαρμογή από της νέας Ευρωπαϊκής Πράξης για την Ελευθερία των ΜΜΕ, η οποία, σύμφωνα με την Σάιμον, παρά τους συμβιβασμούς της, δημιούργησε μια νομική βάση για τη βελτίωση της ελευθερίας του Τύπου. «Πολλά θα εξαρτηθούν από τις εθνικές κυβερνήσεις και αρχές, αλλά μπορούν να γίνουν προσφυγές σε ευρωπαϊκό δικαστήριο που θα αποφανθεί για το τι πραγματικά σημαίνουν η ανεξαρτησία των μέσων ενημέρωσης, η παρακολούθηση των δημοσιογράφων κ.ο.κ.», δήλωσε.
Για τις υποκλοπές και τις Slapps στη χώρα μας
Η ίδια τόνισε την ανάγκη εφαρμογής της νέας οδηγίας της Ε.Ε. για τις Slapps, οι οποίες χρησιμοποιούνται συστηματικά εναντίον δημοσιογράφων σε αρκετά κράτη μέλη.
Η χώρα μας αναφέρεται σε διάφορα σημεία της έκθεσης, που σημειώνει ότι Slapps έγιναν κατά δημοσιογράφοι σε Ελλάδα, Κροατία, Ιταλία, Ολλανδία και Σουηδία, ενώ δεν λείπει βέβαια το σκάνδαλο των υποκλοπών.
Οι δημοσιογράφοι σε Ελλάδα, Γερμανία, Ολλανδία και Πολωνία παγιδεύτηκαν από κατασκοπευτικά λογισμικά, όπως τα Pegasus και Predator.
Σημειώνεται επίσης πως δημοσιογράφοι σε χώρες, όπως η Ελλάδα, η Γαλλία, η Γερμανία, η Κροατία και η Ιταλία αντιμετώπισαν σωματικές επιθέσεις το 2023, ενώ στην Ουγγαρία και τη Σλοβακία οι δημοσιογράφοι ήρθαν αντιμέτωποι με κακοποιήσεις και απειλές από εκλεγμένους πολιτικούς.
Στη Ρουμανία και τη Σουηδία, η αστυνομία απέτυχε να διερευνήσει σωστά τις επιθέσεις σε δημοσιογράφους, είτε λόγω έλλειψης πόρων είτε λόγω έλλειψης βούλησης, αναφέρει η έκθεση, ενώ στη Γαλλία και τη Βουλγαρία οι ίδιοι οι αστυνομικοί επιτέθηκαν σε δημοσιογράφους.
Συγκέντρωση ιδιοκτησίας
Η συγκέντρωση ιδιοκτησίας των μέσων ενημέρωσης παρέμεινε υψηλή στην Κροατία, τη Γαλλία, την Ουγγαρία, την Πολωνία, τις Κάτω Χώρες και τη Σλοβακία, με πολλές εταιρείες μέσων ενημέρωσης να ανήκουν σε λίγα μόνο άτομα, απειλώντας την ποικιλομορφία των φωνών των μέσων ενημέρωσης και αυξάνοντας τον κίνδυνο μεροληψίας.
Στη Γερμανία, την Ουγγαρία, τη Λιθουανία και τις Κάτω Χώρες, οι δημοσιογράφοι που ασκούσαν κριτική στην κυβέρνηση βρέθηκαν αποκλεισμένοι από τις συνεντεύξεις τύπου ή άλλες επίσημες εκδηλώσεις ή τους αρνήθηκαν έγγραφα στα οποία θα έπρεπε να έχουν πρόσβαση.
Σλοβακία, Ουγγαρία, Πολωνία
Στη Σλοβακία, ο λαϊκιστής πρωθυπουργός, Ρόμπερτ Φίτσο, «διέκοψε κάθε επικοινωνία» με τέσσερα μέσα ενημέρωσης που κατηγορούνται ότι «επιδεικνύουν ανοιχτά εχθρικές συμπεριφορές». Η κυβέρνησή του ενέκρινε αυτό το μήνα ένα αμφιλεγόμενο νομοσχέδιο για την αναμόρφωση του δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού φορέα RTVS.
Στην Ουγγαρία, τα δημόσια μέσα ενημέρωσης ήταν ήδη «τόσο πλήρως υπό τον ζυγό της κυβέρνησης», ώστε η παραγωγή τους «χαρακτηριζόταν από προκατειλημμένες και μονόπλευρες αναφορές που είναι πάντα σύμφωνες με τα συμφέροντα του κυβερνώντος κόμματος Fidesz», ανέφερε η Liberties.
Στο κείμενο επισημαίνει πως η δημόσια ραδιοτηλεόραση βρισκόταν σε «κατάσταση αβεβαιότητας» στην Πολωνία, καθώς ο νέος πρωθυπουργός, Ντόναλντ Τουσκ, προσπαθεί να ανατρέψει τις παρεμβάσεις της προηγούμενης κυβέρνησης, ενώ αυξάνονται οι ανησυχίες για τις κυβερνήσεις στην Κροατία και την Ιταλία.
* Η έκθεση συντάχθηκε από 37 ομάδες δικαιωμάτων σε 19 χώρες
ΠΗΓΗ https://www.efsyn.gr/
