Από τον Βασίλη Γαλούπη
Είναι η ίδια η κυβέρνηση που γεννά την καχυποψία των πολιτών για τις κινήσεις της. Η διαφθορά αποτελεί τη σφραγίδα της. Μέσα από την πρωθυπουργική ΕΥΠ έγιναν διαπιστωμένα οι υποκλοπές. Από το Μαξίμου οργανώθηκε, επίσης διαπιστωμένα, η συγκάλυψη των Τεμπών. Από το ίδιο το υπουργείο Εσωτερικών ξεκίνησε και το μεγάλο σκάνδαλο με τη διαρροή των προσωπικών δεδομένων αποδήμων προς υποψηφίους της Νέας Δημοκρατίας.
Τώρα προστέθηκαν και η διάρρηξη που έγινε την περασμένη Παρασκευή στο γραφείο του διευθυντή Εκλογών του υπουργείου Εσωτερικών, και κυρίως η αλλόκοτη αντίδραση της υπουργού Νίκης Κεραμέως. Ακόμα μία περίεργη συνθήκη, μόλις λίγες ώρες πριν από τη σημερινή λήξη της προθεσμίας για την εγγραφή πολιτών στην πλατφόρμα της επιστολικής ψήφου. Η ήδη καταρρακωμένη αξιοπιστία της κυβέρνησης δέχεται ακόμα ένα σοβαρό πλήγμα. Το εγχείρημα της επιστολικής ψήφου, που εφαρμόζεται για πρώτη φορά στη χώρα μας στις προσεχείς ευρωεκλογές, αντιμετωπίστηκε με δυσπιστία εξαρχής. Ακριβώς επειδή ο ίδιος ο πρωθυπουργός επιχείρησε να ξεγελάσει τους πολίτες και την αντιπολίτευση.
Φρούδες υποσχέσεις
Τον Ιούλιο του 2023, αμέσως μετά τη νίκη του στις βουλευτικές εκλογές, ο Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωνε ότι θα κάνει τα πάντα για την ψήφο των αποδήμων, δεσμευόμενος ότι στη νέα του θητεία θα εισαγάγει «το πρώτο νομοσχέδιο που αίρει όλους του περιορισμούς στο δικαίωμα ψήφου των Ελλήνων που κατοικούν εκτός Ελλάδος». Οταν, όμως, έφερε το νομοσχέδιο προς ψήφιση στη Βουλή τον περασμένο Ιανουάριο, διαπιστώθηκε ότι η επιστολική ψήφος δεν αφορούσε μόνο τους αποδήμους, αλλά και τους κατοίκους της Ελλάδας.
Την ημέρα της ψηφοφορίας, με σαλταδόρικη μέθοδο άλλων εποχών, η υπουργός Εσωτερικών επιχείρησε να περάσει διά της πλαγίας τροπολογία για τη δυνατότητα επιστολικής ψήφου των κατοίκων του εξωτερικού και στις εθνικές εκλογές. Σύσσωμη η αντιπολίτευση απέρριψε και το νομοσχέδιο και την τροπολογία. Η κυβέρνηση με τις θολές πρακτικές της κατάφερε ακόμα μία φορά να διχάσει σε ένα θέμα που έπρεπε να ενώνει. Η διαρροή προσωπικών δεδομένων από το ΥΠΕΣ λίγες εβδομάδες αργότερα επιβεβαίωσε τους φόβους. Στη συνέχεια η καμπάνια της κυβέρνησης αφιερώθηκε περισσότερο στους εν Ελλάδι ψηφοφόρους, παρά στους αποδήμους. Αυτή τη φορά με το πρόσχημα της αποχής.
Οι απόδημοι
Τελικά το εγχείρημα του Μαξίμου δεν έπεισε, κάτι που φαίνεται από τους απογοητευτικούς αριθμούς σχετικά με τους αποδήμους. Μέχρι χθες μόνο ο ένας στους τέσσερις που έχουν εγγραφεί για την επιστολική ψήφο ζει εκτός Ελλάδας. Εως το απόγευμα της Κυριακής είχαν εγγραφεί 168.291 ψηφοφόροι, εκ των οποίων μόλις οι 43.431 είναι απόδημοι, ενώ οι 124.860 ζουν στην Ελλάδα.
Προφανώς και πολλοί απόδημοι αποτράπηκαν λόγω του σκανδάλου με τη διαρροή δεδομένων από το υπουργείο Εσωτερικών. Οπως, μάλιστα, έχει ανακοινώσει το ΥΠΕΣ, για τους εκλογείς που βρίσκονται εκτός Ελλάδας αυτός θα είναι ο μόνος τρόπος για να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα από το εξωτερικό στις ευρωεκλογές, δηλαδή δεν θα υπάρχουν εκλογικά τμήματα στις χώρες όπου ζουν.
Στις βουλευτικές εκλογές του Μαΐου 2023 είχαν ψηφίσει στα κατά τόπους τμήματα του εξωτερικού 23.000 απόδημοι. Η επιλογή της επιστολικής ψήφου αύξησε ελάχιστα τη συμμετοχή τους σε σχέση με τις προσδοκίες, αφού το βασικό αφήγημα του Μαξίμου πέρυσι τον Ιούλιο ήταν πως οι Ελληνες που διαμένουν μόνιμα στο εξωτερικό και είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους ανά την επικράτεια ανέρχονται σε περίπου 800.000!
Αμφισβήτηση
Η μεγάλη έρευνα της «δημοκρατίας» εντόπισε γκρίζες ζώνες και μαύρες τρύπες στο σύστημα διεξαγωγής της επιστολικής ψήφου. Η εφημερίδα μας παρουσιάζει σήμερα για ποιον λόγο πρόκειται για μια διάτρητη διαδικασία, δίχως τις απαραίτητες διασφαλίσεις. Λανθασμένοι κατάλογοι δίχως καμία διόρθωση από την κυβέρνηση, τριπλοεγγεγραμμένοι, ταυτοποιήσεις από τους… κούριερ, φάκελοι χωρίς δυνατότητα να γίνει αντιληπτό αν στο μεταξύ άνοιξαν από τρίτους, φόβοι για διπλοψηφίσαντες, γκρίζες ζώνες στα χρονικά όρια και απαντήσεις άλλα αντ’ άλλων συνθέτουν ένα σκηνικό δικαιολογημένης αμφισβήτησης.
Ντροπή! Στους καταλόγους περιλαμβάνονται και πεθαμένοι
Στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου του 2023 ήταν εγγεγραμμένοι 9.813.595 ψηφοφόροι, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία. Στο ΦΕΚ της 30/12/2022 δημοσιεύτηκαν τα αποτελέσματα της απογραφής πληθυσμού του 2021 της ΕΛ.ΣΤΑΤ. Ο νόμιμος πληθυσμός της χώρας, όπως δημοσιεύθηκε, είναι 9.716.889 άνθρωποι.
Μόνο σε «μπανανίες» θα μιλούσαν για «κανονικές εκλογές», όταν οι εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι στους καταλόγους, συμπεριλαμβανομένων και όσων ζουν στο εξωτερικό με δικαίωμα ψήφου, είναι περισσότεροι από τον πληθυσμό. Μόνο τα παιδιά από 0-14 είναι 1.200.000, σύμφωνα με την ΕΛ.ΣΤΑΤ.
Υπάρχουν, όμως, και ακόμα χειρότερα: Στο επίσημο εγχειρίδιο χρήσης για τη διαδικτυακή εφαρμογή εγγραφής για την επιστολική ψήφο υπάρχει στη σελίδα 22 η παραδοχή ότι: «Στις ειδικές περιπτώσεις, κατά τις οποίες η εφαρμογή εντοπίσει δύο ή παραπάνω εγγραφές στον Βασικό Εκλογικό Κατάλογο, που να ταιριάζουν με τα στοιχεία του χρήστη, η εφαρμογή εμφανίζει τις εγγραφές αυτές στον χρήστη, ο οποίος πρέπει να επιλέξει τη σωστή εγγραφή για να συνεχίσει. Για την επιλογή της σωστής εγγραφής εμφανίζονται στα αποτελέσματα αναζήτησης και τα πεδία Δήμος, Δημοτική Ενότητα, Εκλογικό Διαμέρισμα, Ειδικός Εκλογικός Αριθμός και Αριθμός Δημοτολογίου».
Αυτό που αναφέρει το ΥΠΕΣ σημαίνει πως υπάρχουν πολίτες με διπλό και τριπλό «ενεργό»… δικαίωμα ψήφου, σύμφωνα με τους καταλόγους. Φαίνεται, δηλαδή, ότι μπορούν να ψηφίσουν σε δύο ή τρία και παραπάνω εκλογικά τμήματα, ακριβώς επειδή το κράτος είναι ανίκανο να επικαιροποιήσει τους εκλογικούς καταλόγους. Ο πολίτης υποχρεώνεται μέσω της διαδικασίας της επιστολικής ψήφου να επιλέξει τη σωστή εγγραφή. Ομως τι δικλίδες ασφαλείας υπάρχουν αν ο ίδιος πολίτης σπεύσει να ψηφίσει την ημέρα των εκλογών και διά ζώσης σε ένα άλλο εκλογικό τμήμα όπου φαίνεται εξίσου «ενεργός» στους χειρόγραφους καταλόγους;
Σύμφωνα με τον νόμο περί επιστολικής ψήφου, «η εκκαθάριση των εκλογικών καταλόγων θα γίνει από την 31η Οκτωβρίου 2024» με μια αμφίβολης αξιοπιστία διαδικασία, μόνο με ηλικιακά κριτήρια. Κάτι που σημαίνει ότι οι ευρωεκλογές θα γίνουν με τους παλιούς καταλόγους που περιλαμβάνουν και πεθαμένους.
Σοβαρές πιθανότητες διπλής ψήφου από τα «χρονικά περιθώρια»
Στην ερώτηση «τι θα γίνει αν πάω να ψηφίσω στο εκλογικό μου τμήμα, ενώ έχω εγγραφεί να ψηφίσω με επιστολική ψήφο;» το ΥΠΕΣ απαντάει: «Αν ο εκλογέας έχει κάνει αίτηση εμπρόθεσμα για επιστολική ψήφο, θα υπάρχει ειδική ένδειξη στους εκλογικούς καταλόγους και ο δικαστικός αντιπρόσωπος δεν θα του επιτρέψει να ψηφίσει σε περίπτωση που προσπαθήσει να ασκήσει το εκλογικό του δικαίωμα με φυσική παρουσία.
Αν, όμως, ο φάκελος της επιστολικής ψήφου δεν φτάσει εγκαίρως, τότε ο δικαστικός αντιπρόσωπος στο εκλογικό τμήμα όπου είναι εγγεγραμμένος ο εκλογέας θα έχει ενημερωθεί για το γεγονός μη παραλαβής του φακέλου και θα επιτρέψει στον εκλογέα να ψηφίσει με φυσική παρουσία από τις 11 το πρωί και μετά». Να σημειωθεί πως κατά το υπουργείο «ο φάκελος της επιστολικής ψήφου πρέπει να παραληφθεί μέχρι τις 5 το απόγευμα ώρα Ελλάδας την παραμονή των εκλογών (8 Ιουνίου 2024) προκειμένου να προσμετρηθεί στο αποτέλεσμα της ψηφοφορίας, διαφορετικά επιστρέφεται, χωρίς να ανοιχτεί, στον αποστολέα».
Εδώ προκύπτουν νέα σοβαρά ερωτήματα. Η διαδικασία για την επιστολική ψήφο είναι εν πολλοίς «ηλεκτρονική». Η διαδικασία, όμως, για την ψηφοφορία σε ένα «κανονικό» εκλογικό κέντρο είναι ακόμη «χειροκίνητη». Δηλαδή, με εκλογικούς καταλόγους χειρόγραφους, χάρακες και στιλό που σβήνουν ονόματα. Κατά πόσο το υπουργείο Εσωτερικών, με όσα τεράστια σκάνδαλα και λάθη το ακολουθούν, είναι ικανό να διασφαλίσει ότι για τους 168.000 ανθρώπους που έχουν επιλέξει να ψηφίσουν με επιστολική ψήφο θα υπάρχει τέτοια άμεση ενημέρωση από τις 5 το απόγευμα του Σαββάτου οπότε λήγει η διαδικασία παραλαβής φακέλων επιστολικής ψήφου μέχρι το επόμενο πρωί στον κάθε κατά τόπους δικαστικό αντιπρόσωπο στα εκλογικά κέντρα ανά την επικράτεια;
Δηλαδή, αν ένας πολίτης αποφασίσει να εξαπατήσει το σύστημα, με τις ανάλογες κυρώσεις φυσικά αν εντοπιστεί, θα εμποδιστεί να πάει στις 8 το πρωί στο εκλογικό του κέντρο να ψηφίσει, ενώ έχει στείλει ήδη επιστολική ψήφο; Θα έχει πράγματι ενημερωθεί από το ΥΠΕΣ κάθε δικαστικός αντιπρόσωπος για καθέναν από τους 168.000 πολίτες; Τι διαδικασία προβλέπεται ακριβώς για μια ισχυρή αλυσίδα άμεσης ενημέρωσης ΥΠΕΣ – δικαστικών μέσα σε λίγες ώρες σε ένα σύστημα που λειτουργεί ακόμη με λάθος καταλόγους και με χειρόγραφα;
Οι κούριερ αποκτούν… εξουσία δικαστικού αντιπροσώπου
Κάθε ψηφοφόρος γνωρίζει πως τις διαδικασίες στα εκλογικά τμήματα επιβλέπουν δικαστικοί αντιπρόσωποι. Με την επιστολική ψήφο τις διαδικασίες ταυτοποίησης αναλαμβάνουν οι… κούριερ των ταχυδρομικών εταιριών. Οπως αναφέρεται στο σχετικό ΦΕΚ, «το αργότερο 15 ημέρες πριν από την ημέρα των εκλογών το υπουργείο Εσωτερικών ταχυδρομεί, με συστημένη κατεπείγουσα επιστολή στη διεύθυνση παραλαβής της επιστολικής ψήφου που έχει δηλώσει κάθε εκλογέας, τον ειδικό εκλογικό φάκελο. Με ευθύνη του αναδόχου ή των αναδόχων παροχής ταχυδρομικών ή ταχυμεταφορικών υπηρεσιών ο φάκελος μπορεί να παραληφθεί μόνο από τον εκλογέα ή από ρητά εξουσιοδοτημένο για τον σκοπό αυτόν πρόσωπο με εξακρίβωση της ταυτότητάς του από τον διανομέα».
Δηλαδή οι φιλότιμοι και σκληρά εργαζόμενοι κούριερ θα έχουν πλέον και το έργο να ταυτοποιούν ποιον έχουν απέναντί τους, αν κάποιος είναι αυτός που λέει ή π.χ. ψηφίζει για την πεθαμένη μητέρα του, λες και είναι αστυνομικοί ή δικαστικοί. Αν δεν το πράξουν ή κάνουν λάθος, τότε «επιβάλλεται στον ανάδοχο ή στους αναδόχους παροχής ταχυδρομικών ή ταχυμεταφορικών υπηρεσιών ποινική ρήτρα δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ ανά φάκελο για τον οποίο διαπιστώθηκε η παραβίαση».
«Μαύρο» ιστορικό και αλαλούμ απαντήσεων
Μέσα σ’ αυτό το χαοτικό σκηνικό, μοιάζει το μικρότερο κακό το αλαλούμ απαντήσεων σε ίδιες ερωτήσεις που γίνονται στο ειδικό τηλεφωνικό κέντρο. Σε διαφορετικά ερωτήματα συνεργατών της «δημοκρατίας» λήφθηκαν και άλλες απαντήσεις.
Για το «αν δεν παραλάβει το ίδιο άτομο που έχει κάνει αίτηση για επιστολική ψήφο χρειάζεται εξουσιοδότηση για να παραλάβει κάποιος άλλος σε χώρο γραφείου», τη μία μέρα η απάντηση ήταν αν σταλεί στο γραφείο δεν χρειάζεται εξουσιοδότηση παραλαβής, αλλά την επομένη ότι χρειάζεται. Για το ερώτημα «αν υπάρχει επιβεβαίωση ότι παραλήφθηκε η επιστολική ψήφος», τη μια μέρα υπήρχε άγνοια, την επομένη ότι πράγματι έρχεται μήνυμα επιβεβαίωσης.
Ομως αυτά είναι πταίσματα μπροστά σε «βαριά» γεγονότα που έχουν συμβεί και που εκθέτουν όλη τη διαδικασία που γίνεται.
1 Ως γνωστόν, για να εισέλθει ο πολίτης στην ηλεκτρονική πλατφόρμα της επιστολικής ψήφου χρησιμοποιεί τους κωδικούς Taxis. Ομως τον Ιούλιο του 2013 γνωστοποιήθηκε ότι έγινε η μεγαλύτερη διαρροή προσωπικών δεδομένων 6.000.000 Ελλήνων φορολογουμένων. Τα αρχεία που διέρρευσαν από το Taxis περιελάμβαναν κάθε είδους ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα.
2 Τον Δεκέμβριο του 2023 η ΑΑΔΕ ανακοίνωσε ότι σε 16.000 φορολογουμένους, στο πλαίσιο βεβαίωσης των τελών κυκλοφορίας του 2018, εστάλησαν σχετικά μηνύματα κοινοποίησης των τελών κυκλοφορίας τα οποία περιελάμβαναν λόγω τεχνικής αστοχίας τα ονοματεπώνυμα και όνομα χρήστη – username και άλλων οφειλετών.
3 Πριν από δύο μήνες αποκαλύφθηκε η πρωτοφανής διαρροή προσωπικών δεδομένων Ελλήνων του εξωτερικού από τη ευρωβουλευτή της Ν.Δ. Αννα-Μισέλ Ασημακοπούλου, με το ΥΠΕΣ να υποχρεώνεται σε ΕΔΕ και την υπόθεση να διερευνάται από την ελληνική Δικαιοσύνη.
4 Ακολούθησε η διάρρηξη στο γραφείο του διευθυντή Εκλογών του ΥΠΕΣ την περασμένη Παρασκευή.
Κατάθεση-φωτιά και σφοδρές αντιδράσεις
Oσο η Νίκη Κεραμέως επιχειρούσε από προχθές να διαχειριστεί επικοινωνιακά ό,τι συνέβη στο γραφείο του διευθυντή Εκλογών του ΥΠΕΣ, κάνοντας λόγο για «φερόμενη διάρρηξη», ο ίδιος κατέθετε μήνυση στο αστυνομικό τμήμα, φοβούμενος «αλλοίωση στοιχείων».
Σύμφωνα με όσα είδαν χθες το φως της δημοσιότητας, υπάρχουν εκτιμήσεις για ένα νέο σκάνδαλο, με τον προϊστάμενο των εκλογών να καταθέτει πως στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές είναι αποθηκευμένα σημαντικά δημόσια έγγραφα. Επισήμανε δε ότι φοβάται πως τα εν λόγω σημαντικά έγγραφα μπορεί να έχουν υποκλαπεί, μέσω αντιγραφής, ή να έχουν αλλοιωθεί.
Οπως κατέθεσε στους αστυνομικούς, την Παρασκευή, κατά το χρονικό διάστημα από 13.40 έως 14.10, ενώ απουσίαζε στα κεντρικά γραφεία του υπουργείου στην οδό Σταδίου για υπηρεσιακούς λόγους και το γραφείο του στο κτίριο της οδού Ευαγγελιστρίας ήταν άδειο, ενημερώθηκε από υπάλληλο της Διεύθυνσης Εκλογών ότι έχει γίνει διάρρηξη στο γραφείο του από άγνωστο άτομο που έσπασε την κλειδαριά και το πλαίσιο της πόρτας. Σύμφωνα με την ΕΛ.ΑΣ., διεξάγεται προανάκριση, όμως η Ν. Κεραμέως υποβαθμίζει το περιστατικό μιλώντας για «φερόμενη» διάρρηξη και υποστηρίζοντας πως «από την έως τώρα έρευνα δεν έχει προκύψει κάποιο στοιχείο».
Τα κόμματα της αντιπολίτευσης αντέδρασαν έντονα, με τον ΣΥΡΙΖΑ να ρωτάει αν έχουν υπεξαιρεθεί προσωπικά δεδομένα και τον Νίκο Ανδρουλάκη να ζητά από τον Μητσοτάκη «να μας πει ξεκάθαρα τι συμβαίνει στο υπουργείο Εσωτερικών. Είναι αδιανόητο, λίγες εβδομάδες πριν από τις ευρωπαϊκές εκλογές, να έχουμε συνεχιζόμενα κρούσματα που πλήττουν το κύρος του κράτους και την εμπιστοσύνη των πολιτών στην εκλογική διαδικασία».
Δημοσιεύεται στη «δημοκρατία»