Αρνητική απάντηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο αίτημα του Π. Κόκκαλη να του χορηγηθούν στοιχεία με τις έρευνες μετά την τραγωδία ● Δεν πείθουν οι δικαιολογίες ● Προσπαθεί να πείσει τον ευρωβουλευτή ότι η ενημέρωση δεν αφορά τη διερεύνηση του συγκεκριμένου δυστυχήματος και ότι τα έγγραφα «σχετίζονται όλα με μια εσωτερική αξιολόγηση που βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη» και ότι «αποτελούν μέρος των εν εξελίξει εργασιών και αξιολόγησης της Επιτροπής» παρότι η έκθεση του ERA έχει τελειώσει από τον περασμένο Οκτώβριο
Ερμητικά κλειστά μένουν τα στόματα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικά με τις έρευνες που έγιναν μετά το έγκλημα των Τεμπών στον ελληνικό σιδηρόδρομο. Ο ευρωβουλευτής Πέτρος Κόκκαλης αποκάλυψε χθες την αρνητική απάντηση της Κομισιόν στο αίτημά του να του χορηγηθούν στοιχεία αλλά και η λίστα των εγγράφων που θα παραμείνουν απόκρυφα για άγνωστο χρονικό διάστημα.
Η πρόθεση των Ευρωπαίων να συμβάλουν στη διερεύνηση του δυστυχήματος των Τεμπών είχε διαφημιστεί από την ίδια την κυβέρνηση Μητσοτάκη από τον περασμένο Μάρτιο. Οι ειδικοί του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Σιδηροδρόμων (ERA) βρέθηκαν πολλές φορές στην Ελλάδα και μίλησαν με στελέχη των αρμόδιων φορέων (υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, ΟΣΕ, ΕΡΓΟΣΕ, Hellenic Train, Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων) προκειμένου να διαπιστώσουν σε ποιον βαθμό συμμορφώνεται η Ελλάδα με τους κοινοτικούς κανόνες για την ασφάλεια των σιδηροδρομικών μεταφορών.
Η «Εφ.Συν.» αναφέρθηκε σε αλλεπάλληλα δημοσιεύματα στα ευρήματα των Ευρωπαίων και στις 19 Σεπτεμβρίου 2023, με βασικό πρωτοσέλιδο θέμα («Χάλια αδιόρθωτα στα τρένα»), αποκάλυψε το περιεχόμενο της πρώτης αναφοράς του ERA. Η κυβέρνηση τότε αντέδρασε σπασμωδικά λέγοντας πως δεν είναι το τελικό πόρισμα και ότι πρόκειται για απόρρητο έγγραφο.
Επικαλούμενος την αρχή της διαφάνειας και την πρόσβαση του κοινού στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ο ευρωβουλευτής Πέτρος Κόκκαλης κατέθεσε αίτημα ζητώντας όχι μόνον την έκθεση αξιολόγησης του ERA αλλά και ολόκληρη την πλούσια αλληλογραφία μεταξύ Ελλάδας και Ευρωπαϊκής Ενωσης σχετικά με το θέμα.
Στην απάντησή της η Κομισιόν ενημερώνει «με λύπη» τον ευρωβουλευτή ότι το αίτημα δεν μπορεί να γίνει δεκτό. Για να δικαιολογήσει την άρνησή της, επικαλείται τον Κανονισμό 1049/2001 και ειδικά το άρθρο 4 που αναφέρει ότι οι θεσμοί μπορούν να αρνούνται την πρόσβαση σε έγγραφο όταν η αποκάλυψη θα μπορούσε να υπονομεύσει τον σκοπό των ερευνών. Στο ίδιο σημείο, βέβαια, αναφέρεται ότι μπορεί να παρακαμφθεί αυτή η πρόβλεψη «εάν υπάρχει υπέρτερο δημόσιο συμφέρον». Στη συνέχεια, δε, παραθέτει επιχειρήματα, ακόμη και νομολογία, για να πείσει ότι δεν υπάρχει δημόσιο συμφέρον μετά από ένα τόσο σοβαρό δυστύχημα όπως αυτό που συνέβη στα Τέμπη.
Επειτα προσπαθεί να πείσει τον ευρωβουλευτή ότι η ενημέρωση δεν αφορά τη διερεύνηση του συγκεκριμένου δυστυχήματος. Λέει ακόμη ότι τα έγγραφα «σχετίζονται όλα με μια εσωτερική αξιολόγηση που βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη» και αφορά «την ορθή εφαρμογή της νομοθεσίας της Ε.Ε. από την Ελλάδα». Παρακάτω αναφέρει ότι η έκθεση του ERA, που έχει τελειώσει από τον περασμένο Οκτώβριο, συνοψίζει «την κατάσταση εφαρμογής της νομοθεσίας της Ενωσης για την ασφάλεια και τη διαλειτουργικότητα των σιδηροδρόμων στην Ελλάδα».
Προφανώς όλα τα παραπάνω δεν αποτελούν μέρος της διερεύνησης για τις συνθήκες και τα αίτια του εγκλήματος των Τεμπών, αλλά ένα ολόκληρο πλαίσιο μέσα στο οποίο λειτουργεί ο ελληνικός σιδηρόδρομος το οποίο δεν κατάφερε να αποτρέψει τον θάνατο 57 ανθρώπων και τον τραυματισμό ακόμη 180. Παρά ταύτα, επιμένουν οι Ευρωπαίοι αρμόδιοι να μην αποκαλύπτουν τα ευρήματα των ερευνών, λέγοντας ότι τα έγγραφα «αποτελούν μέρος των εν εξελίξει εργασιών και αξιολόγησης της Επιτροπής με σκοπό τον καθορισμό των επόμενων βημάτων δράσης για τη διασφάλιση της εφαρμογής της Ε.Ε.» και ότι η αποκάλυψη των εγγράφων «θα υπονόμευε σοβαρά τον σκοπό της έρευνας της Επιτροπής και το κλίμα αμοιβαίας εμπιστοσύνης μεταξύ των αρχών του εν λόγω κράτους-μέλους και της Επιτροπής».
Η τελευταία αναφορά θυμίζει κάπως τις αποκαλύψεις που είδαν το φως της δημοσιότητας στην Ισπανία μετά από σοβαρότατο σιδηροδρομικό δυστύχημα με 80 νεκρούς και 140 τραυματίες το 2013, στη Γαλικία. Οπως αναφέραμε και στο πρόσφατο αφιέρωμα στα Τέμπη (24/2/24), τα θύματα εκείνα του δυστυχήματος παλεύουν ακόμη για την απόδοση δικαιοσύνης καθώς, 11 χρόνια μετά, δεν έχει εκδοθεί καν η πρωτόδικη απόφαση για την ενοχή των κατηγορουμένων, του μηχανοδηγού και του διευθυντή ασφαλείας τού εκεί ΟΣΕ (ADIF). Τα θύματα πίεζαν επίσης να δοθεί στη δημοσιότητα το πόρισμα του ERA τρία χρόνια μετά το συμβάν, αλλά η ισπανική κυβέρνηση απειλούσε την Κομισιόν να μην το αποκαλύψει, με επιστολές που αποκαλύφθηκαν τον Σεπτέμβριο του 2022. Τελικά το πόρισμα δημοσιεύτηκε μετά τις ισπανικές εκλογές του 2016.
Στην αρχική έκθεση του ERA που αποκάλυψε η «Εφ.Συν.» τον περασμένο Σεπτέμβριο διαπιστωνόταν μεταξύ άλλων ότι «στην Ελλάδα δεν υπάρχει κανείς, σε επίπεδο κυβέρνησης ή εθνικού φορέα, ο οποίος να αναλαμβάνει αποτελεσματικά τη συνολική ευθύνη για την ασφάλεια των σιδηροδρόμων και να οδηγεί το σύστημα σε μια συνεχή βελτίωση». Μιλούσε ακόμη για «λανθασμένη εφαρμογή της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για τη σιδηροδρομική ασφάλεια» στην Ελλάδα και διαπίστωνε:
● Ελλειψη συνεργασίας και έλλειψη συστηματικής προσέγγισης σε θέματα σιδηροδρομικής ασφάλειας, η οποία επιδεινώνεται από την περίπλοκη νομική και διοικητική αρχιτεκτονική και την ασάφεια των ρόλων στους βασικούς χειριστές.
● Ακόμη και στις «σποραδικές» περιπτώσεις όπου κάποιοι εμπλεκόμενοι παράγοντες επιχειρούν κάποια «διαχείριση ρίσκου», αυτό γίνεται χωρίς συμμόρφωση με την ευρωπαϊκή νομοθεσία.
● Λάθος στη μεταβίβαση της ευθύνης για την εφαρμογή των οδηγιών ασφαλείας από το κράτος, δηλαδή το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, στη Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ).
●Μεταξύ των πολλών διαπιστώσεων, εξέχουσα θέση κατέχει η απουσία του Οργανισμού Διερεύνησης Ατυχημάτων ο οποίος θα έπρεπε να είχε αναλάβει και το γενικό πρόσταγμα στην περίπτωση των Τεμπών. Ο οργανισμός αυτός (ΕΟΔΑΣΑΑΜ) απέκτησε διοίκηση μόλις τον περασμένο Σεπτέμβριο, παραμένει χωρίς προσωπικό και δεν έχει εκδώσει κάποιο έστω αρχικό πόρισμα στην επέτειο του ενός έτους, όπως επιβάλλει ο ιδρυτικός του νόμος τον οποίο ψήφισε η κυβέρνηση Μητσοτάκη.
Tα έγγραφα που δεν δημοσιοποιούνται
1. Επιστολή της επιτρόπου Μεταφορών Αντίνα Βαλεάν στον υπουργό Μεταφορών της Ελλάδας Γιώργο Γεραπετρίτη (10/3/2023)
2. Εκθεση από συνάντηση με τις ελληνικές αρχές (30/3/2023)
3. Επιστολή του διευθυντή Χερσαίων Μεταφορών της Γενικής Διεύθυνσης Κινητικότητας και Μεταφορών Κρίστιαν Σμιτ στον υπουργό Μεταφορών της Ελλάδας Γ. Γεραπετρίτη (5/4/2023)
4. Εκθεση από συνάντηση με τις ελληνικές αρχές (25/4/2023)
5. Επιστολή του υπουργού Μεταφορών της Ελλάδας Γ. Γεραπετρίτη στην επίτροπο Μεταφορών Αντίνα Βαλεάν (20/5/2023)
6. Επιστολή της επιτρόπου Μεταφορών Αντίνα Βαλεάν στον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών της Ελλάδας Χρήστο Σταϊκούρα (21/7/2023)
7. Εκθεση από συνάντηση με τις ελληνικές αρχές (13/9/2023)
8. Επιστολή του υπουργού Υποδομών και Μεταφορών της Ελλάδας Χρ. Σταϊκούρα στην επίτροπο Μεταφορών Αντίνα Βαλεάν (2/10/2023)
9. Εκθεση ERA/REP/1-2023 της Υπηρεσίας της Ευρωπαϊκής Ενωσης για τους Σιδηρόδρομους, που απευθύνεται στη Γενική Διεύθυνση Κινητικότητας και Μεταφορών (13/10/2023)
10. Επιστολή της επιτρόπου Μεταφορών Αντίνα Βαλεάν στον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών της Ελλάδας Χρ. Σταϊκούρα (26/10/2023)
11. Μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου από τον γενικό γραμματέα Μεταφορών Γ. Ξιφαρά στη Γενική Διεύθυνση Μεταφορών και Κινητικότητας (14/11/2023)
12. Επιστολή του υπουργού Υποδομών και Μεταφορών της Ελλάδας Χρ. Σταϊκούρα στην επίτροπο Μεταφορών Αντίνα Βαλεάν (21/11/2023)
13. Μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου από τον γενικό γραμματέα Μεταφορών Γ. Ξιφαρά στη Γενική Διεύθυνση Μεταφορών και Κινητικότητας (3/12/2023)
14. Μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου από τον γενικό γραμματέα Μεταφορών Γ. Ξιφαρά στη Γενική Διεύθυνση Μεταφορών και Κινητικότητας (12/12/2023)
15. Σύνοψη συμπερασμάτων από συνάντηση που ετοίμασαν οι ελληνικές αρχές (18/12/2023)
16. Μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου από τον γενικό γραμματέα Μεταφορών Γ. Ξιφαρά στη Γενική Διεύθυνση Μεταφορών και Κινητικότητας (2/2/2024)
17. Εκθεση από συνάντηση με τις ελληνικές αρχές (15/2/2024)
ΠΗΓΗ https://www.efsyn.gr/
