Σύμφωνα με το άρθρο 155 του ν. 4759/2020 (ΦΕΚ Α.9.12.2020) επιλέχθηκε η χρήση των Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων (Ε.Π.Σ.), ως του πλέον κατάλληλου θεσμικού χωρικού εργαλείου ρυθμιστικού/πολεοδομικού σχεδιασμού για τη θεσμοθέτηση των νέων χρήσεων γης στα λιγνιτικά πεδία στο πλαίσιο της απολιγνιτοποίησης.
Οι μελέτες των Ε.Π.Σ. εξετάζουν ολιστικά τις κοινωνικό – οικονομικές συνθήκες της ευρύτερης περιοχής και εξετάζει εναλλακτικά σενάρια οργάνωσης του χώρου. Η εκπόνηση των Ε.Π.Σ. αποτελεί σύνθετο έργο που περιλαμβάνει αφενός διαδικασίες κατάρτισης και έγκρισης των απαραίτητων μελετών και αφετέρου, συμμετοχικές διαδικασίες γνωμοδοτήσεων και κοινωνικής διαβούλευσης. Αποτελείται από τέσσερις μελετητικές εργασίες : την κύρια μελέτη του Ε.Π.Σ. που αφορά τον πολεοδομικό σχεδιασμό, τη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, την Προκαταρκτική Μελέτη Γεωλογικής Καταλληλόλητας και τη Μελέτη Προσωρινής οριοθέτησης των υφιστάμενων υδατορεμάτων.
Μετά από πλήθος ερωτήσεων της περιόδου 2019-2023 για το θέμα των ΕΠΣ των Ζωνών απολιγνιτοποίησης, την έντονη πολιτική πίεση που ασκήθηκε επί του θέματος αυτού και την απάντηση του τότε αρμόδιου υπουργού ότι τα ΕΠΣ θα έχουν εκδοθεί στο δεύτερο εξάμηνο το 2023, οι μελέτες των ΕΠΣ των ‘Πυρήνων” των Ζωνών Απολιγνιτοποίησης της ΠΕ. Κοζάνης, Π.Ε. Φλώρινας και του Δήμου Μεγαλόπολης ανατέθηκαν στις αρχές του 2023 από τη ΔΕΗ ΑΕ σε ιδιώτες μελετητές. Σύμφωνα με πληροφορίες έχουν παραδοθεί το σύνολο των μελετών, οι οποίες έχουν διαβιβαστεί για έλεγχο στη Διεύθυνση Πολεοδομικού Σχεδιασμού του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Μάλιστα τον προηγούμενο Οκτώβριο -Νοέμβριο συνεδρίασε στη Κοζάνη και τη Μεγαλόπολη η Γνωμοδοτική Επιτροπή για την παραλαβή των μελετών.
Επίσης η ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΑΕ στις 13.6.2023 προκήρυξε ηλεκτρονικό διαγωνισμό με ανοικτή διαδικασία για τη σύναψη σύμβασης, για την εκπόνηση μελέτης με τίτλο «Τεχνική έκθεση προέγκρισης ΕΠΣ στις ΖΑΠ Κοζάνης, Φλώρινας και Μεγαλόπολης», την οποία προώθησε για έγκριση στο Υπουργείο.
Όλα αυτά εξελίσσονται χωρίς οι τοπικοί φορείς να έχουν καμία ενημέρωση επί του περιεχομένου των μελετών. Ενώ στις προδιαγραφές των μελετών ρητά αναφέρεται η διαβούλευση με τους τοπικούς αρμόδιους Δήμους από το πρώτο στάδιο της μελέτης, δηλαδή της διατύπωσης εναλλακτικών σεναρίων ως προς την οργάνωση του χώρου, αυτή η διαδικασία δεν τηρήθηκε .
Επειδή οι χρήσεις γης στις Ζώνες Απολιγνιτοποίησης αποτελούν την καρδιά της μετάβασης και θα επηρεάσουν καθοριστικά τις επενδύσεις που τελικά θα υλοποιηθούν.
Επειδή η αποκατάσταση των εδαφών εξαρτάται από τις μελλοντικές χρήσεις που θα αναπτυχθούν σε αυτά.
Επειδή οι χρήσεις γης των ΕΠΣ θα πρέπει να είναι συμβατές με τα ΕΣΔΙΜ τα οποία αποτυπώνουν τον σχεδιασμό για ένα βιώσιμο μεταλιγνιτικό μέλλον.
Επειδή τα ΕΠΣ θα έπρεπε να έχουν προηγηθεί της έγκρισης της μελέτης ΜΠΕ αποκατάστασης των ορυχείων.
Επειδή η τροποποίηση των περιβαλλοντικών όρων των λιγνιτωρυχείων προχωράει χωρίς να έχει ολοκληρωθεί ο χωροταξικός σχεδιασμός.
Επειδή η ΔΕΗ Α.Ε. προβαίνει σε αποφάσεις και σχεδιασμούς, που προκαταλαμβάνουν τον καθορισμό των μελλοντικών χρήσεων γης.
Επειδή η κοινωνία είναι απούσα από κάθε σχεδιασμό και δεν έχει καμία απολύτως ενημέρωση.
Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:
Σε ποιο βαθμό ολοκλήρωσης έχουν φθάσει οι τέσσερις μελετητικές εργασίες των μελετών για κάθε μια από τις λιγνιτικές περιοχές;
Γιατί δεν τηρήθηκε η διαδικασία διαβούλευσης με τους τοπικούς Δήμους κατά το πρώτο στάδιο των μελετών;
Εφόσον έχουν ελεγχθεί οι μελέτες γιατί δεν αποστέλλονται στα κατά τόπους Περιφερειακά Συμβούλια και τους τοπικούς Δήμους για ενημέρωση και δεν αναρτώνται στον ιστότοπο του υπουργείου;
Εκδόθηκε γνωμοδότηση του ΚΕΣΥΠΟΘΑ επί των φακέλων Προέγκρισης των Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων και τί αναφέρει;
Ποιος είναι ο προγραμματισμός του υπουργείου για τη διαβούλευση και τη θεσμοθέτηση του συνόλου των μελετών;
Οι ερωτώντες Βουλευτές
Θεοπίστη (Πέτη) Πέρκα
Αθανασία (Σία) Αναγνωστοπούλου
