Ο Υπουργός Δικαιοσύνης Γ. Φλωρίδης χρησιμοποίησε μια φράση ως απάντηση στην πρόσφατη Ολομέλεια των δικηγόρων όσο και σε συνάντηση με τους δικαστές : “Διάλογος από μηδενική βάση”. Το dikastiko.gr αποκαλύπτει τι σημαίνει αυτό
Τη λύση της διατήρησης όλων των Εφετείων της χώρας ως έχουν αλλά και των Πρωτοδικείων (με αλλαγές οργανικών θέσεων δικαστών) , με παράλληλη ενοποίηση του πρώτου βαθμού δικαιοδοσίας (Πρωτοδικείων Ειρηνοδικείων), φαίνεται ότι προκρίνει το Υπουργείο Δικαιοσύνης σχετικά με το νέο δικαστικό χάρτη της χώρας.
Οι αντιδράσεις δικαστών και δικηγόρων ήταν σφοδρές κυρίως για τη διατήρηση των υπαρχόντων μεγάλων δικαστηρίων και εκτός απροόπτου η κατεύθυνση των πραγμάτων δε θα κινείται σε τέτοια πορεία. Χαρακτηριστική ήταν η αποστροφή της ανακοίνωσης της πρόσφατης Ολομέλειας των δικηγόρων σχετικά με την απάντηση του Γ. Φλωρίδη (που μαζί με τον Ι. Μπούγα) παραβρέθηκε: “Στο μείζον ζήτημα του δικαστικού χάρτη της χώρας, ο Υπουργός επικέντρωσε την παρέμβαση του Υπουργείου στην ενοποίηση του πρώτου βαθμού δικαιοδοσίας, με ειδική μέριμνα για ακριτικές και νησιωτικές περιοχές. Ο Υφυπουργός αναφέρθηκε στη λειτουργία ενός κεντρικού Πρωτοδικείου στην έδρα κάθε Περιφερειακής Ενότητας, στη λειτουργία Περιφερειακών Πρωτοδικείων και στην κατάργηση Ειρηνοδικείων, στη θέση των οποίων θα λειτουργούν έδρες Περιφερειακών Πρωτοδικείων. Τα υφιστάμενα Εφετεία δεν θα θιγούν”. Οι δικηγόροι μάλιστα αναφέρουν ως θέση τους την αντίθεση τους “στην κατάργηση οποιουδήποτε Εφετείου ή Πρωτοδικείου της Χώρας, όπως λειτουργούν μέχρι σήμερα, ως προς την συγχώνευση δε των Ειρηνοδικείων θεωρεί ότι απαιτείται ένας ουσιαστικός διάλογος προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα που θα ανακύψουν λαμβάνοντας υπόψη την αποτελεσματική και ακώλυτη άσκηση του δικαιώματος δικαστικής προστασίας των πολιτών. Σε κάθε περίπτωση, δεν νοείται λειτουργία υφιστάμενου σήμερα Πρωτοδικείου χωρίς τη λειτουργία Τριμελούς Πλημμελειοδικείου, πολυμελών συνθέσεων και ΜΟΔ”.
Ανάλογη θέση έχουν και οι δικαστές που μετά από πρόσφατη συνάντηση με την πολιτική ηγεσία ανέφεραν πως “η κατάργηση των Πρωτοδικείων και Εφετείων δεν ενδείκνυται σε μια νησιωτική χώρα”, ενώ εξέφρασαν και την αντίθεσή τους “σχετικά με την προτεινόμενη ενοποίηση του πρώτου βαθμού δικαιοδοσίας της Πολιτικής Δικαιοσύνης”.
Η λύση
Όπως προκύπτει από πληροφορίες αφενός δεν θα υπάρξει κατάργηση Εφετείων και αφετέρου τα Πρωτοδικεία με πολύν λίγες υποθέσεις θα διατηρηθούν ως οργανικές – κτιριακές δομές, με υπαλλήλους και ένα ελάχιστο αριθμό δικαστών και ο βασικός τους κορμός θα μετατεθεί στην έδρα των κεντρικών Πρωτοδικείων. Θα ορίζονται δε δικάσιμοι και θα πηγαίνουν να δικάζουν κάποιες φορές εντός του μήνα. Όσον αφορά στα Ειρηνοδικεία, εκεί φαίνεται πως η ενοποίηση θα προχωρήσει απλώς αναζητείται το κατάλληλο σχήμα.
Οι προτάσεις
Υπενθυμίζεται πως ήδη έχουν υποβληθεί δυο προτάσεις από την Ομάδα Εργασίας του Υπουργείου Δικαιοσύνης και από την Παγκόσμια Τράπεζα. Η ομάδα εργασίας πρότεινε συγχώνευση 5 Εφετείων, διατήρηση ενός Πρωτοδικείου στην έδρα κάθε νομού, αλλά με τη συγχώνευση των περισσοτέρων «διπλών» Πρωτοδικείων, δηλαδή αυτών που βρίσκονται εκτός έδρας Νομού και άμεση συγχώνευση των κεντρικών ειρηνοδικείων (δηλαδή αυτών που βρίσκονται στην έδρα του Πρωτοδικείου) με τα οικεία Πρωτοδικεία.
Προτάσεις για τον νέο Δικαστικό Χάρτη έχει καταθέσει η Παγκόσμια Τράπεζα, στις οποίες περιλαμβάνονται η κατάργηση 63 Ειρηνοδικείων από τα 154 της χώρας, καθώς και συγχώνευση πολλών εκ των υπολοίπων ώστε να μετεξελιχθούν σε μεσαία δικαστήρια. Αλλαγές προβλέπονται και στον αριθμό των Πρωτοδικείων και Εφετείων ενώ εύλογες θεωρούνται οι μετακινήσεις δικαστών στο νέο αυτό Χάρτη. Είναι εντυπωσιακό εξάλλου το στοιχείο που φέρει δεκάδες δικαστήρια να εκδίδουν λιγότερες από 100 αποφάσεις τον χρόνο, και ορισμένα μόλις πέντε τον χρόνο – κάτι που είχε αναφέρει προσφάτως και ο ίδιος ο Υπουργός Δικαιοσύνης Γιώργος Φλωρίδης ως σοβαρό επιχείρημα για τη μεταρρυθμιστική προσπάθεια. Το κόστος για το κράτος είναι από κάθε άποψη τεράστιο, καθώς κάθε μία από αυτές τις αποφάσεις φθάνει να στοιχίζει 25.000 ευρώ τον χρόνο. Εδικά για το Πρωτοδικείο Αθηνών προτείνει να διαιρεθεί σε δυο δικαστήρια, ένα για τις αστικές και ένα για τις ποινικές υποθέσεις, προκειμένου να επιτευχθεί καλύτερη κατανομή των υποθέσεων, αποτελεσματικότερη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού και επιτάχυνση τελικά των ρυθμών στην απονομή Δικαιοσύνης.
Η δεύτερη πρόταση θέλει το Πρωτοδικείο Αθηνών να παραμένει ένα, πλην όμως περιοχές με κατοίκους άνω του ενός εκατομμυρίου να υπαχθούν με νόμο στο Πρωτοδικείο Πειραιά: Καλλιθέα, Μοσχάτο, Ταύρος, Φάληρο, Άλιμος, Γλυφάδα. Ο Πειραιάς εκτιμάται ότι μπορεί να ανταποκριθεί πλέον σε ένα τέτοιο ρόλο, καθώς διαθέτει νέες κτιριακές υποδομές (ξεκινά και η ανέγερση του νέου Δικαστικού Μεγάρου), ελαφραίνοντας το τεράστιο βάρος της Αθήνας.
Το πιο τολμηρό σενάριο προβλέπει πέντε Πρωτοδικεία στην πρωτεύουσα, ένα για κάθε Τομέα – Κεντρικό, Βόρειο, Νότιο, Ανατολικό και Δυτικό.
Είναι εξαιρετικά σημαντικό ότι το πόρισμα «σέβεται» τη γεωγραφία της χώρας, μεταξύ άλλων τον νησιωτικό χαρακτήρα της, διατηρώντας δικαστικές μονάδες σε «δύσκολες», απομακρυσμένες περιοχές.
ΠΗΓΗ dikastiko.gr
