Υπό τον τίτλο «Beyond NATO: The True Costs of a Greco-Turkish War», το περιοδικό The National Interest δημοσιεύει άρθρο γνώμης των Brandon Patterson (ειδικού σε θέματα Εθνικής Ασφάλειας) και Dino Bozonelos (λέκτορας σε Πανεπιστήμια των ΗΠΑ με θέματα ενδιαφέροντος τη διεθνή γεωπολιτική, τη συγκριτική πολιτική Οικονομία και τη σχέση θρησκείας και πολιτικής).
Το δημοσίευμα αναφέρεται στις επιπτώσεις ενός ελληνοτουρκικού πολέμου όσον αφορά την περιοχή, το ΝΑΤΟ, αλλά και τα συμφέροντα των ΗΠΑ.
Το άρθρο ξεκινά με τις επανειλημμένες απειλές του Τούρκου Προέδρου Ταγίπ Ερντογάν (Erdogan), περί εισβολής στην Ελλάδα. Αναφέρεται στις τουρκικές αιτιάσεις για τον εξοπλισμό των ελληνικών νησιών στο Αιγαίο σε σχέση με τη Συμφωνία της Λωζάνης, όμως όπως σημειώνεται, η Συνθήκη απαγορεύει επίσης την υπέρπτηση τουρκικών αεροσκαφών πάνω από τα εν λόγω νησιά, κανόνα που η Τουρκία συνεχώς παραβιάζει.
Αφού γίνεται αναφορά και σε άλλα ζητήματα που επιβαρύνουν τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, υπογραμμίζονται οι πιο πρόσφατες ανοικτές απειλές εναντίον της Ελλάδας εκ μέρους του Τούρκου Προέδρου, όπως η φράση «θα έρθουμε βράδυ», η απειλή για πλήγματα με βαλλιστικούς πυραύλους κλπ.
Αυτή η ρητορική του κ. Erdogan δεν θορύβησε μόνο το ελληνικό κοινό αλλά και τα άλλα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ, όπως σημειώνεται. Είναι δύσκολο να εκτιμήσει κανείς εάν η ρητορική αυτή αφορά την προεκλογική περίοδο στην Τουρκία ή εάν πράγματι είναι αποφασισμένη να προχωρήσει σε ένα τέτοιο βήμα το οποίο θα προκαλέσει αντιδράσεις τόσο στο εσωτερικό του ΝΑΤΟ, όσο και στη διεθνή κοινότητα.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα η γεωγραφική σημασία της Τουρκίας δεν μπορεί να αγνοηθεί, καθώς, μεταξύ άλλων, αποτελεί ανάχωμα στη ρωσική διείσδυση στη Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή. Όμως, κατά την τελευταία δεκαετία, η Τουρκία έχει υιοθετήσει μία λαϊκίστικη και αντιαμερικανική προσέγγιση, ενισχύοντας ταυτόχρονα τον ισλαμισμό εις βάρος του κοσμικού κράτους.
Παράλληλα, υιοθετείται μια νέο-οθωμανική προσέγγιση συνδυάζοντας ισλαμιστικά και εθνικιστικά στοιχεία και ακολουθώντας μία πολιτική η οποία πολλές φορές έρχεται σε αντίθεση με την αμερικανική πολιτική στην περιοχή της Μεσογείου.
Σε αντίθεση με την επιδείνωση των σχέσεων μεταξύ Ουάσιγκτον και Άγκυρας, οι ΗΠΑ έχουν σε μεγάλο βαθμό βελτιώσει τις σχέσεις τους με την Ελλάδα, το άλλο σημαντικό ήμισυ της νότιας πτέρυγας του ΝΑΤΟ, από την εποχή της εκλογής της κεντροδεξιάς κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη το 2019.
Αυτή η εμφανής αλλαγή στις σχέσεις της συμμαχίας πολλαπλασιάζει τα κίνητρα ώστε οι ΗΠΑ να τείνουν προς την κατεύθυνση της Ελλάδας σε περίπτωση που υπάρξουν εχθροπραξίες, κυρίως εάν η Τουρκία αποφασίσει να είναι ο επιτιθέμενος.
Κάτι τέτοιο φαίνεται να έχει διαμορφώσει την αντίληψη του Erdogan, ο οποίος ασκεί ωμή κριτική για τη νέα νατοϊκή βάση στην Αλεξανδρούπολη, ένα ελληνικό λιμάνι κοντά στα σύνορα με την Τουρκία. Αυτό συμβαίνει ενώ οι δύο εταίροι, Ελλάδα και Τουρκία, ακολουθούν μία αντίθετη πορεία, η μεν Ελλάδα φιλελευθεροποιείται ενώ η Τουρκία κινείται προς την απολυταρχία.
Το άρθρο ακολούθως αναφέρεται στις επιπτώσεις και αντίδραση του ΝΑΤΟ σε ένα ενδεχόμενο ελληνοτουρκικής σύγκρουσης. Σύμφωνα με τα κείμενα της συνθήκης δεν υπάρχουν προβλέψεις για κυρώσεις ή αποβολή ενός μέλους της Συμμαχίας, καθώς το ΝΑΤΟ λειτουργεί στη βάση της ομοφωνίας.
Επίσης δεν υπάρχει κάποιο προηγούμενο, καθώς το πιο κοντινό περιστατικό σε ένα τέτοιο γεγονός ήταν η εισβολή της Τουρκίας στην Κύπρο. Σύμφωνα με τους συντάκτες στην περίπτωση σύγκρουσης μεταξύ δύο μελών του ΝΑΤΟ, το πιθανότερο είναι να υπάρξει παραλυσία, παρά μία αποφασιστική αντίδραση, όπως σημειώνεται.
Αναμφίβολα θα ασκηθούν πιέσεις τόσο σε επίπεδο ΝΑΤΟ όσο και Ε.Ε. στην Τουρκία και ίσως η Τουρκία αποχωρήσει από το στρατιωτικό σκέλος, αν και μάλλον αποκλείεται η πλήρης αποχώρησή της οικειοθελώς, όπως σημειώνεται.
Όμως πιθανότατα σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο που θα επιδεινώσει περαιτέρω τις σχέσεις της με τη Δύση, η Τουρκία θα στραφεί περισσότερο προς τη Ρωσία, καθώς ήδη διατηρούν σημαντικές σχέσεις και συνεπώς θα πραγματοποιηθεί αυτό που απεύχεται η αμερικανική πολιτική, η πρόσβαση της Ρωσίας στην περιοχή της Μεσογείου.
Ήδη, μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η Τουρκία, από την πλευρά της, αρχίζει να υπολογίζει το νέο γεωπολιτικό της βάρος, δεδομένης της πρόσφατης αστάθειας στις περιοχές της Μέσης Ανατολής και του Καυκάσου και είναι πρόθυμη να το εκμεταλλευτεί σε βάρος της Συμμαχίας σε βαθμό που δεν είχε παρατηρηθεί κατά τις προηγούμενες δεκαετίες, όπως σημειώνεται. Η υποβόσκουσα αντιπαράθεση μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας οδηγεί στην ανάγκη το ΝΑΤΟ να ανακτήσει τον προσανατολισμό του και να επικεντρωθεί στις θεμελιώδεις αρχές του, καταλήγει το δημοσίευμα.
ΠΗΓΗ: Περιοδικό The National Interest – Beyond NATO: The True Costs of a Greco-Turkish War https://hellasjournal.com/
