Στο πεδίο των προτάσεων κάθε κόμματος για το σχήμα της μελλοντικής κυβέρνησης μεταφέρεται η προεκλογική αντιπαράθεση. Το βέτο του Ανδρουλάκη και ο πόλεμος των διλημμάτων.
Το «σκληρό πόκερ» μεταξύ των κ. Κυριάκου Μητσοτάκη, Αλέξη Τσίπρα και Νίκου Ανδρουλάκη, με βασικά «χαρτιά» τις συνεργασίες και την αναγκαιότητα της αυτοδυναμίας, θα είναι μια από τις κεντρικές παραμέτρους της μακράς προεκλογικής περιόδου που δρομολόγησε την περασμένη εβδομάδα ο πρωθυπουργός και θα έχει ως κατάληξη την 2α Ιουλίου, οπότε και τοποθετούνται οι δεύτερες κάλπες, με τον εκλογικό νόμο που ψήφισε η Ν.Δ.
Η Ν.Δ., με διακηρυγμένο στόχο την αυτοδυναμία στις δεύτερες εκλογές, θα επιδιώξει μέχρι την πρώτη αναμέτρηση της απλής αναλογικής, που αναμένεται να διεξαχθεί στις 21 ή 28 Μαΐου, να αποδομήσει τα –διαφορετικά– αφηγήματα του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ για σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας από την πρώτη Κυριακή.
Επί της ουσίας, το ερώτημα που απευθύνει το Μέγαρο Μαξίμου είναι:
• Προς τον κ. Τσίπρα, με ποιους θα σχηματίσει την «κυβέρνηση των νικητών» που προτάσσει ο ΣΥΡΙΖΑ.
• Προς τον κ. Ανδρουλάκη, ποιος θα είναι ο πρωθυπουργός στον κυβερνητικό συνασπισμό για τον οποίο κάνει λόγο το ΠΑΣΟΚ.
Οι στοχεύσεις του Μεγάρου Μαξίμου είναι ως εκ τούτου συγκεκριμένες. Σε σχέση με την Κουμουνδούρου, η Ν.Δ. θα αναδεικνύει ότι επί της ουσίας διατυπώνει μια κυβερνητική πρόταση που, με βάση τα υφιστάμενα δημοσκοπικά δεδομένα, καθιστά δυνάμει κυβερνητικούς εταίρους τον ΣΥΡΙΖΑ, το ΠΑΣΟΚ και το ΜέΡΑ25. Το συγκεκριμένο «σχήμα», κατά τη Ν.Δ., σηματοδοτεί την επιστροφή του Γιάνη Βαρουφάκη στα κυβερνητικά έδρανα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την αναβίωση των «αντι-ΣΥΡΙΖΑ» αντανακλαστικών, της μερίδας εκείνης των ψηφοφόρων που βίωσαν ως δραματική εμπειρία το πρώτο εξάμηνο του 2015.
Ομως, σύμφωνα με κυβερνητικά στελέχη, μετά την τοποθέτηση του Νίκου Ανδρουλάκη πως δεν είναι «ανοικτός» σε κυβέρνηση με τη συμμετοχή του «δραχμιστή» κ. Βαρουφάκη, το αφήγημα του κ. Τσίπρα για σχηματισμό προοδευτικής κυβέρνησης από την αναμέτρηση της απλής αναλογικής υφίσταται και ένα «αριθμητικό» πλήγμα: Μόνοι τους ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ θεωρείται εξαιρετικά δύσκολο έως απίθανο να συγκεντρώσουν αθροιστικά το ποσοστό του 46%-47% που απαιτείται προκειμένου να διαμορφωθεί κοινοβουλευτική πλειοψηφία 151 εδρών.
Σε σχέση με το ΠΑΣΟΚ, σημείο αιχμής της κριτικής της Ν.Δ. αναμένεται να είναι πως ο κ. Ανδρουλάκης δεν ανοίγει τα χαρτιά του για τον πρωθυπουργό που θα ηγηθεί μιας κυβέρνησης συνεργασίας στην οποία θα μετέχει το τρίτο σε δύναμη κόμμα. Ο κ. Ανδρουλάκης, που απορρίπτει σταθερά την προοπτική να ηγηθεί κυβέρνησης στην οποία θα μετέχει το ΠΑΣΟΚ είτε ο κ. Μητσοτάκης είτε ο κ. Τσίπρας, έκανε ένα πρώτο βήμα λέγοντας πως δεν πρόκειται να προτείνει για την πρωθυπουργία ένα μη πολιτικό πρόσωπο.
Ομως, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν πρόκειται να μπει σε ονοματολογία αναφορικά με στελέχη της Ν.Δ., του ΣΥΡΙΖΑ ή του ευρύτερου πολιτικού φάσματος που θα μπορούσε να κάνει αποδεκτά. Το βασικό επιχείρημα της Ν.Δ. θα είναι ως εκ τούτου πως «ενώ οι πολίτες ψηφίζουν τόσο για κυβέρνηση όσο και για πρωθυπουργό», ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ πορεύεται προς τις κάλπες μέσα σε ένα «θολό τοπίο» για την επόμενη ημέρα.
Θα πρέπει να επισημανθεί πως η προσέγγιση του κ. Ανδρουλάκη για τη μορφή της κυβέρνησης συνεργασίας που προτείνει το ΠΑΣΟΚ θα βρεθεί στο στόχαστρο της κριτικής και του ΣΥΡΙΖΑ καθ’ όλη τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου. Η Κουμουνδούρου:
• Θα σημειώνει –και εδώ υπάρχει «συναίνεση» με τη Ν.Δ.– ότι εάν στις επόμενες εκλογές σχηματιστεί κυβέρνηση συνεργασίας, προς σεβασμό της λαϊκής ετυμηγορίας, επικεφαλής θα πρέπει να είναι ο αρχηγός του πρώτου κόμματος, είτε αυτός είναι ο κ. Μητσοτάκης είτε ο κ. Τσίπρας.
• Θα επιτίθεται στον κ. Ανδρουλάκη, με φόντο την υπόθεση των παρακολουθήσεων, για το γεγονός ότι σε περίπτωση επίτευξης προγραμματικής συμφωνίας αφήνει ανοικτό το παράθυρο συνεργασίας τόσο με τη Ν.Δ. όσο και με τον ΣΥΡΙΖΑ. Βασικό επιχείρημα του ΣΥΡΙΖΑ είναι ότι το ΠΑΣΟΚ δέχεται να συμπράξει με την Κοινοβουλευτική Ομάδα της Ν.Δ. για τον σχηματισμό κυβέρνησης, όταν μόνον δύο βουλευτές της τελευταίας διαφοροποιήθηκαν δημοσίως και άσκησαν ευθεία κριτική για την παρακολούθηση του κ. Ανδρουλάκη.
Σε κάθε περίπτωση, το πλαίσιο των συνεργασιών που έθεσε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ –συνεργασία με πολιτικό πρόσωπο ως πρωθυπουργό, προγραμματική συμφωνία, «όχι» στη συμμετοχή Βαρουφάκη και προϋπόθεση το ισχυρό διψήφιο ποσοστό– προκάλεσε πολλές συζητήσεις εντός και εκτός Χαριλάου Τρικούπη. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο κ. Ανδρουλάκης ήθελε να βάλει φρένο στα σενάρια σύμφωνα με τα οποία πρωθυπουργός θα μπορούσε να είναι πρόσωπο προερχόμενο από τον χώρο της οικονομίας ή των τραπεζών, ως επανάληψη του σχήματος της «κυβέρνησης Παπαδήμου». Στη Χαριλάου Τρικούπη εκτιμούν πως το συγκεκριμένο μοντέλο έχει συνυφανθεί στη μνήμη των πολιτών με την περίοδο των μνημονίων και ως εκ τούτου η σχετική φιλολογία είχε κόστος για το ΠΑΣΟΚ.
Πάντως, ορισμένοι εκτιμούν πως το περίγραμμα που παρουσίασε ο κ. Ανδρουλάκης σε σχέση με το πρόσωπο του πρωθυπουργού και κυρίως το ισχυρό διψήφιο ποσοστό που θα πρέπει να έχει το ΠΑΣΟΚ προκειμένου να αποτελέσει μέρος της κυβερνητικής λύσης μπορεί να έχει τις αντίθετες συνέπειες: να δημιουργήσει φόβους σε μερίδα των ψηφοφόρων για πιθανή κυβερνητική αστάθεια και να ενισχύσει το αφήγημα του κ. Μητσοτάκη περί της αναγκαιότητας της αυτοδυναμίας.
Το δίλημμα «αυτοδυναμία ή συνεργασίες» θα είναι εξάλλου ένα από τα βασικά πεδία αντιπαράθεσης μεταξύ των κ. Μητσοτάκη και Τσίπρα σε όλη τη διάρκεια της εν εξελίξει μακράς προεκλογικής περιόδου: Η Ν.Δ. ήδη τονίζει, υπενθυμίζοντας τον Εβρο, τον κορωνοϊό, τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και το ενεργειακό, πως σε μια περίοδο συνεχών διεθνών κρίσεων απαιτείται μια συμπαγής, αυτοδύναμη κυβέρνηση που θα είναι σε θέση να λαμβάνει άμεσα αποφάσεις και δεν θα συνιστά η ίδια πηγή αστάθειας. Στον αντίποδα, η Κουμουνδούρου τους τελευταίους μήνες αντιτείνει πως συνταγή αστάθειας αποτελεί η στρατηγική του ίδιου του κ. Μητσοτάκη, καθώς μπορεί να οδηγήσει τη χώρα σε αλλεπάλληλες εκλογικές αναμετρήσεις.
Σημειώνεται, τέλος, πως παρά την αναμενόμενη πίεση από το Μέγαρο Μαξίμου, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν αναμένεται να συγκεκριμενοποιήσει περαιτέρω τη στρατηγική του για τις συνεργασίες: Θα επιμείνει στη θέση για προοδευτική κυβέρνηση των «νικητών» από την πρώτη κάλπη της απλής αναλογικής, παραπέμποντας για τη μορφή και τη σύνθεσή της στα αποτελέσματα που θα προκύψουν από την ψήφο των πολιτών το βράδυ των εκλογών.
Κωστής Π. Παπαδιόχος
πηγή ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
