6 Σεπτεμβρίου 2022

Γιατί αρνούμεθα να κοιτάξουμε κατάματα την πραγματικότητα; Του Καθηγητή Γιώργου Πιπερόπουλου*



 Είναι μεγάλου μεγέθους το σημερινό μου κείμενο αλλά φρονώ ότι είναι χρήσιμο στην Ελλάδα του συνεχιζόμενου δυσβάστακτου χρέους, μετά από τεράστιες αποπληρωμές σε Τράπεζες και οφειλέτες του Εξωτερικού στην Ελλάδα ολόφρεσκων «κοκορομαχιών» στην Βουλή με αφορμή τις υποκλοπές για να απαντηθούν όσοι και όσες εντός και εκτός των ελληνικών συνόρων αναρωτιούνται:


     «…12 χρόνια πέρασαν και οι Έλληνες ακόμη δεν συνειδητοποίησαν τι τους συμβαίνει, ποιοί το προκάλεσαν και προς τα πού πηγαίνουν όχι μόνο η οικονομία τους αλλά και οι υπόλοιποι θεσμοί και οι δομές της κοινωνίας τους;»
     Εάν ρωτήσουμε τον μέσο Έλληνα με τη σύζυγο που ήδη απολύθηκε, τον πτυχιούχο γιο ή την κόρη που ΔΕΝ έβρισκε θέση απασχόλησης και ξενιτεύτηκε ενώ αμέτρητοι εργαζόμενοι  αντιμετωπίζουν την απειλή δραματικής μείωσης του μισθού τους με κατάργηση των κλαδικών συμβάσεων και εφαρμογή των προγραμμάτων της «4ωρης» απασχόλησης πόσο «χάλια» είναι τα πράγματα, θα μας πει αυθόρμητα και άμεσα:
     «Μαύρα Χάλια!…»
     Εάν ρωτήσετε εμένα και τους άλλους συνταξιούχους πώς αισθανόμαστε μετά τις μειώσεις των συντάξεών μας από την 1η Ιανουαρίου του 2013 αφού προ πολλού μας στέρησαν τη 13η και 14η δόση των αποδοχών μας, την κύρια σύνταξη αλλά και με το «κούρεμα του κ. Βενιζέλου» που ρήμαξε τα αποθεματικά των Ταμείων μας και τις καταβολές από αυτά, και το γενναίο «κούρεμα» του κ Κατρούγκαλου της «πρώτη φορά Αριστερά» Κυβέρνησης του κ Τσίπρα και θα σας το πω απερίφραστα και άκομψα, και υποθέτω το ίδιο θα σας πούνε και όλοι οι υπόλοιποι:
     «Σκ@τ@… πατημένα!»
     Δεν θα σταθώ στα «δήθεν» ποσοστά των ανέργων νέων αφού σχεδόν ΜΙΣΟ εκατομμύριο επιστήμονες και επαγγελματίες μετανάστευσαν τα τελευταία χρόνια και δεν θα αναφερθώ στο άγχος της αβεβαιότητας του αύριο χωρίς ελπίδα για όσους είναι ακόμα εδώ και παλεύουν με μηνιάτικα «χαρτζιλίκι» των 700 και 800 ευρώ!…
     Δεν θα σταθώ ούτε και στη γενικευμένη κατάθλιψη ενός κάποτε άλλοτε χαρούμενου λαού, που με την αισιοδοξία και την ανέμελη συμπεριφορά του ξάφνιαζε τους εταίρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τους λαούς της γης…
     Κοιτάζω μέσα μου, κοιτάζω γύρω μου στην Ελλάδα του 2022, περιμένω και δεν ακούω εκείνο το πάντοτε ελπιδοφόρο «έχει ο Θεός και βόηθα Παναγιά» αλλά αντίθετα ακούω για συνεχείς μειώσεις αποδοχών και συντάξεων, για επιμήκυνση του χρέους και των δανείων της κάποτε τρόικας (τώρα των «Θεσμών»), για αποχωρήσεις επιχειρήσεων, για απολύσεις, για χιλιάδες πτωχεύσεις!…
     Ακούμε για «λαμόγια» και για επίορκους υπαλλήλους, ακούμε για κλέφτες πολιτικούς, για επαγγελματίες όλων των ειδών που δήλωναν φτωχοί αλλά είναι πάμπλουτοι, αλλά ακόμη ΔΕΝ μάθαμε πόσοι πήγαν στη φυλακή αφού «δεσμεύτηκαν» οι περιουσίες τους (αυτές που απέκτησαν προφανώς «τρώγοντας» δημόσιο χρήμα…).
    Είδαμε παλιότερα «κουρασμένους» από τα χτυπήματα με αστυνομικά κλομπ διαδηλωτές που με δάκρυα στα μάτια από τα χημικά της ΕΛ.ΑΣ. αγορασμένα με δικά μας λεφτά γύριζαν στα σπίτια τους με τα πόδια ενώ οι 300 της Βουλής και οι παρατρεχάμενοί τους γυρίζουν στις βίλες τους με τις αστραφτερές Μερσεντές και Μπε-Εμ-Βε, αφού πρώτα βεβαιωνόντουσαν ότι, αντίθετα με ό,τι είχε γίνει στην πλατεία Ταχρίρ στο Κάιρο, άδειαζε για πολλοστή φορά η πλατεία Συντάγματος από τους «διαδηλωτές».
     ΜΑΥΡΑ ΧΑΛΙΑ σε όλα τα μέτωπα, το παραδεχόμαστε, το χωνέψαμε και συνεχίζουμε λες και δεν συμβαίνει τίποτε…
     Όταν με ρωτούν ως «κάπως ειδικό» σε θέματα των ανθρώπινων σχέσεων και τη δυναμική των κοινωνικών δομών, απαντώ ότι ΜΟΝΟ μία ερμηνεία μπορώ να δώσω στην ΠΕΡΙΕΡΓΗ συμπεριφορά ΟΛΩΝ ΗΜΩΝ των Ελλήνων που παραμένει ακατανόητη στους άλλους λαούς, ιδιαίτερα σε εκείνους που είναι φιλικά αλλά και στους εχθρικά διακείμενους απέναντί μας:
     ΕΜΕΙΣ εκλέξαμε ΟΛΕΣ τις Κυβερνήσεις μετά το καλοκαίρι του 1974…
     ΕΜΕΙΣ συναινέσαμε όταν το ΠΑΣΟΚ ξεκινώντας με την άνοδο στην Εξουσία του μακαρίτη Ανδρέα Παπανδρέου μετέτρεπε τη χώρα που, όπως είχε πει ο επίσης μακαρίτης  Κωνσταντίνος Καραμανλής, «ανήκε στη Δύση» σε υπόδειγμα Σοβιετικού τύπου οικονομίας όπου κυριαρχούσε ο απόλυτος Κρατικισμός και οι Κυβερνητικές τακτικές επέτρεψαν στον κ Πάγκαλο να δηλώσει δημοσίως «μαζί τα…Φάγαμε!»
     ΕΜΕΙΣ ευγνώμονες που τουλάχιστον ένα μέλος της οικογένειάς μας είχε βρει απασχόληση στον «στενότερο ή στον ευρύτερο» Δημόσιο τομέα εθελοτυφλούσαμε προσηλωμένοι στην Κομματική μας ιδεολογία όταν αυτή είχε προ πολλού πάψει να… υπάρχει στα κορυφαία στελέχη του Κόμματος που έβγαινε μπροστά σε διαδηλώσεις και πορείες…
     ΕΜΕΙΣ δεχόμασταν και συνεχίζουμε να δεχόμαστε άκριτα όσα οι διαμορφωτές της κοινής γνώμης, εξειδικευμένοι «θεράποντες» της ραδιοτηλεοπτικής «τύφλωσης και προπαγάνδας» μάς σερβίρουν…
     Είχαμε τυφλωθεί με πράσινα, μπλε, κόκκινα και πολύχρωμα Κομματικά γυαλιά και τώρα προσπαθούμε να ξεχάσουμε καθώς διαχειριζόμαστε την ΟΔΥΝΗΡΗ μας καθημερινότητα με παθολογική εμμονή στον «μηχανισμό ΑΡΝΗΣΗΣ της πραγματικότητας».
     Τους ψυχολογικούς μηχανισμούς «άμυνας του εγώ» τους οφείλουμε στον πατέρα της ψυχοδυναμικής θεωρίας (της ψυχανάλυσης) Dr Sigmund Freud.
     Οι μηχανισμοί «άμυνας του εγώ» βοηθούν το άτομο καθώς, σε μια εκλαϊκευμένη απόδοση του ρόλου τους, βοηθούν το άτομο να κρατήσει αλώβητο το εγώ του από επιθέσεις που προέρχονται από το προσωπικό του υποσυνείδητο ή από εξωγενείς παράγοντες. Με άλλα λόγια οι μηχανισμοί «άμυνας του εγώ» είναι φυσιολογικές λειτουργίες προστασίας του «εγώ».
     Προβλήματα προκύπτουν όταν το άτομο επίμονα και αποκλειστικά κάνει κατάχρηση ενός ή δύο μηχανισμών «άμυνας του εγώ» οπότε και αρχίζει η εμφάνιση μιας ψυχοκοινωνικά παθολογικής κατάστασης που επιβεβαιώνει η υιοθέτηση δυσλειτουργικών συμπεριφορών με αρνητικές επιπτώσεις στην ψυχική, κοινωνική ακόμη και φυσική υγεία του.
     Η «άρνηση της πραγματικότητας», είναι ένας από τους πιο γνωστούς μηχανισμούς «άμυνας του εγώ», χρησιμοποιείται συχνά για να περιγράψει καταστάσεις όπου τα άτομα  αδυνατούν να αντιμετωπίσουν την πραγματικότητα ή να παραδεχτούν μια προφανή αλήθεια ΑΡΝΟΥΜΕΝΑ να δεχτούν, αρνούμενα να κοιτάξουν κατάματα γεγονότα και καταστάσεις που βιώνουν ή τους επιβάλλονται…
     Οι Έλληνες θυμίζουμε ως λαός εκείνα τα εξαρτημένα άτομα, ναρκομανείς, αλκοολικούς, τζογαδόρους, που αρνούνται ότι αντιμετωπίζουν πρόβλημα, ότι η καθημερινότητά τους είναι οδυνηρή για τους ίδιους και τις οικογένειές τους…
     Μοιάζουμε με άτομα που βιώνοντας έντονα τραυματικές καταστάσεις ή όντας αυτόπτες μάρτυρες σε θανατηφόρες συγκρούσεις οχημάτων ΚΛΕΙΝΟΥΝ ΤΑ ΜΑΤΙΑ και δεν δέχονται ότι έχουν γίνει κοινωνοί τέτοιων γεγονότων.
     «Αρνιόμαστε να κοιτάξουμε κατάματα την πραγματικότητα…»
     Η απάντησή μου σε φίλους εκτός Ελλάδος είναι ότι δεν φαίνεται ότι μπορούμε να αντιμετωπίσουμε, να διαχειριστούμε τα δεδομένα μιας Ελλάδας που είχε ελπίσει σε κάτι καλύτερο με το τέλος της καταστροφικής πανδημία και από τον Φεβρουάριο παρακολουθεί με τρόμο τον Ρώσο-Ουκρανικό πόλεμο και όσα μας έρχονται σε ακρίβεια, πληθωρισμό, ελλείψεις ενέργειας και τροφίμων…
     Και ενώ ολάκερη η Ευρώπη πασχίζει να καταστρώσει σχέδια, να καθορίσει στρατηγικές και τεχνικές διαχείρισης των δεινών που προβλέπονται για τον ερχόμενο χειμώνα, οι 300 της Ελληνικής Βουλής χειροκροτούν ενθουσιωδώς τις «συγκρούσεις» (κοκορομαχίες) που αφορούν στις υποκλοπές τηλεφωνημάτων,,, 
     Ειλικρινά με τρομάζει η προοπτική της ημέρας που θα ΑΝΑΓΚΑΣΤΟΥΜΕ να κοιτάξουμε κατάματα την πραγματικότητά  μας…
--------------------------------------------------------------  
*O Γιώργος Πιπερόπουλος, Δρ Κοινωνιολογίας - Ψυχολογίας, είναι Επίτιμος Καθηγητής  Μάνατζμεντ και Μάρκετινγκ στο Βρετανικό Πανεπιστήμιο Durham, συνταξιούχος καθηγητής Μάνατζμεντ, Επικοινωνίας και Δημοσίων Σχέσεων και πρώην Πρόεδρος του Τμήματος Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Μακεδονίας