16 Δεκεμβρίου 2020

Αν και “ελαφριές”: Πρωτοφανείς στην ιστορία του ΝΑΤΟ οι αμερικανικές κυρώσεις κατά της Τουρκίας



 Ο βρετανικός Τύπος έδειξε συγκρατημένο ενδιαφέρον για το θέμα των κυρώσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Ηνωμένων Πολιτειών κατά της Τουρκίας, καθώς το ζήτημα του Brexit κυριαρχεί στην πολιτική επικαιρότητα.

Τα σημαντικότερα πρωτογενή σχετικά δημοσιεύματα εμφανίζονται στους Financial Times (ανταποκρίσεις από Βρυξέλλες και άρθρο γνώμης του συντάκτη διεθνών θεμάτων David Gardner), στον Guardian (αναλύσεις του διπλωματικού συντάκτη Patrick Wintour) και στον Independent (αναλύσεις του συντάκτη διεθνών θεμάτων Borzou Daragahi).

Επισημαίνονται τα εξής στοιχεία για την κάλυψη του θέματος:

Τόσο οι κυρώσεις της Ε.Ε. όσο και οι κυρώσεις των ΗΠΑ κατά της Τουρκίας θεωρούνται ενδεικτικές της επιδείνωσης των σχέσεων μεταξύ της Άγκυρας και της Δύσης.

Αν και οι κυρώσεις της Ε.Ε. αφορούν κυρίως τη δραστηριότητα της Τουρκίας στην ανατολική Μεσόγειο, ενώ οι κυρώσεις των ΗΠΑ για το ρωσικό αντιπυραυλικό σύστημα S-400, συνδέονται ως έναν βαθμό, με τον Borzou Daragahi, συντάκτη διεθνών θεμάτων του Independent να σημειώνει ότι η Αμερική και οι Ευρωπαίοι σκληραίνουν τη στάση τους έναντι της Τουρκίας και την τιμωρούν για τις περιφερειακές της φιλοδοξίες.

– Στο θέμα της προβληματικής σχέσης της Ε.Ε. και της Τουρκίας εστίαζε ενόψει της Συνόδου Κορυφής άρθρο γνώμης του David Gardner, συντάκτη διεθνών θεμάτων των Financial Times,  με τον χαρακτηριστικό τίτλο «Τουρκία, ο άλλος μεγάλος πονοκέφαλος της Ευρώπης».

Ο Gardner, εκ των επιφανέστερων βρετανών αρθρογράφων για θέματα Τουρκίας και Μέσης Ανατολής, υποστηρίζει ότι η σχέση της Ε.Ε. με τον Erdogan έχει σχεδόν καταρρεύσει, αλλά υπάρχει τρόπος να διασωθεί.

Το άρθρο επικρίνει τις απολυταρχικές βλέψεις του Erdogan, αλλά καλεί την Ευρώπη να μην παραβλέπει και τον πραγματισμό του, να χρησιμοποιήσει ως μοχλό πίεσης τη βελτίωση της τελωνειακής ένωσης και το γεγονός ότι η Τουρκία εξακολουθεί να επιθυμεί να είναι η [σημαντικότερη] μουσουλμανική χώρα για τη Δύση.

– Η Ελλάδα και η Κύπρος χαρακτηρίζονται (δήθεν) «σκληροπυρηνικές» στο θέμα των κυρώσεων, τόσο από τους FT, οι οποίοι δημοσίευσαν ήδη από τις 9 Δεκεμβρίου αποκλειστικές πληροφορίες για το προσχέδιο των συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής, όσο και από τον Guardian.

Την επομένη της Συνόδου Κορυφής ο  διπλωματικός συντάκτης του Guardian, Patrick Wintour, σημείωνε ότι «oι έλληνες διπλωμάτες δεν έκρυψαν την απογοήτευσή τους», ενώ η Γερμανία φαίνεται να υιοθετεί μια πιο συγκρατημένη προσέγγιση, «επέμεινε να αφήσει ανοιχτή στην Τουρκία την πόρτα της συνεργασίας».

–  Οι αμερικανικές κυρώσεις κατά της Τουρκίας χαρακτηρίζονται πρωτοφανείς  στην ιστορία του ΝΑΤΟ, αλλά ελαφριές. Οι FT επισημαίνουν ότι οι κυρώσεις  αναμένονταν εδώ και καιρό.

Όπως σημείωσε ο Ozgur Unluhisarcikli, επικεφαλής του γραφείου Άγκυρας της δεξαμενής σκέψης German Marshall Fund, τα μέτρα είναι «τα πιο ελαφριά» από όσα είχε στη διάθεσή του ο αμερικανός πρόεδρος.

Οι κυρώσεις στοχεύουν να αποφύγουν να πληγούν οι σχέσεις μεταξύ αμερικανικού και τουρκικού στρατού. Παρόλα αυτά η απόφαση μπορεί να πλήξει την τουρκική αμυντική βιομηχανία.  

Ανάλυση του συντάκτη διεθνών θεμάτων Borzou Daragahi της Independent  χαρακτηρίζει την απόφαση των ΗΠΑ «πρωτοφανή στην πρόσφατη ιστορία του ΝΑΤΟ» και τονίζει ότι έχει εξοργίσει την κυβέρνηση Erdogan. Ειδικοί ανησυχούν ότι οι αυστηρές κυρώσεις στην Τουρκία θα μπορούσαν να την οδηγήσουν σε στενότερη ευθυγράμμιση με τη Ρωσία ή την Κίνα.

Πέρα από τις παραπάνω αναλύσεις σημαντικών βρετανών συντακτών υπήρξε στον βρετανικό Τύπο – ιδίως στις ηλεκτρονικές εκδόσεις των εφημερίδων–  αναδημοσίευση ανταποκρίσεων διεθνών ειδησεογραφικών πρακτορείων – κυρίως του Associated Press και Reuters – ή ρεπορτάζ που βασίζονται σε πρακτορειακές πηγές.

Τα δημοσιεύματα αυτά εστιάζουν στο περιεχόμενο των συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής, σε δηλώσεις ευρωπαίων και αμερικανών αξιωματούχων και στις αντιδράσεις της Τουρκίας.

ΠΗΓΕΣ: Independent, Financial Times, Guardian