Στις 24 Αυγούστου 2020 η Υπουργός Παιδείας παρουσίασε το σχέδιο λειτουργίας των σχολείων, ενώ την 1η Σεπτεμβρίου ανακοίνωσε ότι η έναρξη των μαθημάτων θα γίνει στις 14/9. Προφανώς η πανδημία επιβάλλει ένα νέο μοντέλο οργάνωσης της λειτουργίας των σχολικών μονάδων και του εκπαιδευτικού προγράμματος, το οποίο το Υπουργείο Παιδείας δεν έχει σχεδιάσει ώστε να ανταποκρίνεται στη σχολική πραγματικότητα.
Είναι φανερό ότι η πολιτική ηγεσία επιλέγει να μεταθέσει την ευθύνη σε μαθητές, εκπαιδευτικούς και γονείς, ενώ δεν έχει εξασφαλίσει καμία προϋπόθεση για την ασφαλή επαναλειτουργία των σχολείων. Ορθά επιλέγει να ακολουθήσει τις οδηγίες των ειδικών για τα ιατρικά θέματα, ωστόσο επιδεικτικά αγνοεί την εκπαιδευτική κοινότητα, η οποία καλείται να διαχειριστεί και να εφαρμόσει τα μέτρα προφύλαξης στο σχολικό περιβάλλον ταυτόχρονα με τη μαθησιακή διαδικασία.
Από τις δηλώσεις της Υπουργού εύλογα προκύπτουν ερωτήματα σχετικά με την αποτελεσματικότητα της χρήσης μάσκας στους μαθητές ως μοναδικό μέσο ατομικής προστασίας, όταν στο ολοήμερο πρόγραμμα του νηπιαγωγείου (διδακτική ώρα χαλάρωσης-ύπνου εντός της αίθουσας) προφανώς δεν θα την φορούν οι μαθητές ή αντίστοιχα στο ολοήμερο πρόγραμμα του δημοτικού όπου οι μαθητές αναμιγνύονται από διαφορετικά πρωινά τμήματα.
Ερωτήματα προκύπτουν και για την προσαρμογή των μαθητών που αλλάζουν βαθμίδα (προνήπια, Α΄ Δημοτικού) που θεωρείται δεδομένη η εγγύτητα και η σωματική επαφή του εκπαιδευτικού με τους μαθητές για την ανάπτυξη σχέσης εμπιστοσύνης που είναι προ απαιτούμενη στην εκπαιδευτική διαδικασία, όπως και η επικοινωνία μέσω της έκφρασης του προσώπου, κάτι που σαφώς παρεμποδίζεται με την υποχρεωτική χρήση της μάσκας από όλους τους μαθητές και εκπαιδευτικούς.
Επίσης, οι εκπαιδευτικοί ειδικοτήτων διδάσκουν σε πολλά διαφορετικά τμήματα και μετακινούνται τις περισσότερες φορές σε 3-4 σχολεία, ενώ δεν υπάρχει πλέον σταθερός δάσκαλος ολοημέρου. Είναι επομένως ουτοπικό να μιλάμε για κλειστές ομάδες στα σχολεία.
Αναπάντητο ερώτημα είναι επίσης, το ποιες διαδικασίες θα πρέπει να εφαρμόσουν οι εκπαιδευτικοί σε ενδεχόμενη άρνηση γονέα ή μαθητή ως προς την υποχρεωτική χρήση μάσκας. Η Υπουργός Παιδείας αφήνει να εννοηθεί ότι δεν θα υπάρχει κανενός είδους νομική κάλυψη, κάτι που σημαίνει ότι μεταθέτει την ευθύνη τήρησης του υγειονομικού πρωτοκόλλου στον εκπαιδευτικό.
Για τον αριθμό μαθητών ανά τμήμα σκόπιμα αναφέρθηκε στον μέσο όρο ανά την Επικράτεια (17 μαθητές ανά τμήμα, όπως δήλωσε), αποκρύπτοντας ότι η συντριπτική πλειοψηφία των τμημάτων στα αστικά κέντρα έχουν 25 μαθητές με νόμο που η ίδια κατέθεσε προς ψήφιση εν μέσω πανδημίας και μάλιστα σε μικρές αίθουσες διδασκαλίας.
Είναι σαφές ότι για λόγους εκπαιδευτικούς, κοινωνικούς και ψυχολογικούς τα σχολεία θα πρέπει να ανοίξουν με φυσική παρουσία μαθητών και εκπαιδευτικών και με όρους και προϋποθέσεις που να εξασφαλίζουν την υγεία όλων. Τα κριτήρια στη διαμόρφωση του σχεδίου λειτουργίας δεν μπορεί να είναι μόνο ιατρικά και οικονομικά, θα πρέπει ταυτόχρονα να είναι και εκπαιδευτικά.
Ως εκπαιδευτική κοινότητα προτείνουμε :
1) Αξιοποίηση όλων των δημόσιων χώρων και διαμόρφωσή τους σε αίθουσες διδασκαλίας, ώστε σε κάθε τμήμα να βρίσκονται 12 -15 μαθητές και σε αναλογία με τα τετραγωνικά του χώρου. Ο μικρός αριθμός μαθητών επιτρέπει την αποτελεσματική διαχείριση και εφαρμογή των μέτρων προστασίας. Αποφυγή συγχρωτισμού και τήρηση αποστάσεων συνδυαστικά με την ευέλικτη χρήση μάσκας όπου και όταν απαιτείται, ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι πιθανότητες διασποράς του ιού και χωρίς να επηρεάζεται αρνητικά η εκπαιδευτική διαδικασία.
2) Κατ’ οίκον διδασκαλία με πρόσληψη επιπλέον διδακτικού προσωπικού για τους μαθητές που απουσιάζουν δικαιολογημένα (ευπαθείς ομάδες) και όχι τηλεκπαίδευση που μπορεί να έχει μόνο υποστηρικτικό ρόλο στη μαθησιακή διαδικασία και όχι ουσιαστικό.
3) Έγκαιρη πρόσληψη προσωπικού καθαριότητας σε όλη τη διάρκεια λειτουργίας και βοηθητικό προσωπικό, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια του ολοήμερου προγράμματος και της σίτισης.
4) Διαμόρφωση των αύλειων χώρων με σκίαση ώστε να πραγματοποιούνται περισσότερες εκπαιδευτικές δραστηριότητες σε εξωτερικούς χώρους. Αναμόρφωση του ωρολογίου προγράμματος.
5) Κατάργηση της νομοθετικής διάταξης για ζωντανή αναμετάδοση του μαθήματος μέσα από τη σχολική τάξη. Ο σχολικός χώρος δεν παραβιάζεται, η δια ζώσης διδασκαλία δεν αντικαθίσταται.
6) Κάλυψη όλων των κενών και πρόβλεψη για επιπλέον πιστώσεις εκπαιδευτικού προσωπικού, ώστε όλοι οι μαθητές να έχουν πρόσβαση σε δια ζώσης διδασκαλία σε ασφαλείς συνθήκες.
Η παροχή με κρατική ευθύνη όλων των ατομικών μέσων προστασίας για μαθητές και εκπαιδευτικούς είναι αυτονόητη, όπως αυτονόητο θα έπρεπε να είναι και το ότι τα θέματα υγείας και παιδείας δεν μπαίνουν σε διαπραγμάτευση.
Το Υπουργείο Παιδείας οφείλει άμεσα να λάβει κάθε μέτρο για την ασφαλή επιστροφή στις τάξεις.
Μέτρα πρόληψης και ασφάλειας για μαθητές και εκπαιδευτικούς.
Μείωση του αριθμού μαθητών ανά τμήμα (1/15).
Επαναφορά του υπεύθυνου εκπαιδευτικού ολοημέρου στα Δημοτικά Σχολεία.
Για το Διοικητικό Συμβούλιο
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΡΧΟΝΤΟΥΛΗΣ ΑΝΔΡΙΑΝΗ ΛΑΜΠΡΙΝΟΥ
