Να ζήσουν με ίδιες δυνάμεις καλούνται περίπου 900 πρόσφυγες, οι οποίοι έχουν λάβει ειδοποίηση ότι θα πρέπει να αδειάσουν έως το τέλος Μαρτίου τα διαμερίσματα στα οποία διαμένουν και τα οποία πληρώνονται με ευρωπαϊκά κονδύλια. Πρόκειται για την πρώτη ομάδα ατόμων από όσους ήρθαν από το 2015 στα ελληνικά νησιά μέσω Τουρκίας, οι οποίοι έχουν αναγνωριστεί ως πρόσφυγες στην Ελλάδα και θα αντιμετωπίσουν την «πραγματική ζωή» στη χώρα που νομίμως θα παραμείνουν τουλάχιστον για τα επόμενα τρία χρόνια.
Στην πράξη δηλαδή πρέπει να αναλάβουν πλήρως τα έξοδα διαβίωσής τους βρίσκοντας δουλειά. Σύντομα και άλλοι που διαθέτουν τις ίδιες τυπικές προϋποθέσεις θα πάρουν σειρά. Υπολογίζεται από τις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής ότι μέσα στους επόμενους τέσσερις μήνες σταδιακά έως και 8.000 αναγνωρισμένοι πρόσφυγες θα βγουν στην αγορά εργασίας αναζητώντας τρόπο να εξασφαλίσουν τα προς το ζην.
Η μετάβαση
Για 2-3 μήνες οι πρώτοι που θα εξέλθουν από το πρόγραμμα ESTIA –όπως ονομάζεται το πρόγραμμα στέγασης– θα συνεχίσουν να λαμβάνουν ένα μικρό χρηματικό ποσό καθώς και επιδότηση ενοικίου με την προϋπόθεση βέβαια ότι θα νοικιάσουν οι ίδιοι σπίτι. «Η μετάβαση αυτή επιχειρείται για πρώτη φορά και θέλουμε να είμαστε προσεκτικοί ώστε να μη δημιουργηθεί πρόβλημα στην ελληνική κοινωνία», λέει στην «Κ» ο γενικός γραμματέας Μεταναστευτικής Πολιτικής Μιλτιάδης Κλάπας. Πολλοί από τους ανθρώπους που είχαν ενταχθεί στο ESTIA μένουν στα διαμερίσματα τα οποία πληρώνονται από ευρωπαϊκά κονδύλια για 3,5-4 χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι έχουν συνηθίσει να καλύπτονται τα βασικά τους έξοδα – ενοίκιο, λογαριασμοί και τροφή.
Το πρόγραμμα αρχικά, σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές, αφορούσε τους αιτούντες άσυλο με χρονικό περιορισμό έξι μήνες, όμως έπειτα από πίεση της ελληνικής κυβέρνησης δόθηκε η δυνατότητα να παραμείνουν στα διαμερίσματα και αναγνωρισμένοι πρόσφυγες για μικρό χρονικό διάστημα έτσι ώστε να υπάρχει ο αναγκαίος χρόνος μετάβασης στην «κανονικότητα».
Ομως, ουδέν μονιμότερον του προσωρινού, ειδικά στην Ελλάδα. Οι άνθρωποι που έχουν ειδοποιηθεί τις τελευταίες ημέρες να αδειάσουν τα διαμερίσματα του ευρωπαϊκού προγράμματος, έχουν κλείσει ήδη από 19 έως και 36 μήνες ως αναγνωρισμένοι πρόσφυγες. Από την άλλη, παρά το μεγάλο χρονικό διάστημα που μεσολάβησε, το κράτος δεν έχει καταφέρει να επιλύσει πολλές εκκρεμότητες που θα βοηθούσαν στην ένταξη αυτών των ανθρώπων όπως την έκδοση ΑΜΚΑ και ΑΦΜ αλλά και τη δυνατότητα να ανοίξουν τραπεζικό λογαριασμό.
Πώς αντιμετωπίζουν οι πρόσφυγες το γεγονός ότι θα πρέπει να βρουν αλλού στέγη την οποία μάλιστα θα μισθώσουν και θα πληρώσουν μόνοι τους άμεσα, μέσα στον επόμενο μήνα; Η απάντηση που δίνει σε αυτή την ερώτηση η κ. Εύα Γιαννακάκη, συντονίστρια Προγράμματος Στέγασης - Αττική για λογαριασμό της οργάνωσης SolidarityNow, η οποία συνεργάζεται με την Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ, είναι χαρακτηριστική και άκρως διαφωτιστική. «Δεν έχουν θορυβηθεί ιδιαίτερα, μάλλον γιατί δεν θεωρούν ότι πρόκειται για κάτι που θα συμβεί. Μέσα στα τελευταία δύο χρόνια έχουμε ειδοποιήσει δύο ακόμα φορές αυτούς τους ανθρώπους ότι πρέπει να φύγουν έπειτα από οδηγία που λάβαμε από το υπουργείο και μετά δεν έγινε τίποτα. Κανένας δεν τους ενόχλησε και συνέχισαν να μένουν στα ίδια διαμερίσματα. Νομίζω ότι δεν πιστεύουν ότι αυτή τη φορά θα γίνει, γι’ αυτό δεν έχουν αναστατωθεί».
«Επαναπαύονται»
Αν είναι προετοιμασμένοι κατά κάποιον τρόπο να «βγουν στον δρόμο» και να αντιμετωπίσουν τη ζωή με δικά τους μέσα; «Οι περισσότεροι όχι γιατί δεν έχει γίνει το επόμενο βήμα από την πολιτεία παρόλο που έχει περάσει τόσος καιρός. Ετσι και οι ίδιοι επαναπαύονται. Υπάρχουν δυσκολίες στην έκδοση ΑΜΚΑ και ΑΦΜ και δεν μπορούν να ανοίξουν λογαριασμό στην τράπεζα. Αν υποθέσουμε ότι βρίσκουν δουλειά –που ξέρουμε πόσο δύσκολο είναι– πώς θα πληρωθούν νόμιμα αν δεν έχουν λογαριασμό;» αναρωτιέται η κ. Γιαννακάκη.
Το πρόγραμμα γλωσσομάθειας για ενήλικες που έχει εξαγγελθεί από το προηγούμενο καλοκαίρι ακόμα δεν έχει ξεκινήσει, παρά το γεγονός ότι η εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας αποτελεί αναγκαίο βήμα ένταξης στην κανονική ζωή της χώρας. Για να μάθει κάποιος ελληνικά πρέπει να καταφύγει στα μαθήματα που προσφέρουν εθελοντικά κάποιες οργανώσεις, αλλά σαφώς δεν πρόκειται για οργανωμένη προσπάθεια που αφορά όλο τον πληθυσμό.
Βήματα αυτονόμησης κάνουν μόνο λίγοι, που προσπαθούν παρά τις όποιες δυσκολίες. Οι υπόλοιποι απλώς συνεχίζουν να περιμένουν.
«Είναι πολλοί που θεωρούν ότι η Ελλάδα είναι μια στάση και όχι ο τελικός τους προορισμός, οπότε δεν κάνουν καμία προσπάθεια να μάθουν να ζουν στη χώρα», επισημαίνει η κ. Γιαννακάκη.
Σύμφωνα, πάντως, με το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής πολλοί πρόσφυγες θα χρειαστεί να εγκαταλείψουν τα διαμερίσματα του προγράμματος ESTIA άμεσα. Στη συνέχεια για έξι μήνες θα δικαιούνται επιδότηση ενοικίου, ενώ ταυτόχρονα θα μπορούν να συνδεθούν με το σύστημα πρόνοιας της χώρας και να αρχίσουν να λαμβάνουν επιδόματα ανάλογα με την οικονομική τους κατάσταση.
καθημερινη
