Η “κοινωνία αξιών” έχει αναφερθεί πολλές φορές, και έγκαιρα, στα προβλήματα που δημιουργούνται από την εσφαλμένη διαπραγμάτευση που έγινε από τον κ. Κοτζιά, στα προβληματικά άρθρα, καθώς και για την φλυαρία της συμφωνίας, η οποία αναφέρεται σε πολύ περισσότερα από όσα ήταν αναγκαία, για να επιτευχθεί με τα λιγότερα δυνατά προσκόμματα.
Επίσης η διαδικασία εφαρμογής αποτελεί κι αυτή μέρος της συμφωνίας και είναι εξόχως προβληματική.
Θα επικεντρωθούμε ειδικότερα στα παρακάτω σημαντικά ζητήματα που προέκυψαν πρόσφατα.
1. Η υποχρέωση να υποβληθεί η συμφωνία στο ΣΑ του ΟΗΕ και οι δυνατότητες που έχει η Ρωσία να προβάλει VETO σε αυτήν.
Η θέση αυτή της Ρωσίας βασίζεται στη παρ. 3 του SC/UN RES 845/1993, όπου καλείται ο ΓΓ/ΟΗΕ “να πληροφορήσει το ΣΑ, για τις προσπάθειες να επιτευχθεί ο στόχος της επίλυσης των διαφορών μεταξύ των δύο χωρών, πριν την 48 συνεδρίαση της ΓΣ (το 1993)”. “Να αναφέρει στο Συμβούλιο τα αποτελέσματα σε εύθετο χρόνο, ώστε να αποφασίσει (το ΣΑ), με εξέταση του θέματος υπό το φως της αναφοράς”.
Σύμφωνα την εντολή αυτή, ο ΓΓ/ΟΗΕ θα υποβάλει τη συμφωνία ως αποτέλεσμα των προσπαθειών του ειδικού διαπραγματευτή κ. Νίμιτς, για να πληροφορήσει το ΣΑ και να αποφασίσει το ΣΑ για το ζήτημα. (Έστω και εάν η εντολή έθετε αρχικά ως ημερομηνία πληροφόρησης /όριο την 48η Σύνοδο της ΓΣ/ΟΗΕ)
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ:
Η Ρωσία συνεπώς, όπως και κάθε άλλο μέλος του ΣΑ, δύναται να προβάλει VETO για την αποδοχή της συμφωνίας, υποχρεούμενη φυσικά να δικαιολογήσει τα σημεία διαφωνίας για τα οποία προβάλει VETO.
2. Το Δεύτερο ζήτημα αφορά την θέση της Νέας Δημοκρατίας να μην ασχοληθεί με τα προβλήματα της συμφωνίας και με προτάσεις για βελτίωση της, όχι μόνο στην εφαρμογή της, αλλά και σε τυχόν ερμηνείες/τροποποιήσεις στο ίδιο το κείμενο της συμφωνίας.
- Το άρθρο 20 παράγραφος 9 της συμφωνίας, στην ουσία δημιουργεί ανελαστική δέσμευση για τα άρθρα 1 (3) και 1 (4) αυτής.
Συνεπώς σύμφωνα με την φρασεολογία αυτής της παραγράφου, σε συνδυασμό με την παρ. (2) του άρθρου 1, αλλά και άλλων παραγράφων που περιγράφουν την διαδικασία εφαρμογής της συμφωνίας και επίλυσης διαφωνιών, εκτιμάται ότι δίνονται περιθώρια για τροποποιήσεις της ίδιας της συμφωνίας.
- Σε περίπτωση που η Σκοπιανή πλευρά αλλοιώσει και τροποιήσει τα συμφωνημένα: Η προσπάθεια του Ζάεφ (όπως δημοσιεύεται-αποκαλύπτεται), για να τροποποιήσει τις συμφωνημένες Συνταγματικές αλλαγές, μας δίνει τη δυνατότητα όχι μόνο αντίδρασης και αμφισβήτησης, αλλά και βελτίωσης της συμφωνίας και της εφαρμογής της.
- Σε περίπτωση που η συμφωνία εφαρμοσθεί καλά από την Σκοπιανή πλευρά:
Τότε η ενδεχόμενη απόρριψή της συμφωνίας από την δική μας Βουλή, ναι μεν δεν μας δεσμεύει αυτή καθαυτή, σε συνδυασμό όμως με την ενδιάμεση συμφωνία και την καταδικαστική απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, μας στερεί δυνατότητες και επιχειρήματα για άρνηση εισδοχής των Σκοπίων, με το Συνταγματικό τους μάλιστα όνομα, στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ.
ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ
- Το Δικαστήριο έκρινε ότι η Ελλάδα, ασκώντας VETO στην εισδοχή της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ, παραβίασε την υποχρέωσή της βάσει του άρθρου 11(1) της Ενδιάμεσης Συμφωνίας.
Σύμφωνα με την απόφαση αυτή, η ένσταση της Ελλάδας δεν εμπίπτει στην εξαίρεση που περιλαμβάνεται στο Άρθρο 11(1) της Ενδιάμ. Συμφωνίας, καθώς αυτή δεν μας επιτρέπει να αρνηθούμε την εισδοχή της ΠΓΔΜ σε έναν οργανισμό, βασιζόμενοι στο επιχείρημα ότι η γειτονική χώρα θα αναφέρεται στον εν λόγω οργανισμό με το συνταγματικό της όνομα (το οποίο μάλιστα θα έχουμε απορρίψει μονομερώς, μετά από μία συμφωνία που κι εμείς συν-διαμορφώσαμε, η άλλη πλευρά την ενέκρινε ως όφειλε, κι εμείς στη συνέχεια την απορρίψαμε μονομερώς).
- Παράλληλα απέρριψε όλα τα άλλα αιτήματα της ΠΓΔΜ για επιβολή μελλοντικών μέτρων από το Δικαστήριο.
- Το Δικαστήριο συμπεραίνει ότι η Ελλάδα απέδειξε μόνο μία παραβίαση η οποία έγινε από τα Σκόπια, αυτής της χρήσης απαγορευμένου συμβόλου ( άρθρο 2 (7)), και προσθέτει ότι όλα τα άλλα επιχειρήματα μας για παραβιάσεις της Ενδιάμεσης από τη FYROM καταπίπτουν.
- Επίσης το Δικαστήριο συμπέρανε, ότι δεν θεωρεί απαραίτητο να διατάξει την Ελλάδα να μην επαναλάβει παρόμοια συμπεριφορά στο μέλλον.
ΚΑΤΑΛΗΓΟΝΤΑΣ
3. Εάν περάσει τελικά η συνταγματική αναθεώρηση στη Βουλή των Σκοπίων χωρίς τροποποιήσεις, στη συνέχεια έλθει στη δική μας Βουλή και δεν ψηφισθεί, τότε είναι προφανές ότι η αναφορά στην ενδιάμεση συμφωνία (της οποίας αναγνωρίζεται η ισχύς στη συμφωνία των Πρεσπών), σε συνδυασμό με την προηγούμενη απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, (παρά το γεγονός ότι δεν μας υποχρεώνει να μην αρνηθούμε εκ νέου την εισδοχή της FYROM με το συνταγματικό της όνομα σε Διεθνείς Οργανισμούς), αφήνει ανοικτό τον δρόμο για να συνεχισθούν οι διαδικασίες ένταξης σε ΝΑΤΟ και ΕΕ.
Τότε η μόνη μας διέξοδος πλέον θα είναι κάποιες αποσπασματικές, ασθενείς αντιδράσεις σε επί μέρους κεφάλια/θέματα/κείμενα, κατά την διαδικασία ένταξης τους.
4. Δηλαδή στην ουσία όχι μόνο χάσαμε κάθε όπλο που θα μπορούσαμε να έχουμε, αλλά και η απόλυτη άρνηση αποδοχής της συμφωνίας, χωρίς προσπάθεια βελτίωσης (εάν αυτή περάσει στο Σκοπιανό κοινοβούλιο χωρίς μεταβολές ερμηνείες και τροποποιήσεις), μας οδηγεί σε απομόνωση και σε πόλεμο ανεμόμυλων.
Το “ΧΡΥΣΟ ΒΑΤΟΜΟΥΡΟ” συνεπώς το μοιράζονται όχι μόνο η κυβέρνηση που έφερε με αυτόν τον τρόπο, αυτή τα συμφωνία, αλλά και η ΝΔ με την αποφυγή συμμετοχής της σε οιαδήποτε προσπάθεια για βελτίωση της, όπου είναι εφικτό, αλλά και για την καλύτερη διαδικασία εφαρμογής της.