Του Ανδρέα Ζαμπούκα
Οι ιστορίες παράνοιας σ'αυτή τη χώρα είναι πολλές και δεν αφορούν μόνο την εποχή μας. Αυτό που συμβαίνει στη Μόρια της Λέσβου είναι ντροπή, όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά και για το ανθρώπινο είδος.
Το εξωφρενικό βέβαια είναι πως οι ίδιοι άνθρωποι που ξεσήκωναν το σύμπαν για ένα χαλασμένο αιρκοντίσιον στην Αμυγδαλέζα, τώρα σιωπούν ή δηλώνουν ανεύθυνοι μπροστά στην κόλαση του καταυλισμού στη Μόρια. Πού πήγαν ως τώρα, τα χρήματα που η ΕΕ διαθέτει για το Προσφυγικό; Οι απαντήσεις που μπορούν να δοθούν είναι μόνο αποσπασματικές και προέρχονται μόνο από τις καταμερισμένες πηγές των διαφόρων αρμοδίων και των ταμείων τους. Γιατί οι πηγές των κονδυλίων είναι πολλές και αυτοί που τα απορροφούν άλλοι τόσοι!
Εν τω μεταξύ όμως, σε όλες σχεδόν διαμεσολαβεί το ελληνικό κράτος το οποίο δεν έχει την δυνατότητα να απαντήσει συγκεντρωτικά, για όλες τις περιπτώσεις.
Υπάρχει όμως ένα ιστορικό παράδειγμα που θα μας πείσει για τις ευθύνες της κρατικής μηχανής σε ό τι αφορά τους πρόσφυγες. Οι λυσσαλέες προσπάθειες των γηγενών δημοσίων υπαλλήλων και τοπικών εξουσιών να παρακάμψουν τις αρμοδιότητες της Ε.Α.Π (Επιτροπή Αποκαταστάσεως Προσφύγων) που ιδρύθηκε το 1923 για να διαχειριστεί το Προσφυγικό. Ευτυχώς, η επιτροπή λειτούργησε υπό την εποπτεία της Κοινωνίας των Εθνών, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, αντιμετωπίζοντας επιτυχώς, την εγκατάσταση ενός εκατομμυρίου ανθρώπων.
Αν σκεφτεί κανείς τα νούμερα, τα μεγέθη και τις εποχές, άνετα μπορεί να αντιληφθεί την πρόκληση που λαμβάνει χώρα σήμερα, με την ευθύνη του ελληνικού κράτους που παραμένει ανίκανο να ενσωματώσει 70 χιλ. πρόσφυγες! Όχι μόνο και αβοήθητο αλλά με πάνω από 1,6 δισ. ευρώ στην διάθεσή του, όταν για τα 2,5 εκατ. προσφύγων της Τουρκίας η ανθρωπιστική βοήθεια δεν ξεπερνάει τα 3,5 δισ.!
Εν τω μεταξύ, στην Κομισιόν συνεχίζουν να μην κατανοούν γιατί η Ελλάδα δεν καταθέτει ολοκληρωμένα σχέδια για να απορροφήσει τα διαθέσιμα κονδύλια που της αναλογούν. Ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Φρανς Τίμερμανς αναρωτήθηκε τον Νοέμβριο του 2017, στον ΣΚΑΙ, γιατί παίρνει τόσο καιρό να αξιοποιηθεί η μεγάλη χρηματοδότηση που έχουμε θέσει στη διάθεση της Ελλάδας και ότι συμπάσχει με τους δημάρχους των νησιών που σηκώνουν το βάρος του προσφυγικού καθώς – όπως είπε – νιώθουν εγκαταλελειμμένοι επειδή δεν έχουν την υποστήριξη που δικαιούνται.
Το ίδιο λένε τώρα, μετά από έναν ολόκληρο χρόνο, και οι ευρωπαίοι επίτροποι, οι αξιωματούχοι, οι ευρωβουλευτές και όλοι όσοι γνωρίζουν τι συμβαίνει στην Ελλάδα. Μόνο εδώ δεν μιλάμε πολύ και δεν θέλουμε να σκαλίζουμε πράγματα. Μην ταράξουμε τις παλιές μας συνήθειες. Μην τυχόν και ταράξουμε την διαχρονικότητα της παράδοσης και του «εθιμικού» μας «δικαίου».
Σύμφωνα με εκτιμήσεις του ανεξάρτητου φορέα Refugees Deeply, από το 2015 έχουν εισρεύσει στη χώρα μας, πάνω από 1 δις εκατομμύρια δολάρια σε κρατική βοήθεια και ιδιωτικές δωρεές. Το ποσό αυτό θα αντιστοιχούσε περίπου σε 14.000 δολάρια για κάθε πρόσφυγα!
Τι γίνεται με τα τακτικά κονδύλια των ΤΑΜΕ και ΤΕΣ, συνολικού ύψους σχεδόν 520 εκατομμυρίων για την περίοδο 2014-2020; Τι απέγινε ο ρόλος της Ειδικής Γραμματείας Μεταναστευτικής Πολιτικής στο υπουργείο Ανάπτυξης η οποία αναλαμβάνει την διαχείριση της χρηματοδότησης των ταμείων, ως προαπαιτούμενο της εκταμίευσης τακτικών κονδυλίων;
Ξέρουμε τι συμβαίνει αλλά δεν το λέμε παραέξω. Είναι πιο «έξυπνο» να απορροφάς κονδύλια από τα «έκτακτα ταμεία» και όχι από τα «τακτικά». Η αναβλητικότητα στα προγράμματα, δημιουργεί σαφέστατα, μεγαλύτερη ευελιξία στις κινήσεις που δεν ελέγχονται από κανέναν.
