Σιουκρού Ελεκτνάγ: Αν η Τουρκία γίνει μέλος στον Οργανισμό Συνεργασίας Σαγκάης θα αποβληθεί από το ΝΑΤΟ και θα υποστεί βιβλικές καταστροφές
του Σάββα Καλεντερίδη
Δημοσιεύουμε σήμερα ένα σημαντικό κείμενο, που αναδεικνύει πτυχές που δεν είναι γνωστές στην ελληνική πολιτική διανόηση και την κοινή γνώμη.
Πρόκειται για συνένετυξη που παραχώρησε ο πρέσβης επί τιμή, Σιουκρού Ελεκντάγ, στον δημοσιογράφο Ουγούρ Ντουντάρ, μια συνέντευξη που περιστρέφεται γύρω από το θέμα του γεωπολιτικού προσανατολισμού της Τουρκίας, που τίθεται εν αμφιβόλω, μετά τις εξαγγελίες του Προέδρου της Τουρκίας, Ταγίπ Ερντογάν, για ένταξη της Τουρκίας στον Οργανισμό Συνεργασίας της Σαγκάης.
Τα διαλαμβανόμενα στη συνέντευξη, ακριβής μετάφραση της οποίας ακολουθεί, αποκτούν ιδιαίτερη σημασία, αν ληφθεί υπ’ όψιν ότι ο υπερεννενηκοντούτης Σιουκρού Ελεκντάγ είναι από τα πιο δυνατά διπλωματικά και πολιτικά μυαλά της Τουρκίας.
Σημειωτέον ότι υπηρέτησε ως πρέσβης στην Ουάσιγκτον, όπου έθεσε τα θεμέλια του τουρκικού λόμπι στις ΗΠΑ, ενώ ένα από τα σημαντικά επιτεύγματά του είναι το «Δόγμα των Δυόμιση Πολέμων», το οποίο εισηγήθηκε και έγινε αποδεκτό από το Συμβούλιο Ασφαλείας της Τουρκίας και από τις Τουρκικές Ένοπλές Δυνάμεις (ΤΕΔ).
Πρόκειται για το δόγμα με βάση το οποίο οργανώθηκαν οι ΤΕΔ τη δεκαετία του 1990, για να είναι σε θέση να ανταποκριθούν στις ανάγκες της εποχής, πολεμώντας αυτόνομα σε δυόμιση πολεμικά μέτωπα, ένα με την Ελλάδα, ένα με τη Συρία και μισό με τους Κούρδους.
Υπό αυτή την έννοια, η ανάλυση του Ελεκντάγ και οι προειδοποιήσεις του προς τον Ερντογάν, για τους κινδύνους που ελλοχεύουν στον γεωπολιτικό αναπροσανατολισμό της Τουρκίας προς τον Οργανισμό Συνεργασίας της Σαγκάης, αποκτούν ιδιαίτερη σημασία, σε βαθμό που μας δίνεται το δικαίωμα να υποθέσουν αν οι προθέσεις Ερντογάν είναι πραγματικές ή αν απλώς απειλεί τη Δήση, το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ, για λόγους διαπραγμάτευσης.
Κατόπιν αυτών, καλό θα είναι οι Έλληνες αναλυτές να μελετήσουν πιο ψύχραιμα την κατάσταση και να αναθεωρήσουν ίσως της απόψεις που θέλουν την Τουρκία να επιτίθεται οσονούπω στην Ελλάδα.
Αν μη τι άλλο, μια χώρα που αποπειράται έστω και σε επίπεδο δηλώσεων και εκδήλωσης προθέσεων, να αλλάξει τον γεωπολιτκό προσανατολισμό της και να αποχωρήσει από το ΝΑΤΟ, δεν ανοίξει πολεμικό μέτωπο με μια χώρα του ΝΑΤΟ.
Σιουκρού Ελεκτνάγ: Αν η Τουρκία γίνει μέλος στον Οργανισμό Συνεργασίας Σαγκάης θα υποστεί βιβλικές καταστροφές
Συνέντευξη του πρέσβη Σιουκρού Ελεκντάγ στον δημοσιογράφο Ουγούρ Ντουντάρ
Αγαπητοί αναγνώστες,
Στην τεταμένη ατμόσφαιρα, όπου διαφαινόταν ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα αποφάσιζε να παγώσει προσωρινά τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας, η δήλωση του πρόεδρου Ερντογάν “ότι συζήτησε με τον πρόεδρο του Καζακιστάν Νουσρουλτάν Ναζάρμπαγιεβ και τον Πρόεδρο της Ρωσίας Πούτιν την ιδέα να συμμετέχει η Τουρκία στον Οργανισμό Συνεργασίας Σαγκάης” σε συζήτηση με δημοσιογράφους κατά την επιστροφή του από το Ουζμπεκιστάν, έφερε στην κορυφή της επικαιρότητας το ερώτημα “H Τουρκία στρέφεται προς την Ασία;”
Ο Οργανισμός Συνεργασίας Σαγκάης έχει μια δομή που δίνει βάση στην ασφάλεια, αποτελείται από αυταρχικά κράτη και επικεντρώνεται σε ζητήματα που αφορούν συνοριακές διαμάχες και στην πρόληψη της τρομοκρατίας. Ο εν λόγω οργανισμός δεν έχει εμφανίσει καμία πρόοδο στο στόχο που έχει θέσει για δημιουργία μιας κοινής αγοράς και ελεύθερου εμπορίου μεταξύ των χωρών που τον απαρτίζουν. Από την άποψη αυτή, δεν μοιάζει ακόμη με έναν οργανισμό που έχει παρόμοια λειτουργία και δράση με την ΕΕ και θα πορεί να καλύψει τη θέση της. Παρόλα αυτά, ο πρόεδρος Ερντογάν παρουσιάζει τον Οργανισμό Συνεργασίας Σαγκάης ως μια σοβαρή επιλογή που θα μπορέσει να αντικαταστήσει την επιλογή της ΕΕ.
Για το λόγο αυτό, στη συζήτηση που θα κάνουμε με τον σοφό διπλωμάτη, συνταξιούχο πρέσβηΣουκρού Ελέκνταγ, θα αναζητήσω μια ξεκάθαρη απάντηση στο ερώτημα “Αν αποτελεί ο Οργανισμό Συνεργασίας Σαγκάης μια εναλλακτική λύση για τηνΤουρκία”.
Αξιότιμε κ Ελέκνταγ, τι θα κερδίσει και τι θα χάσει η Τουρκία αν γίνει μέλος στον Οργανισμό Συνεργασίας Σαγκάης;
Η ΤΟΥΡΚΙΑ ΘΑ ΥΠΟΣΤΕΙ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΕΣ ΖΗΜΙΕΣ ΣΕ ΠΟΛΛΟΥΣ ΤΟΜΕΙΣ
ŞÜKRÜ ELEKDAĞ (ŞE): Προσωπικά, για το λόγο ότι η γεωστρατηγική θέση της χώρας μας και το παγκόσμιο γεο-οικονομικό κέντρο ρέπει προς την Ασία, βρίσκω λογικό και απαραίτητο να έχει η Τουρκία ένα στενό διάλογο με τον Οργανισμό Συνεργασίας Σαγκάης και όσο το δυνατόν πιο στενές σχέσεις με τις χώρες της Ασίας. Αλλά αν γίνει πλήρες μέλος στον Οργανισμό Συνεργασίας Σαγκάης, θα καταστήσει αναγκαίο να επωμιστεί και να αναλάβει καθήκοντα που δεν συνάδουν με το εθνικό της συμφέρον και να υιοθετήσει μια διαφορετική οπτική σε παγκόσμιο επίπεδο. Ας πω στην αρχή την τελευταία μου κουβέντα. Το να γίνει η Τουρκία μέλος στον Οργανισμό Συνεργασίας Σαγκάης λόγω αντίδρασης, δηλαδή λόγω απογοήτευσης και λόγω προβλημάτων που αντιμετωπίζει στης σχέσεις της με την ΕΕ, είναι μια ζημιοφόρα συμπεριφορά. Γιατί μια τέτοια επιλογή δεν σημαίνει μόνο αλλαγή στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής. Σημαίνει ότι η Τουρκία αντιστρέφει τις εδώ και 200 χρόνια προσπάθειές της να προσανατολιστεί και να στραφεί προς τη Δύση. Επίσης, η πλήρης ένταξη στον ΟΣΣ, είναι ασύμβατη με τη συμμετοχή της στο ΝΑΤΟ. Από την σκοπιά αυτή, η πλήρης ένταξη στον ΟΣΣ, θα σημαίνει διακοπή των σχέσεων της Τουρκίας με το ΝΑΤΟ και την ΕΕ, και αυτό σημαίνει ότι η Τουρκια θα αποκοπεί από τη Δύση. Σε αυτήν την κατάσταση η Τουρκία θα υποστεί καταστροφικές ζημιές σε οικονομικό καιπολιτικό επίπεδο καθώς και σε επίπεδο εθνικής ασφάλειας.
Η ΣΥΜΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΟΣΣ ΡΩΣΙΑ ΕΙΝΑΙ ΕΝΕΡΓΗ ΠΗΓΗ ΑΠΕΙΛΩΝ ΠΡΟΣ ΤΟ ΝΑΤΟ
UĞUR DÜNDAR (UD): Είναι σίγουρο ότι η Τουρκία πρέπει να εγκαταλέιψει υποχρεωτικά το ΝΑΤΟ, για να γίνει μέλος του ΟΣΣ;
(ŞE): Οποσδήποτε!.. Οι δεσμεύσεις της Τουρκίας μέσα σε αυτές τις δύο συμμαχίες είναι αντικρουόμενες, δεν συνάδουν και δεν μπορούν να συνυπάρξουν. Το NATO είναι μια αμυντική συμμαχία. Το Άρθρο 5 της συμμαχίας του ΝΑΤΟ, βάσει του οποίου μια επίθεση που θα δεχτεί μια χώρα μέλος, θεωρείται επίθεση ως προς όλες τις χώρες και οφείλουν να απαντήσουν ενεργά όλες μαζί σε αυτή την επίθεση, δεν επιτρέπει την πλήρη ενταξη της Τουρκίας στον ΟΣΣ. Αν ρίξουμε μια ματιά στην αξιολόγηση απειλών του ΝΑΤΟ, αυτό γίνεται ολοφάνερο. Στη σύνοδο του ΝΑΤΟ στη Βαρσοβία το 2016, τονίστηκε ότι η Ρωσία που είναι συμπροεδρεύουσα του ΟΣΣ (η Κίνα είναι επίσης συμπροεδρεύουσα) είναι “ενεργή πηγή απειλής” προς τη Δύση. Τονίστηκε επίσης ότι η Ρωσία επιτέθηκε σε εδάφη χωρών που βρίσκονται στην περιφέρεια του ΝΑΤΟ, ότι προσπαθεί να υλοποιήσει τους πολιτικούς της στόχους με απειλές και βία, καιαποφασίστηκε να ληφθούν ενεργά στρατιωτικά μέσα απέναντι σε αυτή την απειλή. Υπενθυμίζουμε ότι όταν κυκλοφόρησαν φήμες ότι η Τουρκία θα ενταχθεί στον ΟΣΣ, ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Jens Stoltenberg, συναντήθηκε με τον πρόεδρο Ερντογάν και του είπε “Είμαι σίγουρος ότι η Τουρκία, δεν θα κάνει τιποτα που θα υποβαθμίσει την κοινή υπεράσπιση των συμφερόντων του ΝΑΤΟ, δηλαδή αυτά που επιβάλλει το Άρθρο 5”. Το τονίζω αυτό. Αυτά τα λόγια δεν είναι ένα αίτημα, αλλά μια προειδοποίηση που μας έγινε με διπλωματική γλώσσα, ότι σε περίπτωση που η Τουρκία ενταχθεί στον ΟΣΣ, δεν θα μπορέσει να συνεχίσει τις σχέσεις της με το ΝΑΤΟ…
(UD): Ας υποθέσουμε ότι η Τουρκία αποχωρεί από το ΝΑΤΟ. Τι θα χάσει σε αυτή την περίπτωση;
ΘΑ ΔΙΑΚΟΠΟΥΝ ΟΙ ΣΧΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ ΜΕ ΤΟΝ ΔΥΤΙΚΟ ΚΟΣΜΟ
(ŞE): Μια εξέλιξη προς αυτήν την κατεύθυνση, θα έχει δυο βασικά αποτελέσματα:
Πρώτον, θα διακοπούν οι σχέσεις της Τουρκίας με το Δυτικό κόσμο. Γιατί η συμμαχία του ΝΑΤΟ, εκτός από τα ζητήματα που αφορούν σε θέματα ασφάλειας, αποτελεί επιπλέον τον πιο σημαντικό πολιτικό δεσμό μεταξύ Τουρκίας και Δύσης.
Δεύτερον, θα δεχτούν σοβαρό πλήγμα οι σχέσεις της Τουρκίας με τα κράτη μέλη της ΕΕ. Διότι τα τρία τέταρτα των 27 κρατών μελών της ΕΕ είναι μέλη του ΝΑΤΟ.
Αυτά σημαίνουν ότι η αποκοπή της Τουρκίας από το Δυτικό κόσμο καθώς και ο τερματισμός των σχέσεών της με την ΕΕ, θα έχουν ως αποτέλεσμα η Τουρκία να υποστεί σοβαρές ζημιές σε οικονομικό και πολιτικό επίπεδο αλλά και σε επίπεδο ασφάλειας. Διότι το μισό εξωτερικό εμπόριο της Τουρκίας είναι με την ΕΕ. Το 75% των ξένων επενδύσεων που γίνονται στην Τουρκία, προέρχονται από την ΕΕ, και το μεγαλύτερο μέρος των τουριστών έρχεται απο την Ευρώπη. Αν προσθέσουμε και τις ΗΠΑ στα παραπάνω, τότε δημιουργείται μια τεράστια οικονομική και εμπορική πηγή από την οποία επωφελείται η χώρα μας. Αν η Τουρκία συμμετάσχει στον ΟΣΣ και στρέψει την πλάτη της σε αυτήν την πηγή, θα υποστεί καταστροφικές ζημιές που θεν θα μπορέσει να τις αναπληρώσει από αλλού. Αν δώσω ένα αριθμητικό παράδειγμα, η κατάσταση θα φανεί έντονα. Το ύψος των εξαγωγών της Τουρκίας το 2015 ήταν 61,6 δισ στις χώρες της ΕΕ και μόνο 7,5 δις στις χώρες του ΟΣΣ. Σε σύγκριση με αυτό, οι εισαγωγές απο ΕΕ είναι 79 δις και απο ΟΣΣ 47.5 δις. Στην περίπρωση αυτή, το έλλειμμα εξωτερικού εμπορίου με την ΕΕ είναι 17,4 δις, ενώ με τον ΟΣΣ είναι 40 δις δολάρια. Αν λάβουμε δε υπ’ όψιν ότι το 75% των ξένων επενδύσεων στη χώρα μας προέρχονται απο την Ευρώπη, βλέπουμε το αδιέξοδο στο οποίο θα βρεθεί η Τουρκία σε περίπτωση που χάσει την αγορά της ΕΕ.
(UD): Για να αναπτυχθεί και να πλουτίσει η Τουρκία, πρέπει να κάνει περισσότερες επενδύσεις και εξαγωγές και να έλξει περισσότερους τουρίστες. Με τους αριθμούς που παραθέσατε, είναι ολοφάνερο ότι η επιλογή του ΟΣΣ δεν θα προσφέρει στην Τουρκία αυτές τις ευκαιρίες. Γιατί λοιπόν ο ο πρόεδρος Ερντογάν μπορεί και λέει “ Αν ενταχθούμε στον ΟΣΣ, θα πάρουμε μια ανάσα”;
Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, Η ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΣΤΟΝ ΟΣΣ
(ŞE): Όσον αφορά τον ΟΣΣ, θέματα όπως τα ανθρώπινα δικαιώματα, οι ατομικές ελευθερίες, η ελευθερία του τύπου, η δημοκρατία, είναι αξίες που δεν έχουν και πολύ σημασία για τον ΟΣΣ. Από αυτήν την κατάσταση πηγάζει το γεγονός ότι ο πρόεδρος Ερντογάν λέει “ Αν ενταχθούμε στον ΟΣΣ θα πάρουμε μια ανάσα”.
Σε μια περίοδο όπου η Δημοκρατία της Τουρκιας αντιμετωπίζει την πιο έντονη τρομοκρατική απειλή, το γεγονός ότι η ΕΕ προειδοποιεί την Τουρκία ότι δεν κινείται με τα παγκόσμια πρότυπα δικαίου και δικαιοσύνης, και ότι δεν πρέπει να καταπατούνται ελευθερίες κατά τη μάχη της ενάντια στην τρομοκρατία, εκνευρίζει τον πρόεδρο Ερντογάν και στρέφεται στον κόσμο της Ασίας, δηλαδή στον ΟΣΣ, όπου δεν θα γίνεται στόχος καμίας κριτικής στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Όμως η ΕΕ και η Δύση, που δεν δείχνουν στην Τουρκία την κατανόηση που η ίδια περιμένει, έχει πλεόνασμα ανθρωπίνων αξιών και προτύπων Δικαιοσύνης και λειτουργίας του κράτους δικαίου. Η απομάκρυνση από την κοινές αξίες της ανθρωπότητας, θα μετατρέψει την Τουρκία σε μια διεφθαρμένη τριτοκοσμική χώρα και σε μια χώρα με σκοτεινό μέλλον. Για να το συνοψίσω, το να γίνει η Τουρκία μέλος του ΟΣΣ, ως εναλλακτική λύση, λόγω των προβλημάτων που έχει με την ΕΕ και της απογοήτευσης που βιώνει, είναι σαν να κάνει αυτό που λέμε “θυμώνω με τον άπιστο και παραβιάζω τη νηστεία μου”. Με λίγα λόγια, ο ΟΣΣ δεν λύνει κανένα πρόβλημα και σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί επιλογή για την Τουρκία!
(UD): Ο πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ δήλωσε “Η διακοπή των σχέσεων με την ΕΕ θα προκαλέσει ζημιά στην Τουρκία, το παραδέχομαι, αλλά η ζημιά που θα προκληθεί στην Ευρώπη είναι 3-5 φορές μεγαλύτερη. Αν δεν υπάρξει η Τουρκία, οι πρόσφυγες που φεύγουν από τον πόλεμο στη Μέση Ανατολή, θα εισβάλλουν στην Ευρώπη”. Είναι σωστή αυτή η άποψη;
Η ΤΟΥΡΚΙΑ ΘΑ ΥΠΟΣΤΕΙ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΕΣ ΖΗΜΙΕΣ ΑΠ’ ΟΤΙ Η ΕΥΡΩΠΗ
(ŞE): Η πρώτη πρόταση αυτής της άποψης είναι εντελώς λανθασμένη! Η αποκοπή της Τουρκίας από την ΕΕ, θα προκαλέσει μεγαλύτερη ζημιά στην Τουρκία απ’ ότι στην Ευρώπη. Ο κύριος Γιλντιρίμ δεΝ λαμβάνει υπ’ όψη του το γεγονός ότι μια αποκοπή, όπως εξήγησα και προηγουμένως, θα προκαλέσει πλήρη οικονομική κατάρρευση. Για το λόγο αυτό, η προσέγγιση της Άγκυρας στη βάση της λογικής “Αν τους πιέσουμε, η ΕΕ θα κάνει πίσω”, είναι εντελώς λανθασμένη. Όσο για τις απειλές του Προέδρου “Τι μας νοιάζει αν πείτε όλοι όχι, αν το παρατραβήξετε, θα ανοίξουμε τα σύνορα”, θεωρώ ότι τέτοιου είδους εκφράσεις, αποδυναμώνουν τον ισχυρισμό μας ότι “Δεχτήκαμε στη χώρα μας 3 εκτομμύρια Σύριους πρόσφυγες για ανθρωπιστικούς λόγους”. Επίσης πρέπει να σκεφτούμε ότι αν υλοποιηθεί αυτή η απειλή ως αμοιβαία επίδειξη δύναμης, θα προκαλέσει δραματικές και μη ανθρωπιστικές εξελίξεις. Είναι υπαρκτή η πιθανότητα, το Συμβούλιο Κορυφής στις 15-16 Δεκεμβρίου στις Βρυξέλλες, να κινηθεί με λογική και να μη λάβει υπ’ όψιν την πρόταση του Ευρωκοινοβουλίου για προσωρινό πάγωμα των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Η Άγκυρα πρέπει να σταματήσει να προκαλεί την ΕΕ με σκληρή γλώσσα και να έρθει σε επαφή με τους ηγέτες της ΕΕ, για να εξασφαλίσει αυτό το ζήτημα. Στις συναντήσεις αυτές πρέπει να επιδείξει την πίστη της στην ανωτερότητα του νόμου και του Δικαίου και τη δέσμευσή της στους κανόνες του διεθνούς δικαίου, χωρίς να προκαλέσει ζημιές στην στρατηγική της για τη μάχη κατά της τρομοκρατίας. Ούτως ώστε να προετοιμάσει το έδαφος για την υλοποίηση των διαπραγματεύσεων της συμφωνίας για το προσφυγικό, εξαλείγοντας τα μειονεκτήματά του.
Μετάφραση: Σοφία Αγγελίδου
Επιμέλεια: Σάββας Καλεντερίδης
