Με 6.300 και πλέον πρόσφυγες και μετανάστες να εκτιμάται ότι διαμένουν σήμερα στη Λέσβο και 2.238 αφίξεις μόνο μέσα στον Σεπτέμβριο η κατάσταση στο κέντρο της Μόριας είναι ασφυκτική και η παραμονή των ΜΚΟ στο νησί αμφίβολη.
Από την Ανθή Παζιάνου
Φαίνεται πως οι αρμόδιοι έχουν αφήσει τις ελπίδες τους στην πρόσφατη πολυαναμενόμενη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας ότι η Τουρκία αποτελεί ασφαλή τρίτη χώρα για τους πρόσφυγες, γεγονός που δίνει το πράσινο φως για την έναρξη των μαζικών απελάσεων στην Τουρκία.
Ωστόσο, υπάρχει μεγάλη κινητικότητα από πλευράς Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων. Και καθώς έχει γίνει γνωστό ότι στο τέλος αυτού του μήνα θα γίνει η μεγάλη έξοδός τους -αυτό φαίνεται να αφορά μόνο το Κέντρο Ταυτοποίησης και Πρώτης Υποδοχής της Μόριας και όχι την έξοδό τους από τη Λέσβο.
Αντίθετα, η μεγάλη κινητικότητα έχει να κάνει με το ότι ολοένα και προσλαμβάνεται περισσότερο προσωπικό ή ζητούνται στελέχη και φαίνεται έτσι ότι το προσφυγικό αλλάζει τροπή. Δεν είναι λίγοι οι εργαζόμενοι οργανώσεων που έχουν αναφέρει ότι συζητιέται μεγάλο σχέδιο ενσωμάτωσης χιλιάδων προσφύγων και ενδεχομένως σε νέο καταυλισμό!Σε κανένα όμως από τα σενάρια που ακούγονται δεν απαντά το Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής, το οποίο φαίνεται να συγκεντρώνει τα βέλη του από πολλές πλευρές: τις ντόπιες νησιωτικές κοινωνίες και τους αυτοδιοικητικούς παράγοντες, τους εργαζόμενους της υπηρεσίας ασύλου, αστυνομικούς, αλλά και προσφάτως όταν της τράβηξε τ’ αφτί ο αρμόδιος συντονιστής της «αποσυμφόρησης», της υλοποίησης δηλαδή της δήλωσης Ε.Ε.-Τουρκίας για το προσφυγικό, Ολλανδός Μάρτιν Βερβέι για τις συνθήκες στη Μόρια.
Οι οποίες συνθήκες στο Κέντρο Ταυτοποίησης ολοένα και γίνονται χειρότερες. Ήδη πολλοί αποχωρήσαντες-μέλη ΜΚΟ βλέπουν να έρχεται καταστροφικός χειμώνας -πολύ «χειρότερος» από τον περσινό, αναφορικά με τις εικόνες επεισοδίων, πυρκαγιών και παγετού που έκαναν γι’ άλλη μια φορά γνωστή διεθνώς την πλήρη ανοργανωσιά του υπουργείου στη Μόρια. Οι εικόνες που στέλνουν οι ίδιοι οι πρόσφυγες -αφού οι δημοσιογράφοι απαγορεύεται να εισέλθουν- είναι ενδεικτικές του τι συμβαίνει αυτή τη στιγμή εντός του Κέντρου, αλλά και του τι μέλλει γενέσθαι σε λίγους μήνες, αν αυτό δεν αποσυμφορηθεί και δεν ληφθούν τα αναγκαία μέτρα: Γυναίκες, παιδιά και οικογένειες κοιμούνται εκτός σκηνών, ο ένας πατά πάνω στον άλλον και δεν χρειάζεται καν να γίνει λόγος για τις συνθήκες υγιεινής. Την ίδια ώρα η εφημερίδα μας «Εμπρός» λαμβάνει συνεχώς μηνύματα για τις βίαιες καταστάσεις που αρχίζουν να εκτυλίσσονται και μάλιστα λέγεται ότι αρκετοί μετανάστες έχουν ξυλοκοπηθεί από αστυνομικούς.
Έκθεση κόλαφος
Στο ίδιο συμπέρασμα και με τραγικά περιστατικά καταλήγει και η έκθεση – κόλαφος του Συμβουλίου της Ευρώπης «για την πρόληψη των βασανιστηρίων» που δημοσιεύτηκε στις 26 Σεπτεμβρίου. Η αντιπροσωπεία της εν λόγω επιτροπής «CPT» πραγματοποίησε επισκέψεις στην Ελλάδα τον Απρίλιο και τον Ιούλιο 2016 προκειμένου να εξετάσει τις συνθήκες παραμονής προσφύγων και μεταναστών στα hot spots στα νησιά, μετά την εφαρμογή της Συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας, όπως και την κατάσταση κράτησης των αλλοδαπών παιδιών και των ενηλίκων. Κατά τη διάρκεια των επισκέψεων στη Μόρια της Λέσβου και τη ΒΙΑΛ της Χίου, η Επιτροπή του Συμβουλίου της Ευρώπης διαπίστωσε υπερπληθυσμό στα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης σε συνδυασμό με υψηλά επίπεδα βίας μεταξύ των διαμενόντων, ανεπαρκή παροχή βασικής υγειονομικής περίθαλψης, προβλήματα στην ποιότητα του πόσιμου νερού και του φαγητού, ανεπαρκή βοήθεια σε ευάλωτες ομάδες και ανεπαρκή νομική υποστήριξη, στοιχεία που έχουν δημιουργήσει εξαιρετικά εκρηκτική κατάσταση. Τα μέλη της Επιτροπής έλαβαν, επίσης, καταγγελίες από ασυνόδευτα παιδιά στη Μόρια για κακομεταχείριση και βία από αστυνομικούς.Επίσης, η έκθεση αναφέρεται στη «συνεχιζόμενη και τακτική» κράτηση εκατοντάδων ασυνόδευτων παιδιών για μεγάλες περιόδους σε κακές συνθήκες διαβίωσης και με ανεπαρκή φροντίδα. Παρόλο που αναγνωρίζει τις προσπάθειες των ελληνικών Αρχών να βρουν πρόσθετα καταλύματα, η Επιτροπή θεωρεί ότι οι Αρχές θα πρέπει να επανεξετάσουν την προσέγγισή τους όσον αφορά στην «προστατευτική κράτηση» των ασυνόδευτων παιδιών και να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα για τον τερματισμό της.
«Υπάρχει σχέδιο για τις νέες αφίξεις;»
Σοβαρές δυσλειτουργίες στην υπηρεσία υποδοχής και ταυτοποίησης καταγγέλλουν με ομόφωνο ψήφισμά τους οι υπάλληλοί της, οι οποίοι, μεταξύ άλλων, ζητούν ένα ασφαλές πλαίσιο εργασίας προκειμένου να ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους και να υπηρετούν τον στρατηγικό στόχο της ορθής διαχείρισης των μεταναστευτικών ροών.
Σε επιστολή – καταπέλτη προς τον υπουργό Μεταναστευτικής Πολιτικής, Γιάννη Μουζάλα, την οποία έχουν κοινοποιήσει σε όλα τα πολιτικά κόμματα, σημειώνουν ότι οι πόροι από τις ευρωπαϊκές πηγές χρηματοδότησης «υπερεπαρκούν, αλλά η εκταμίευση είναι απελπιστικά αργή».
Στη συνέχεια, τονίζουν ότι δεν έχουν ιδέα για την ύπαρξη σχεδίου διαχείρισης των φιλοξενουμένων και γενικότερα των νεοεισερχομένων προσφύγων, με δεδομένη και την ανησυχητική σταδιακή αύξηση των μεταναστευτικών ροών, παρά το γεγονός ότι ως υπηρεσία είναι κατά νόμο αρμόδια για την επιχειρησιακή εφαρμογή ενός τέτοιου στρατηγικού σχεδίου.
Ανάμεσα στα εμπόδια οι εργαζόμενοι παραθέτουν και το εξής: «Η θέση του Διευθυντή της αυτοτελούς ΥΠΥΤ απογυμνώθηκε από κάθε σοβαρή εκτελεστική αρμοδιότητα και επιχειρησιακή ευχέρεια (μετά από δύο κατά σειρά παραιτήσεις των Δ/ντών σε διάστημα 11 μηνών), αν και πρόκειται για θέση μετακλητού, κατόπιν σχετικής προκήρυξης και υπουργικής απόφασης. ΤΙ ΑΚΡΙΒΩΣ θα κάνει ο επόμενος Διευθυντής της ΥΠΥΤ όταν σχεδόν το σύνολο των αρμοδιοτήτων του, με δική σας υπουργική απόφαση, έχουν μεταφερθεί στον Γενικό Γραμματέα Υποδοχής;», επισημαίνεται στην επιστολή προς τον κ. Μουζάλα.
Έρχονται μαζικές απελάσεις;
Αρνητική ήταν η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας για την υπόθεση δύο Σύρων που είχαν προσφύγει κατά της απόρριψης του αιτήματός τους για άσυλο σε δεύτερο βαθμό με το σκεπτικό ότι είναι ασφαλής τρίτη χώρα γι’ αυτούς η Τουρκία και το αίτημά τους ήταν απαράδεκτο στην Ελλάδα. Η συγκεκριμένη απόφαση του ΣτΕ ανοίγει τον δρόμο για επιστροφές Σύρων προσφύγων -και όχι μόνο- στην Τουρκία. Μέχρι στιγμής, οι αρμόδιες επιτροπές για τη διαδικασία εξέτασης των αιτημάτων ασύλου σε δεύτερο βαθμό δεν συνεδρίαζαν αναμένοντας την απόφαση του ΣτΕ, με περισσότερους από 1.000 Σύρους να έχουν προσφύγει σε β΄ βαθμό.
Η προσφυγή των δύο Σύρων και της οργάνωσης Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες είχε αρχικά απορριφθεί από την 7μελή σύνθεση του Δ τμήματος του ΣτΕ (με τις αποφάσεις 445, 446 και 447/ 2017), αλλά λόγω της σοβαρότητάς του το θέμα παραπέμφθηκε στην Ολομέλεια του ΣτΕ που συνεδρίασε τον Μάρτιο.
Παράλληλα, φρένο στο γερμανο-ελληνικό πλαφόν στις οικογενειακές επανενώσεις βάζει η γερμανική δικαιοσύνη, έπειτα από απόφαση γερμανικού δικαστηρίου να κάνει δεκτή την αίτηση ασφαλιστικών μέτρων που κατέθεσε ανήλικος Σύρος και να διατάξει να ολοκληρωθεί η μεταφορά της μητέρας του και των τριών ανήλικων αδελφών του από την Ελλάδα στη Γερμανία μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου. Η απόφαση εκθέτει το γερμανικό Υπουργείο Εσωτερικών, το ελληνικό Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής αλλά και τον Ευρωπαίο Επίτροπο Δημήτρη Αβραμόπουλο, που με λεκτικές ακροβασίες, τη μια αρνούνται την ύπαρξη της γερμανο-ελληνικής συμφωνίας και την άλλη επιχειρούν να τη δικαιολογήσουν νομικά. Η απόφαση δικαιώνει 26 οργανώσεις δικαιωμάτων στην Ελλάδα και στη Γερμανία που έχουν ισχυριστεί ότι είναι παράνομη η γερμανο-ελληνική συμφωνία.
insideoutborders
