Η αναπροσαρμογή των κατώτατων αποδοχών, αφαιρουμένων φόρων και εισφορών, είναι της τάξης του 33,78% και καλύπτει το έξοδο… ενός ημερήσιου καφέ χωρίς σερβίρισμα
Αν ένας εργαζόμενος που αμείβεται με τον κατώτατο μισθό συνηθίζει πηγαίνοντας στη δουλειά του να παίρνει έναν καφέ εσπρέσο, θα πρέπει να ξέρει ότι από την 1η Απριλίου ο καφές του (σε χάρτινο, οικολογικό ποτηράκι των 10 λεπτών του ευρώ) είναι κερασμένος από την κυρία Κεραμέως.
Αν τα βάλει κάτω, το ποσό των 1,4 έως 1,7 ευρώ που δαπανά καθημερινά γι’ αυτή την αγαπημένη του συνήθεια από Δευτέρα έως Παρασκευή (αν δουλεύει πενθήμερο) αντιστοιχεί σε ένα μηνιαίο έξοδο γύρω στα 30 ευρώ. Όσο δηλαδή και η αναπροσαρμογή των κατώτατων αποδοχών του από την ερχόμενη εβδομάδα, καθώς, αφαιρουμένων φόρων και εισφορών, είναι της τάξης του 33,78%.
Εντάξει, να δεχτούμε ότι, αν και ακριβές όσον αφορά την καθημερινή δαπάνη του εργαζόμενου σε σχέση με την αύξηση του κατώτατου μισθού, είναι ελαφρώς λαϊκίστικο το παράδειγμα. Κι όμως, ωχριά μπροστά στην απίστευτη και χοντροκομμένη κυβερνητική προπαγάνδα, σύμφωνα με την οποία η αύξηση περίπου κατά 6% είναι αφενός καλή, διπλάσια του πληθωρισμού (!), ενώ, σύμφωνα με το αφήγημα της κυβέρνησης και της υπουργού Εργασίας, από το 2019 ο κατώτατος μισθός αυξήθηκε κατά 35,4% και ο πληθωρισμός την ίδια περίοδο μόλις κατά 18,1%.
Κι άντε να δεχτούμε την «αλχημεία» της ΕΛΣΤΑΤ, που βάζει στο ίδιο καλάθι τα απαραίτητα για διατροφή με τις αυξήσεις του πληθωρισμού, π.χ. σε υπηρεσίες, για να χαμηλώσει τον λεγόμενο μέσο όρο του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή που είναι εντελώς παραπλανητικός. Πώς εξηγούνται τότε τα στοιχεία της Eurostat, που δείχνουν ότι, ενώ ο ονομαστικός κατώτατος μισθός είναι στην 11η θέση στην Ε.Ε., η αγοραστική δύναμη του μέσου μισθού είναι στην προτελευταία θέση της Ε.Ε., πάνω μόνο από αυτή της Βουλγαρίας;
Αγοραστική δύναμη, πληθωρισμός και ακρίβεια
Ας επιστρέψουμε όμως στην αύξηση κατά 6% στον κατώτατο μισθό που θα δουν οι εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα και ένα μέρος των δημόσιων υπαλλήλων από σήμερα.
* Ο κατώτατος μισθός για τον ιδιωτικό τομέα θα λάβει αύξηση ύψους περίπου 6% (880 ευρώ μεικτά). Αυτό μεταφράζεται σε πολύ λιγότερα από 50 ευρώ τον μήνα (30 ευρώ αφαιρώντας εισφορές και εφορία) και αφορά περίπου 575.000 εργαζομένους μόνο! Για τους δε δημόσιους υπαλλήλους η καθαρή αύξηση θα είναι 20 ευρώ μηνιαίως!
* Η πενιχρή αύξηση του κατώτατου μισθού θα απορροφηθεί από τη φορολογική κλίμακα που παραμένει χωρίς τιμαριθμοποίηση από το 2019, ενώ, όπως δείχνουν τα στοιχεία της ΑΑΔΕ, ο φόρος εισοδήματος αυξήθηκε 4 φορές περισσότερο από τη μέση αύξηση των μισθών κατά το διάστημα 2019-2023.
* Στην Ελλάδα σήμερα το 60% των εργαζομένων δεν μπορεί να βγάλει τον μήνα και ο μισθός τελειώνει τις πρώτες εβδομάδες κιόλας. Το 88% των νοικοκυριών αναγκάζεται να μειώσει ακόμη και την αγορά βασικών ειδών διατροφής για να μπορέσει να αντεπεξέλθει μέχρι την επόμενη μηνιαία πληρωμή, ενώ για 6 στους 10 εργαζόμενους το ενοίκιο και το κόστος θέρμανσης σπαταλούν πάνω από το 40% του μηνιαίου εισοδήματός τους.
* Η Ελλάδα βρίσκεται στην πρώτη θέση στο ποσοστό των νοικοκυριών που καθυστερούν πληρωμές ενοικίων και υπηρεσιών κοινής ωφέλειας (ρεύμα, νερό, τηλέφωνο), με τεράστια διαφορά από τη δεύτερη Βουλγαρία (47,3% έναντι 18,8%).
* Το κόστος στέγασης στην Ελλάδα είναι το υψηλότερο στην Ε.Ε. (35,2% του διαθέσιμου εισοδήματος έναντι μέσου όρου 19,7% στην Ε.Ε.), ενώ ταυτόχρονα πάνω από το 31% του πληθυσμού των πόλεων πληρώνει άνω του 40% του εισοδήματός του για στέγαση.
* Στη χώρα μας η ψαλίδα ανάμεσα στους μισθούς και στα κέρδη συνεχώς διευρύνεται, σε αντίθεση με την υπόλοιπη Ευρώπη. Το μερίδιο των μισθών στην Ελλάδα είναι το δεύτερο χαμηλότερο στην Ε.Ε., ενώ το μερίδιο των κερδών μεγεθύνεται συστηματικά, φτάνοντας να είναι το τρίτο υψηλότερο ανάμεσα στα κράτη-μέλη.
* Οι εργαζόμενοι στην Ελλάδα είναι πρωταθλητές Ευρώπης σε ώρες απασχόλησης (39,8 εβδομαδιαίως έναντι μέσου όρου 36 ωρών στην Ε.Ε.), ενώ η αγοραστική τους δύναμη ξεπερνά μόνο εκείνη των πολιτών της Βουλγαρίας.
«Στον γύψο» οι Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας
Η κυβέρνηση διά της υπουργού Εργασίας ισχυρίζεται πως από το 2028 η Ελλάδα θα ακολουθεί το γαλλικό μοντέλο, που προβλέπει τον καθορισμό των αυξήσεων έπειτα από κυβερνητική απόφαση. Και σ’ αυτό όμως αποδείχθηκε ότι λέει απλώς ψέματα, καθώς στη Γαλλία το ποσοστό κάλυψης των μισθών από Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας φτάνει το 94%. Στην Ελλάδα το αντίστοιχο ποσοστό φτάνει μόλις το 28%, και μάλιστα το 2019, όταν ανέλαβε τη διακυβέρνηση η Νέα Δημοκρατία, το ποσοστό κάλυψης των εργαζομένων από ΣΣΕ ήταν ήδη στο 25%. Δηλαδή μέσα σε σχεδόν έξι χρόνια κυβέρνησης Ν.Δ. υπογράφηκαν ελάχιστες κλαδικές συλλογικές συμβάσεις, καθώς με συγκεκριμένες διατάξεις οι υπουργοί Εργασίας από το 2019 (Βρούτσης, Χατζηδάκης, Γεωργιάδης, Κεραμέως) έθεσαν ανυπέρβλητα εμπόδια στην υπογραφή συλλογικών συμβάσεων. Μάλιστα, προχώρησαν και στο πρωτοφανές μέτρο κατάργησης ουσιαστικά το θεσμού της διαιτησίας, καθώς για να προσφύγει ένας εργαζόμενος ή ένα σωματείο στο διαιτητικό όργανο, προβλέπεται ως προϋπόθεση η σύμφωνη γνώμη του εργοδότη!
Ολα αυτά ενώ ο κεντρικός πυρήνας της Ευρωπαϊκής Οδηγίας είναι η επέκταση των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας ώστε να καλύψουν το 80% των εργαζομένων - από το περίπου 28% στην Ελλάδα σήμερα. Και τι έκανε επ’ αυτού η κυβέρνηση; Επέκτεινε την κατάργηση της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας για το μη προβλεπτό μέλλον.
Η καθαρή αύξηση, οι τριετίες και τα επιδόματα
Εργαζόμενοι χωρίς τέκνα θα λαμβάνουν από την 1η Απριλίου 742,98 ευρώ, από 709,20 ευρώ που λαμβάνουν σήμερα. Έτσι, στην τσέπη το κέρδος είναι της τάξης των 33,76 ευρώ. Το συνολικό κόστος για τον εργοδότη αυξάνεται βέβαια κατά 60,89 ευρώ, από 1.010,86 σε 1.071,75 ευρώ. Εργαζόμενοι με ένα τέκνο θα λαμβάνουν 752 ευρώ, από 718 ευρώ που λαμβάνουν σήμερα, και εργαζόμενοι με δύο ή περισσότερα παιδιά θα λαμβάνουν 762 ευρώ, από 719 ευρώ που λαμβάνουν σήμερα.
Παράλληλα, αυξάνονται και οι κατώτατοι μισθοί όσων συμπληρώνουν τις λεγόμενες τριετίες. Έτσι, μισθωτός με μία τριετία θα δει τον μισθό του να αυξάνεται από 913 σε 968 (+55 ευρώ μεικτά), με το καθαρό κέρδος να ανέρχεται σε 37,17 ευρώ (από 765,28 σε 802,45 ευρώ καθαρά). Αντίστοιχα, το καθαρό μηνιαίο κέρδος για τους εργαζόμενους με δύο τριετίες είναι της τάξης των 39,51 ευρώ (από 821,25 σε 860,76 ευρώ) και με τρεις τριετίες 42,80 ευρώ (από 875,90 σε 918,70 ευρώ).
Τα επιδόματα
Αντίστοιχα θα αυξηθούν κατά 6,02% 19 επιδόματα συνδεδεμένα με τον κατώτατο μισθό και τα κυριότερα θα διαμορφωθούν ως εξής:
* Επίδομα ανεργίας: 540, από 509 ευρώ σήμερα.
* Ειδική παροχή μητρότητας: 880 ευρώ.
* Επίδομα γονικής άδειας: Αυξάνεται επίσης με την αλλαγή του κατώτατου μισθού.
* Επίδομα εργασίας: 50% του επιδόματος ανεργίας μέχρι τη λήξη, ήτοι 270 ευρώ.
* Βοήθημα λήξης ανεργίας: 13 ημερήσια επιδόματα, ήτοι 510,9 ευρώ.
* Βοήθημα τρίμηνης παραμονής στα μητρώα ανέργων: 15 ημερήσια επιδόματα ή 589,5 ευρώ.
* Βοήθημα μη μισθωτών: Μηνιαίο επίδομα ανεργίας, 540 ευρώ.
* Αποζημίωση μαθητών ΕΠΑ.Σ.: 75% κατ. ημερομισθίου ή 29,47 ευρώ την ημέρα.
* Επίδομα πρακτικής άσκησης (ΙΕΚ ΔΥΠΑ): 80% του κατώτατου μισθού ή 704 ευρώ.
* Απόκτηση εργασιακής εμπειρίας: Κατώτατος μισθός, 880 ευρώ.
* Προγράμματα κοινωφελούς χαρακτήρα: Κατώτατο ημερομίσθιο, 39,3 ευρώ.
* Προγράμματα απασχόλησης: Επιδότηση 50%-90% του κατώτατου μισθού ή από 440 έως 792 ευρώ.
* Εργαζόμενοι φοιτητές: 30 κατώτατα ημερομίσθια για προπτυχιακούς, ήτοι 1.179 ευρώ, και 10 κατώτατα ημερομίσθια για μεταπτυχιακούς, ήτοι 393 ευρώ.
Οι αυξήσεις στο Δημόσιο
Ο νέος κατώτατος μισθός στον ιδιωτικό τομέα θα αποτελεί το εισαγωγικό μισθολογικό κλιμάκιο για τους δημόσιους υπαλλήλους. Η αύξηση αυτή στις αποδοχές όλων των δημόσιων υπαλλήλων κατά 30 ευρώ έρχεται σε συνέχεια της περσινής αύξησης κατά 70 ευρώ μηνιαίως στους μισθούς όλων των δημόσιων υπαλλήλων.
Παράλληλα, το 2024 αυξήθηκαν η οικογενειακή παροχή κατά 20 έως 50 ευρώ, τα επιδόματα θέσης ευθύνης και παραμεθόριων περιοχών κατά 30% και τα έξοδα μετακίνησης, ενώ έγιναν σημαντικές παρεμβάσεις στα ειδικά μισθολόγια των γιατρών, των ένστολων, των μελών ΔΕΠ και των δικαστικών.
Σύμφωνα μάλιστα με τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκο Πιερρακάκη, πέραν της οριζόντιας αύξησης των 30 ευρώ για όλους τους δημόσιους υπαλλήλους, το κόστος της οποίας υπολογίζεται σε 215 εκατ. ευρώ για το 2025, από φέτος εφαρμόζονται επιπλέον τα ακόλουθα μέτρα για αύξηση των καθαρών αποδοχών του Δημοσίου:
* Αυτοτελής φορολόγηση της αποζημίωσης των εφημεριών των γιατρών του ΕΣΥ με κόστος 40 εκατ. ευρώ.
* Μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 1 μονάδα και στο Δημόσιο από 1η Ιανουαρίου 2025. Από τα 440 εκατ. ευρώ του κόστους της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών, τα 83 εκατ. ευρώ αφορούν τον δημόσιο τομέα.
* Μη συμψηφισμός της προσωπικής διαφοράς των δημόσιων υπαλλήλων κατά τη μισθολογική τους εξέλιξη εφόσον αυτή ανέρχεται έως 300 ευρώ και μερικός συμψηφισμός για υψηλότερες προσωπικές διαφορές. Αφορά περίπου 40.000 δημόσιους υπαλλήλους και έχει ετήσιο κόστος 12 εκατ. ευρώ, προσαυξανόμενο κατά 5 εκατ. ευρώ ετησίως.
* Διεύρυνση του κινήτρου επίτευξης στόχων στο Δημόσιο με ετήσιο κόστος 40 εκατ. ευρώ.
* Αύξηση της νυχτερινής αποζημίωσης των ένστολων από 1η Ιανουαρίου 2025 με ετήσιο κόστος 25 εκατ. ευρώ.
* Από 1η Ιουλίου ενισχύονται περαιτέρω τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας (αφορά 156.000 ένστολους) με το επίδομα ιδιαίτερων συνθηκών εργασίας και επικινδυνότητας λαμβάνοντας ενίσχυση 100 ευρώ μηνιαίως, με εκτιμώμενο συνολικό κόστος 111 εκατ. ευρώ για το 2025 και 222 εκατ. ευρώ για το 2026.
Ετσι, για παράδειγμα, υπάλληλος χωρίς θέση ευθύνης, Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, χωρίς τέκνα, με είκοσι χρόνια προϋπηρεσία, από 1.218 μεικτά (907 καθαρά) που λάμβανε το 2023, τον Απρίλιο του 2025 θα λάβει 1.318 μεικτά (972 καθαρά).
ΠΗΓΗ ΑΥΓΗ