«Στο γκρουπ που έχουμε στο Whats-App και επικοινωνούμε με άλλους επιχειρηματίες της εστίασης, η συζήτηση καθημερινά επιστρέφει στο θέμα της έλλειψης διαθεσίμων εργαζομένων στην αγορά», εξηγεί μιλώντας στην «Κ» ένας από τους πιο διακεκριμένους επιχειρηματίες της νυχτερινής διασκέδασης.
«Για τα επόμενα ένα με δύο έτη η αγορά της εστίασης μπορεί δυστυχώς να έχει λιγότερο καλή ποιότητα service από αυτήν που είχε συνηθίσει ο κόσμος μέχρι το 2019, γιατί δεν βρίσκουμε να προσλάβουμε επαρκώς έμπειρους ή ακόμα και καθόλου έμπειρους σερβιτόρους», αναφέρει στην «Κ» άλλος επιχειρηματίας της εστίασης και της νυχτερινής διασκέδασης με σημαντική παρουσία τόσο στα βόρεια προάστια όσο και στη Μύκονο.
«Εχω τρομερό πρόβλημα να βρω παιδιά να δουλέψουν στο μπαρ μου», δηλώνει διευθυντής μικρού κέντρου διασκέδασης στην Κηφισιά, δείχνοντας πως το πρόβλημα είναι διευρυμένο. Ποιο πρόβλημα; Υπάρχει μεγάλη έλλειψη εργαζομένων διατεθειμένων να δουλέψουν στον χώρο της εστίασης, φαινόμενο που είναι μάλλον διευρυμένο και αφορά και τα εποχικά ξενοδοχεία και ειδικότερα το προσωπικό χαμηλότερων ειδικοτήτων. Οσο κι αν ακούγεται απίστευτο, όλοι οι επιχειρηματίες της εστίασης με τους οποίους συνομίλησε η «Κ» και κάποιοι από τους ξενοδόχους με μονάδες εποχικής λειτουργίας, μεταφέρουν το ίδιο μήνυμα: Δεν βρίσκουν ανθρώπους να προσλάβουν. Προσέξτε. Οχι κατάλληλους ανθρώπους με εμπειρία, αλλά ούτε καν ανειδίκευτους ή πρωτάρηδες. Τι έχει συμβεί;
Κατ’ αρχάς η παραμονή της εστίασης σε lockdown επί ένα και πλέον χρόνο, παρά τα ενδιάμεσα διαστήματα λειτουργίας, και πάντως υπό αυστηρούς περιορισμούς, έχει στρέψει πολλούς από τους νεότερους εργαζομένους στην εστίαση σε άλλες δουλειές, όπως οι ταχυμεταφορές ή τα σούπερ μάρκετ. Αυτό εξηγούν δύο βετεράνοι σερβιτόροι που πλέον έχουν αναλάβει τη διεύθυνση μαγαζιών τρίτων και συνομιλούν με τους νεότερους πρώην συναδέλφους τους στην προσπάθεια να βρουν ανθρώπους.
Δεύτερον, μεγάλος αριθμός εργαζομένων που θα μπορούσε να απασχοληθεί στα εστιατόρια αναμένει να περάσει η πανδημία, καθώς ανησυχεί πως θα βρεθεί σύντομα άνεργος εάν το φθινόπωρο υπάρξει ένα τέταρτο κύμα και lockdown ή αν οι περιορισμοί στην εστίαση κρατήσουν εκτός λειτουργίας τους κλειστούς χώρους των εστιατορίων. «Γιατί να πιάσω για τέσσερις μήνες δουλειά και μετά να βρεθώ άνεργος τον Σεπτέμβριο», διερωτάται χαρακτηριστικά ο Γ.Π., σερβιτόρος μέχρι το 2019 σε εμβληματικό fun restaurant της Αθήνας, που τώρα εργάζεται αλλού.
Τρίτον, οι πιο έμπειροι μεταξύ των σερβιτόρων, μαγείρων και άλλων ειδικοτήτων έχουν λάβει ήδη εδώ και λίγους μήνες πολύ υψηλές προσφορές για να εργαστούν εποχικά, τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, σε νησιά που θα έχουν εγγυημένα υψηλή συγκριτικά με την υπόλοιπη χώρα κίνηση. Ως εκ τούτου δεν αναλαμβάνουν υποχρεώσεις στα 12μηνης λειτουργίας κέντρα διασκέδασης και ψυχαγωγίας, εστιατόρια και άλλες συναφείς επιχειρήσεις που φοβούνται πως τον Σεπτέμβριο θα ξανακλείσουν.
Τέταρτον, και ίσως πιο βαθύς λόγος από τους υπόλοιπους, είναι η κουλτούρα των επιδομάτων που έχει αρχίσει να εμπεδώνεται ύστερα από ένα χρόνο κρατικής στήριξης σε εστίαση και τουρισμό, σύμφωνα με τους επιχειρηματίες στην εστίαση: όσοι βρίσκονται σε αναστολή σύμβασης εργασίας ή σε άλλες κατηγορίες στήριξης διστάζουν να επιστρέψουν στη δουλειά τους, καθώς θεωρούν πως η σχέση του ρίσκου και του φόρτου εργασίας με την οικονομική ανταμοιβή δεν το αξίζει. Γενικός διευθυντής πολύ μεγάλου ξενοδοχείου στην Πελοπόννησο διηγείται στην «Κ» πως, όπως και πέρυσι, έτσι και φέτος πολλοί εκ των μόνιμα εργαζομένων στη μονάδα του τον παρακαλούν να μην τους βγάλει από την αναστολή της σύμβασης. Του αναφέρουν πως φοβούνται για την υγεία τους, πως ο μισθός τους σε σχέση με το επίδομα που λαμβάνουν και τα έξοδα που θα πρέπει να αναλάβουν σε καύσιμα ή εισιτήρια για την καθημερινή τους μετάβαση στην εργασία, δεν αξίζει τον κόπο.
Κάποιοι απ’ αυτούς, εξομολογείται ο ίδιος διευθυντής, «κάνουν και δυο-τρία αδήλωτα μεροκάματα τα Σαββατοκύριακα σε ταβέρνες φίλων και έτσι κερδίζουν περισσότερα από το να δούλευαν».
Ωστόσο, την ίδια ώρα, πολλοί επιχειρηματίες με ξενοδοχεία εποχικής λειτουργίας διστάζουν να ανοίξουν τα ξενοδοχεία τους γιατί δεν θέλουν να αναλάβουν το μισθολογικό κόστος. Αυτό όμως υπονομεύει τη θέση της χώρας στη διεθνή τουριστική αγορά και έτσι η κυβέρνηση αναγκάστηκε να παρατείνει τη δυνατότητα αναστολής συμβάσεων έως τα τέλη Ιουνίου και του προγράμματος «Συν-Εργασία» έως τα τέλη Σεπτεμβρίου, ώστε να μπορέσουν να ανοίξουν με μειωμένο προσωπικό από τώρα, παρά το γεγονός ότι για τον Μάιο και τον Ιούνιο οι κρατήσεις είναι ακόμα πολύ χαμηλές.
Η μεγάλη αυτή αναστάτωση στην αγορά εργασίας των εστιατορίων και κάποιων εποχικών ξενοδοχείων δημιουργεί πρακτικά προβλήματα καθημερινής λειτουργίας, με ορισμένους επιχειρηματίες μάλιστα να φοβούνται για τη δυνατότητα διατήρησης της ποιότητας των υπηρεσιών που προσφέρουν, την ώρα που η χώρα επιχειρεί να αναβαθμίσει ποιοτικά το συνολικό τουριστικό και ψυχαγωγικό προϊόν.
Για τον Λευτέρη Λαζάρου, τον γνωστό σεφ και επιχειρηματία της εστίασης, το πρόβλημα είναι διαρθρωτικό και απλώς το έφερε με ένταση στην επιφάνεια η πανδημία και τα lockdowns. Οπως εξηγεί μιλώντας στην «Κ», η εποχική λειτουργία του τουρισμού και της εστίασης που τον ακολουθεί, λειτουργεί έντονα αποτρεπτικά στον προσανατολισμό των νέων προς αυτή την απασχόληση. Θεωρεί πως θα χρειαστούν σοβαρές πρωτοβουλίες από πλευράς της Πολιτείας όχι μόνο για την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου αλλά και τη δυνατότητα εκπαίδευσης των νέων που ενδιαφέρονται να απασχοληθούν στην εστίαση και στον τουρισμό, προκειμένου να εξοικειωθούν με τις εγγενείς δυσκολίες που υπάρχουν στον κλάδο. Συμβάσεις μαθητείας ή περίοδοι πρακτικής εξάσκησης που θα επιδοτηθούν από το κράτος θα μπορούσαν να είναι κάποιες από αυτές τις πρωτοβουλίες.
https://www.kathimerini.gr/