Μια φουσκωτή βάρκα ξεβρασμένη στην παραλία Τσαμαδού. Δίπλα σε ομπρέλες, ξαπλώστρες και κοκτέιλ. Ίσως κουβαλούσε δέκα, δεκαπέντε ανθρώπους. Ίσως έναν πατέρα, μια μητέρα, ένα παιδί. Κανείς δεν κοιτάζει. Κανείς δεν μιλά. Όλα σβήνονται από τον ήχο των κυμάτων και τη μουσική του beach bar.
Πριν λίγες ημέρες στο γραφείο του λιμεναρχείου, επίσημες επισκέψεις. Χαμόγελα. Πούρα. Μπουκάλια δώρο. Ένας καθωσπρεπισμός που μοιάζει να έχει ξεχάσει τι σημαίνει "θάλασσα του Αιγαίου" για χιλιάδες ψυχές. Ένα γραφείο καθαρό, με κορνίζες, σημαίες και μια ησυχία αποστειρωμένη από την πραγματικότητα έξω από το air condition.
Η εικόνα είναι αδυσώπητη. Από τη μία η οργανωμένη τουριστική βιτρίνα, όπου μια ξεβρασμένη βάρκα θεωρείται «οπτική ρύπανση». Από την άλλη, η επίσημη κρατική διαχείριση, που καταπίνει τη φρίκη της μεταναστευτικής κρίσης μέσα σε πρωτόκολλα, δελτία τύπου και… κοινωνικές επαφές.
Πού είναι το σοκ;
Πού είναι η κινητοποίηση;
Πού είναι η ευθύνη;
Μήπως το λιμενικό δεν είδε τίποτα;
Μήπως η τοπική κοινωνία συνηθίζει τόσο πολύ την εξαθλίωση, ώστε να την προσπερνά σαν να είναι σκουπίδι στην άκρη της παραλίας;
Το Αιγαίο δεν είναι καρτ ποστάλ.
Είναι υγρός τάφος.
Είναι πέρασμα ελπίδας.
Είναι μια θάλασσα που βλέπει τα πάντα και θυμάται αυτά που οι άνθρωποι προσπαθούν να ξεχάσουν. Και η Τσαμαδού δεν είναι εξαίρεση. Είναι καθρέφτης.
Η Σάμος δεν μπορεί να παριστάνει την αθώα τουριστική κόρη όταν κάθε τόσο κάποιος φτάνει ξυπόλητος και μουσκεμένος, κυνηγημένος από πολέμους, φτώχεια και κυκλώματα διακίνησης. Δεν γίνεται να υπάρχει beach bar με DJ και δύο βήματα πιο πέρα να βρίσκεις σωσίβια και πεταμένα κουτιά φαρμάκων.
Υποκρισία σε λευκή στολή
Όσο οι συσκέψεις στα γραφεία των αρχών έχουν περισσότερο χώρο για δώρα παρά για δράση, η υποκρισία δεν είναι απλώς πολιτική – είναι έγκλημα συγκάλυψης. Κι όταν ο τύπος λειτουργεί απλώς ως προέκταση των δημοσίων σχέσεων, τότε η ενημέρωση μετατρέπεται σε κουρτίνα που κρύβει την αλήθεια.
Η φωτογραφία της βάρκας στην Τσαμαδού θα έπρεπε να είναι πρωτοσέλιδο. Αντί γι’ αυτό, την πατάμε με flip-flops για να μη χαλάσει η αισθητική μας στο Instagram.
Αν δεν κοιτάμε προς τα εκεί, δεν φταίει ο ήλιος που μας τυφλώνει. Φταίει που δεν θέλουμε να δούμε.