Ακόμα μια αγοραπωλησία ακινήτου στη Σάμο, αυτήν τη φορά στην περιοχή του ξενοδοχείου «Πρωτέας», έρχεται να προστεθεί σε μια σιωπηλή αλυσίδα μεταβιβάσεων που περνά σχεδόν απαρατήρητη από την Πολιτεία. Η «σιωπή» αυτή, όμως, μοιάζει με ύπνο βαρύ, τον ύπνο εκείνον που κοιμάται κανείς με τη βεβαιότητα ότι «όλα βαίνουν καλώς» — ενώ γύρω του αλλάζει η ίδια η φυσιογνωμία του τόπου.
Δεν είναι μυστικό ότι εδώ και χρόνια ξένοι επενδυτές, συχνά Τούρκοι υπήκοοι με ευρωπαϊκά διαβατήρια (κυρίως γερμανικά), εκμεταλλεύονται τα κενά του νόμου, στήνοντας εταιρείες-«βιτρίνες» ή εμφανιζόμενοι μέσω προσώπων-ενδιάμεσων. Το αποτέλεσμα; Ένα ανεξέλεγκτο κύμα αγοραπωλησιών, μια εκτόξευση τιμών που μετατρέπει τη γη σε εμπόρευμα πολυτελείας για λίγους, και κυρίως, μια διάχυτη ανησυχία για το μέλλον του τόπου — όχι μόνο οικονομικά αλλά και εθνικά.
Κι αν η Πολιτεία «κοιμάται», δεν πρέπει να αγνοηθεί και η συμμετοχή των ίδιων των Σαμιωτών στην ιστορία αυτή. Γιατί οι μηχανικοί, οι δικηγόροι, οι συμβολαιογράφοι που συντάσσουν, σφραγίζουν και διεκπεραιώνουν τις πράξεις δεν έρχονται από μακριά∙ είναι ντόπιοι, άνθρωποι της ίδιας κοινωνίας. Και έτσι, το ξεπούλημα δεν είναι απλώς αποτέλεσμα ξένης «εισβολής», αλλά και της δικής μας σιωπηλής συνενοχής.
Η Σάμος, νησί-σύνορο, δεν είναι απλώς ένα «φιλέτο γης»∙ είναι κομμάτι ιστορίας, πολιτισμού και συλλογικής μνήμης. Και κάθε τετραγωνικό που αλλάζει χέρια δεν είναι μόνο συμβολαιογραφική πράξη, είναι και μια σταγόνα που αδειάζει αθόρυβα το δοχείο της εθνικής εγρήγορσης. Αν συνεχίσουμε έτσι, θα βρεθούμε να συζητάμε για το τι χάσαμε, την ώρα που άλλοι θα έχουν ήδη κερδίσει αυτό που εμείς αφήσαμε να γλιστρήσει μέσα από τα χέρια μας.
Η Πολιτεία μπορεί να κοιμάται∙ η κοινωνία, όμως, δεν έχει το δικαίωμα να ονειροπολεί. Γιατί η γη δεν είναι απλώς «ιδιοκτησία»∙ είναι μνήμη, είναι πατρίδα, είναι μέλλον. Και αυτά δεν αγοράζονται, ούτε πωλούνται — απλώς χάνονται, αν δεν τα προστατέψεις.