.jpeg)
Η Σάμος του 2025 είναι εγκλωβισμένη σε μια κατάσταση απογοήτευσης και περιβαλλοντικής παρακμής, και αυτό οφείλεται σε μια σειρά από λανθασμένες επιλογές και πολιτικές αποφάσεις των τοπικών δημοτικών αρχών. Παρά την αυξανόμενη ένταση του προβλήματος με τα λύματα, οι δημοτικές αρχές όχι μόνο απέτυχαν να δώσουν λύση, αλλά επιπλέον συνεισέφεραν στην επιδείνωση της κατάστασης με εσφαλμένες προτεραιότητες και στρατηγικές που προκάλεσαν μεγαλύτερη ζημιά στην πόλη και το περιβάλλον.
Η μεγαλύτερη αποτυχία των δημοτικών αρχών ήταν η συνεχής αναβολή και αποφυγή της ολοκλήρωσης του έργου του βιολογικού καθαρισμού, το οποίο είχε ήδη ξεκινήσει το 1996. Αντί να πιέσουν για την ολοκλήρωση της αποχέτευσης και του εξωτερικού συλλεκτήρα αγωγών – έργα ζωτικής σημασίας για τη σωστή λειτουργία του βιολογικού καθαρισμού – οι αρχές επικεντρώθηκαν σε άλλες, λιγότερο κρίσιμες προτεραιότητες, αφήνοντας τα απόβλητα να καταλήγουν ανενόχλητα στη θάλασσα. Η αδράνεια αυτή οδήγησε σε μια εκρηκτική κατάσταση, με τη θάλασσα να μολύνεται από λύματα και την παραλιακή ζώνη να μετατρέπεται σε υγειονομική βόμβα.
Ένα από τα πιο σοβαρά λάθη ήταν η απόφαση να αποκλειστεί το έργο του βιολογικού καθαρισμού από το Β' Πακέτο Ντελόρ, την ώρα που υπήρχε η δυνατότητα να χρηματοδοτηθούν τουλάχιστον τα έργα αποχέτευσης και οι αναγκαίες υποδομές για τη σύνδεση της πόλης με το εργοστάσιο επεξεργασίας λυμάτων. Αντί να αξιοποιήσουν αυτήν τη χρηματοδότηση, οι τοπικές αρχές δεν αντέτειναν σθεναρή διεκδίκηση για τη χρηματοδότηση αυτών των κρίσιμων έργων, επιλέγοντας, πιθανώς, να επικεντρωθούν σε μικρότερης σημασίας έργα ή σε άλλες προτεραιότητες, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα να καθυστερήσουν οι βασικές υποδομές.
Η εγκατάλειψη του λιμανιού και η μη αποκατάσταση της λειτουργικότητάς του ήταν επίσης μια από τις μεγαλύτερες αποτυχίες της τοπικής διοίκησης. Ο βυθός του λιμανιού έχει καλυφθεί από λύματα και λάσπη, ενώ οι άγκυρες των πλοίων γλιστρούν λόγω της μείωσης του βάθους. Η μη παρέμβαση για να αντιμετωπιστεί αυτή η δυσλειτουργία, που επηρεάζει τόσο τις εμπορικές δραστηριότητες όσο και τις τουριστικές αφίξεις, αποδεικνύει την αποτυχία να αντιληφθούν οι δημοτικές αρχές τη σημασία του λιμανιού για την τοπική οικονομία και να πράξουν τα δέοντα για την αποκατάσταση της κανονικότητας. Η αποφυγή δράσης μόνο επιδείνωσε το πρόβλημα και δημιούργησε επιπλέον εμπόδια στην οικονομική ανάπτυξη του νησιού.
Οι δημοτικές αρχές έδειξαν ανεπάρκεια στο να σχεδιάσουν ή να προγραμματίσουν μακροπρόθεσμες και βιώσιμες λύσεις για τη διαχείριση των λυμάτων. Αντί να εκπονήσουν ένα σχέδιο που να περιλαμβάνει και την πρόληψη, και την αποκατάσταση της υποδομής, η στρατηγική τους επικεντρώθηκε σε βραχυπρόθεσμες λύσεις ή σε προγράμματα που δεν αντιμετώπισαν την ρίζα του προβλήματος. Η αποδοχή της κατάστασης, αντί να κινητοποιήσει για μια στρατηγική ανάκαμψης, έφερε το νησί σε μια επικίνδυνη κατεύθυνση όπου η μόλυνση του περιβάλλοντος συνεχίζει να κλιμακώνεται.
Η αδιαφορία για τις συνέπειες της μόλυνσης της θάλασσας και του υδροφόρου ορίζοντα είναι ενδεικτική του τρόπου που οι τοπικές αρχές αντιμετώπισαν το ζήτημα. Η έκθεση των κατοίκων σε δυσοσμία, επικίνδυνα λύματα και μολυσμένα νερά υποδεικνύει μια απαράδεκτη αδιαφορία για τη δημόσια υγεία.
Η Σάμος δεν έχει περιθώρια για άλλες καθυστερήσεις. Οι δημοτικές αρχές έχουν αποτύχει σε όλους τους τομείς: στην ολοκλήρωση των αναγκαίων έργων, στην εκμετάλλευση των διαθέσιμων χρηματοδοτήσεων, στην αποκατάσταση του λιμανιού και στην πρόληψη υγειονομικών και περιβαλλοντικών κινδύνων. Το αποτέλεσμα αυτών των λανθασμένων επιλογών είναι ένας νησί σε περιβαλλοντική και υγειονομική κρίση, που κινδυνεύει να καταστεί επικίνδυνο για τους κατοίκους του και για την τοπική οικονομία.
Οι τοπικές αρχές πρέπει να αναλάβουν την ευθύνη τους και να προχωρήσουν σε μια ολοκληρωμένη, μακροπρόθεσμη λύση για την αποκατάσταση του βιολογικού καθαρισμού και την προστασία της δημόσιας υγείας.