12 Αυγούστου 2021

Επιστολή «φωτιά» ΥΠΕΝ προς ΥΠΕΣ για Δασαρχεία, πυρκαγιές, δασικούς χάρτες




 Η περιπέτεια των 300 μόνιμων προσλήψεων δασολόγων και δασοπόνων, οι οποίες, παρά τις αλλεπάλληλες παρεμβάσεις του υπουργείου Περιβάλλοντος, εξακολουθούν ακόμη και τώρα να εκκρεμούν πάνω από δύο χρόνια στα συρτάρια του υπουργείου Εσωτερικών, αποκαλύπτει τον τραγικό συσχετισμό των καταστροφικών πυρκαγιών που σαρώνουν τη χώρα, με την πλήρη διάλυση των Δασικών Υπηρεσιών, οι οποίες ακολουθούν πορεία συρρίκνωσης, ενώ οι τελευταίοι διορισμοί έγιναν πριν από δεκαεπτά χρόνια.


-«Κάθε Δασολόγος καλείται σήμερα να διαχειριστεί έκταση 381.260 στρεμμάτων, με βάση το επιστημονικό πεδίο γνώσης του. Στην πραγματικότητα υπάρχουν Δασικές Υπηρεσίες με κανέναν ή το πολύ έναν Δασολόγο/Δασοπόνο. Και φυσικά το πρόβλημα της υποστελέχωσης των Δασικών Υπηρεσιών αναμένεται να γιγαντωθεί ακόμα περισσότερο τα επόμενα δύο χρόνια, αφού αναμένεται να συνταξιοδοτηθεί ποσοστό μεγαλύτερο από το 40% του υπηρετούντος σήμερα προσωπικού των εν λόγω ειδικοτήτων».

Αυτά  σημειώνει ο ίδιος ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας σε επιστολή του, που απέστειλε προς  τον υπουργό Εσωτερικών Μάκη Βορίδη και κοινοποίησε στον αναπληρωτή υπουργό Εσωτερικών Στέλιο Πέτσα και στον υφυπουργό παρά τον Πρωθυπουργό Άκη Σκέρτσο, τεκμηριώνοντας την ανάγκη άμεσης στελέχωσης των Δασικών Υπηρεσιών με 300 Δασολόγους και Δασοπόνους, αναφέροντας  ότι:

«Για τις εν λόγω θέσεις είχαν ήδη γίνει οι πρώτες απαραίτητες προπαρασκευαστικές ενέργειες για την ύπαρξη και εξασφάλιση των σχετικών πιστώσεων (σχετική η αρ. πρ. ΓΔΟΥΔΥ/147/24.06.2019 εισήγηση της αρμόδιας ΓΔΟΥ του Υπουργείου Εσωτερικών)».

Αντιπυρικά σχέδια και Δασικοί Χάρτες

Η επιστολή του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστα Σκρέκα, προς τους συναρμόδιους υπουργούς της κυβέρνησης στάλθηκε στα τέλη Ιουλίου, λίγο πριν ξεσπάσουν οι καταστροφικές πυρκαγιές του Αυγούστου  σε όλη τη χώρα, που συνεχίζουν να κατακαίγουν εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα δασών, σε Εύβοια, Αττική, Πελοπόννησο.

Στο μακροσκελές κείμενο της επιστολής του ο κ Σκρέκας εκτός από τη  δραματική υποστελέχωση περιγράφει με στοιχεία τεκμηρίωσης και την αδυναμία των Δασικών Υπηρεσιών, να εφαρμόσουν μέτρα πρόληψης των δασικών πυρκαγιών, να οργανώσουν αντιπυρικά σχέδια ανά περιοχή ευθύνης τους αλλά και να ανταποκριθούν στην διεκπεραίωση των χιλιάδων ενστάσεων ιδιοκτητών για την αναμόρφωση και ολοκλήρωση των δασικών χαρτών, -«δεν καλύπτεται η ελάχιστη απαίτηση Δασολόγων για τη στελέχωση των Επιτροπών Εξέτασης Αντιρρήσεων (ΕΠΕΑ) για τους δασικούς χάρτες» αναφέρει  χαρακτηριστικά. Παράλληλα τονίζει την ανάγκη οι Δασικές Υπηρεσίες να ενισχυθούν προκειμένου να αναλάβουν την υλοποίηση νέων έργων και προγραμμάτων, με αιχμή το «Εθνικό Σχέδιο Αναδασώσεων», που χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Αίτια και παθογένειες

Εκ των υστέρων η επιστολή Σκρέκα αποδεικνύεται τραγικά προειδοποιητική και προφητική και δραματικά αποκαλυπτική, καθώς  φωτίζει αίτια και παθογένειες που σχετίζονται άμεσα, με τις μεγάλες καταστροφές από τις πυρκαγιές του φετινού Αυγούστου.  Επίσης το περιεχόμενο της επιστολής του ΥΠΕΝ εξηγεί και την απόφαση της κυβέρνησης, που ελήφθη στο υπουργικό συμβούλιο, όπως ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός  Κυριάκος Μητσοτάκης, οι Δασικές Υπηρεσίες να περάσουν άμεσα από τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις του υπουργείου Εσωτερικών στην αρμοδιότητα του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Επιστολή Ταγαρά

Είναι αξιοσημείωτο ότι στα δύο χρόνια που μεσολάβησαν οι 300 μόνιμες προσλήψεις δασολόγων και δασοπόνων έχουν ανακοινωθεί πολλές φορές αρμοδίως ότι θα γίνουν άμεσα, ενώ για το ίδιο θέμα έχουν προηγηθεί πολλές ακόμη παρεμβάσεις του ΥΠΕΝ προς το υπουργείο Εσωτερικών. Πριν ένα χρόνο, ως αρμόδιος υφυπουργός ΠΕΝ ο Νίκος Ταγαρας με έγγραφο του – το οποίο αναφέρει ο κ Σκρέκας στη νέα επιστολή του-  προς στον Υπουργό Εσωτερικών (Α.Π.: ΥΠΕΝ/ΓΔΔΔΠ/84620/2396/ 03-09-2020) ζήτησε να δρομολογηθούν άμεσα όλες οι απαραίτητες ενέργειες για την πρόσληψη 300 μονίμων υπαλλήλων Δασολόγων – Δασοπόνων (20 για την κεντρική υπηρεσία – 280 για τις Αποκεντρωμένες Δασικές Υπηρεσίες) προκειμένου να ανταποκριθεί στο έργο της η Δασική Υπηρεσία. Δείτε εδώ το ρεπορτάζ του ecopress

Ολόκληρη η επιστολή Σκρέκα

Η εκ των υστέρων, λόγω των καταστροφικών πυρκαγιών,  τραγικά αποκαλυπτική  επιστολή του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα, προς τον υπουργό Εσωτερικών Μάκη Βορίδη, η οποία δημοσιεύτηκε στο dasarxeio με τη σημείωση ότι «σύμφωνα με κύκλους του ΥΠΕΝ, ο Υπουργός Εσωτερικών Μ. Βορίδης σε πρόσφατη συνάντηση με υπηρεσιακά στελέχη του υπουργείου ΠΕΝ, που έχει την ευθύνη της δασικής και γενικότερα της περιβαλλοντικής πολιτικής στη χώρα μας, αναγνώρισε την αναγκαιότητα αυτή και προτίθεται να αναλάβει όλες τις απαραίτητες πρωτοβουλίες για την εκκίνηση άμεσα της σχετικής διαδικασίας, σε συνεργασία φυσικά με την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ» στο σύνολο της έχει ως εξής:

Αναλυτικά η επιστολή του ΥΠΕΝ με θέμα: “Ανάγκη ενίσχυσης με προσωπικό των Δασικών Υπηρεσιών” έχει ως εξής:

-“Αξιότιμε κύριε Υπουργέ, σε συνέχεια της από 03.09.2020 επιστολής του τότε αρμόδιου για τον δασικό τομέα Υφυπουργού Περιβάλλοντος Ν. Ταγαρά, επανέρχομαι στο κρίσιμο θέμα της επιτακτικής ανάγκης ενίσχυσης με μόνιμο προσωπικό των Δασικών Υπηρεσιών, θέλοντας να τονίσω τα παρακάτω.

Ο Δασικός Τομέας έχει σαν κύριο αντικείμενο τη διαχείριση και την εκμετάλλευση όλων των δημόσιων δασών και δασικών εκτάσεων της χώρας και μέσω της δασοπολιτικής επιτήρησης, την προστασία όλων των εν γένει δασικών οικοσυστημάτων (δημόσιων και ιδιωτικών), δηλαδή όλης της άγριας πανίδας και της αυτοφυούς χλωρίδας, ανεξάρτητα ιδιοκτησίας. Ταυτόχρονα καθολικά αναγνωρίζεται από το σύνολο των εμπλεκόμενων κοινωνικών, επιστημονικών, περιβαλλοντικών φορέων και εταίρων, ο πολυδιάστατος ρόλος και αποστολή των Δασικών Υπηρεσιών, που δεν πρέπει να περιορίζεται μόνο στην χαρακτηρισμό και στη μονοδιάστατη προστασία των δασικών οικοσυστημάτων με αστυνομικού τύπου μέτρα. Σήμερα υφίσταται και αναδεικνύεται περισσότερο από ποτέ η κρίσιμη χρονική συγκυρία που αφορά τους στόχους – προτεραιότητες για το δασικό τομέα και τα έργα αιχμής και πρώτης προτεραιότητας για τη χώρα μας, με συγκεκριμένες χρονικές δεσμεύσεις ολοκλήρωσης τους. 

Σε αυτά περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων:

οι διαδικασίες ανάρτησης και κύρωσης των δασικών χαρτών εντός συγκεκριμένων και ασφυκτικών χρονοδιαγραμμάτων (ειδικά μετά την τελευταία νομοθετική παρέμβαση με το ν. 4685/20) για την τήρηση των οποίων υφίσταται και δέσμευση της χώρας και στη συνέχεια ο σχεδιασμός και η σύνταξη του Δασολογίου που αποτελεί Συνταγματική επιταγή. Για πρώτη φορά έχουν αναρτηθεί οι δασικοί χάρτες για το σύνολο της χώρας, έχοντας επιτευχτεί έτσι μια τεράστια μεταρρύθμιση προς την κατεύθυνση της προάσπισης τόσο του δημοσίου συμφέροντος (φυσικό περιβάλλον, δημόσια περιουσία) όσο και των ενδιαφερόμενων πολιτών και φορέων. Απαιτούνται όμως ταχύτατες διαδικασίες διόρθωσης του θεματικού τους περιεχόμενου και εξέτασης των συσσωρευμένων από το έτος 2017 αντιρρήσεων (περίπου 170.000), ώστε να αποκατασταθεί στην πράξη πλήρως η αξιοπιστία της δημόσιας διοίκησης και η εμπιστοσύνη του πολίτης σε αυτή,
η υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου Αναδασώσεων, ενός εμβληματικού έργου που έχει αναγγελθεί από τον ίδιο τον Πρωθυπουργό, θέλοντας να τονίσει την τεράστια σημασία και αναγκαιότητα επιτυχούς υλοποίησής του για το φυσικό περιβάλλον. Η πρώτη φάση του, η οποία θα χρηματοδοτηθεί από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας με περισσότερα από 200.000.000 ευρώ, αφορά περίπου 165.000 στρμ. με χρονικό ορίζοντα ολοκλήρωσης του φυσικού αντικειμένου το έτος 2025, στην οποία περιλαμβάνεται και η αναβάθμιση των δασικών φυτωρίων,
άμεση έναρξη των διαδικασιών υλοποίησης του ΠΑΑ 2014 – 2020 σε ότι αφορά τα υπομέτρα 8.3 και 8.4, με καταληκτική ημερομηνία το έτος 2025, που αφορούν προτάσεις πρόληψης και αποκατάστασης φυσικών καταστροφών συνολικού προϋπολογισμού 79.400.000 ευρώ περίπου (πρόσφατα εκδόθηκαν από το ΥΠΕΝ οι σχετικές αποφάσεις ένταξης των έργων), σε συνεργασία με την ΕΥΔ ΠΑΑ του ΥΠΑΑΤ, καθώς επίσης και την ολοκλήρωση των διαδικασιών για τα δασικά μέτρα του ΠΑΑ που μετέπεσαν στην τρέχουσα προγραμματική περίοδο από το αντίστοιχο της προγραμματικής περιόδου 2007-2013,
σύνταξη αντιπυρικών σχεδίων σε επίπεδο χωρικής αρμοδιότητας Δασαρχείου για το σύνολο της χώρας (103 υπηρεσίες), σύμφωνα με τις από εντός του 2020  επικαιροποιημένες τεχνικές προδιαγραφές, καθώς και τη σύνταξη ειδικών αντιπυρικών σχεδίων για τις κρίσιμες περιοχές μίξης δάσους – οικισμών. Η πρότασή μας είναι να ενταχθεί η χρηματοδότησή τους στη νέα προγραμματική περίοδο 2021 – 2027,
αποτελεσματική συνεργασία μεταξύ Πυροσβεστικού Σώματος και Δασικών Υπηρεσιών στο δασικό πεδίο, με σκοπό την επίτευξη του καλύτερου αποτελέσματος στο εξ ορισμού πολύπλοκο θέμα των δασικών πυρκαγιών,
διαχείριση όλων των δασικών οικοσυστημάτων της χώρας μας αειφορικά, σύγχρονα και παραγωγικά, μέσω και της θεσμοθέτησης νέων τεχνικών προδιαγραφών σύνταξης διαχειριστικών μελετών δασικών οικοσυστημάτων. Επίσης η πρότασή μας είναι να ενταχθεί η χρηματοδότησή τους στη νέα προγραμματική περίοδο 2021 – 2027,
η σύνταξη γενικότερα μελετών και η υλοποίηση όλων των έργων προστασίας, ανάπτυξης και διαχείρισης των δασικών οικοσυστημάτων από διάφορες πηγές χρηματοδότησης, όπως καθαρισμοί της κρίσιμης καύσιμης δασικής ύλης (υπόροφος δασών, παρόδια βλάστηση, ξερά και κατακείμενα δένδρα), ετήσια συντήρηση δασικού οδικού δικτύου –  αντιπυρικών ζωνών, προσημάνσεις υλοτομίας,
πιστοποίηση αειφορικής διαχείρισης δασών και παραγόμενων δασικών προϊόντων και τη δημιουργία Εθνικού Συστήματος Πιστοποίησης,
ολοκλήρωση των διαδικασιών υλοποίησης του έργου «Σύστημα απογραφής και παρακολούθησης των δασών και δασικών εκτάσεων για την κάλυψη υποχρεώσεων της χώρας και τη διαμόρφωση στρατηγικής για την προσαρμογή τους στην κλιματική αλλαγή και τον μετριασμό αυτής (ΣΑΠ)»,
μελέτη και εκτέλεση ορεινών υδρονομικών έργων, με σκοπό την αποφυγή των έντονων πλημμυρικών φαινομένων στα κατάντη,
η έγκαιρη περιβαλλοντική αδειοδότηση των επιτρεπτών έργων, δραστηριοτήτων και ιδιωτικών επενδύσεων (επίσης εντός συγκεκριμένων χρονικών ορίων μετά το ν. 4685/20),  ∙
η προστασία, ανάπτυξη και διαχείριση της άγριας πανίδας σε συνδυασμό με τη διοικητική υποστήριξη και τον έλεγχο της νόμιμης άσκησης θήρας,
μελέτη και εκτέλεση έργων και εργασιών βελτίωσης ορεινών βοσκοτόπων μέσω των Έργων και εργασιών των προτεινόμενων έργων υποδομής στις Βοσκήσιμες Γαίες από τα Διαχειριστικά Σχέδια Βόσκησης,
η αδιάλειπτος παρουσία των δασικών υπαλλήλων στις δικαστικές αρχές τόσο για τα Ποινικά Δικαστήρια όσο και για την προάσπιση των συμφερόντων του Δημοσίου σε διεκδικητικές αγωγές, είτε στα πλαίσια του Εθνικού Κτηματολογίου είτε σε μεμονωμένες απαιτήσεις και παράλληλα η σύνταξη φωτοερμηνειών για την υποστήριξή τους,
η στήριξη με έκδοση συγκεκριμένων διοικητικών πράξεων του ορεινού δασόβιου και παραδασόβιου πληθυσμού και η παρακολούθηση υλοποίησης αυτών, η συμμετοχή τους σε διάφορα συλλογικά όργανα και επιτροπές κλπ.
Η καθημερινή αστυνόμευση της υπαίθρου, για την προστασία και τη διαφύλαξη της δημόσιας δασικής γης, υπάγεται επίσης στα κύρια αντικείμενα του τομέα και έχει ιδιαίτερα σημαντική σημασία για τον χαρακτήρα και το σύγχρονο ρόλο του στη διατήρηση των φυσικών οικοσυστημάτων και των χαρακτηριστικών τους. To 2011 στις αρμοδιότητες του τομέα προστέθηκε και αυτή της Αγροτικής Ασφάλειας με την ενσωμάτωση του προσωπικού της Αγροφυλακής στο δασικό προσωπικό (στη συντριπτική του πλειοψηφία όμως Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης), δεδομένο που προσέθεσε το σύνολο σχεδόν της υπαίθρου στο χώρο ευθύνης των Δασικών Υπηρεσιών. Το τεράστιο αυτό αντικείμενο, που από άποψη έκτασης φθάνει στο 95%  περίπου της συνολικής επιφάνειας της χώρας, εποπτεύεται σε επίπεδο κεντρικής διοίκησης από τη Γενική Διεύθυνση Δασών και Δασικού Περιβάλλοντος, της Γενικής Γραμματείας Φυσικού Περιβάλλοντος & Υδάτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με τέσσερις (4)  θεματικές Διευθύνσεις και δεκαπέντε (15) Τμήματα, σε δε περιφερειακό επίπεδο από τις επτά (7)  Γενικές Διευθύνσεις Δασών και Αγροτικών Υποθέσεων των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων της χώρας, μέσω των οικείων Διευθύνσεων Συντονισμού και Επιθεώρησης Δασών και από:

– Τρεις (3) Διευθύνσεις Αναδασώσεων

– Πενήντα τέσσερις (54) Διευθύνσεις Δασών Νομών (23 Διευθύνσεις άνευ Δασαρχείων και 31 Διευθύνσεις μετά Δασαρχείων),

– Ογδόντα (80) Δασαρχεία,

– Διακόσια ενενήντα επτά (297) Δασονομεία και

– Χίλια εκατόν δέκα τέσσερα (1114) Δασοφυλάκεια.

Από τις παραπάνω υπηρεσίες οι μεν Διευθύνσεις Δασών των νομών έχουν χωρική αρμοδιότητα τα διοικητικά όρια των πρώην νομών (νυν περιφερειακών ενοτήτων), τα Δασαρχεία τα διοικητικά όρια των επαρχιών, ενώ τα Δασονομεία και τα Δασοφυλάκεια, είναι περαιτέρω αποκεντρωμένες δασικές μονάδες με βάση τα ιδιαίτερα διαχειριστικά και ξυλοπαραγωγικά χαρακτηριστικά των δασικών οικοσυστημάτων, την προσβασιμότητά τους, λόγω του ορεινού αναγλύφου και λοιπά κοινωνικά χαρακτηριστικά.

Η ανάγκη άσκησης από το ίδιο το Κράτος των αρμοδιοτήτων της δασικής προστασίας και της αγροτικής ασφάλειας, οδήγησαν στην υποχρέωση να λαμβάνει το ίδιο, μέτρα για την προστασία των δημόσιων δασών και δασικών εκτάσεων και συνεπώς να αναλαμβάνει το κόστος και να στηρίζει τη λειτουργία των κρατικών διοικητικών δομών. Σε επίπεδο προσωπικού των δασικών υπηρεσιών, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τελευταίοι διορισμοί έγιναν πριν από δεκαεπτά (17) περίπου έτη, από άποψη των κρίσιμων ειδικοτήτων διαμορφώνεται περίπου ως εξής:

ΠΕ Δασολόγοι : 587  

ΤΕ Δασοπόνοι : 404 

Στον Πίνακα που επισυνάπτεται της παρούσας επιστολής μας, αναλύεται ανά Δασική Υπηρεσία η κατανομή των υπηρετούντων σήμερα Δασολόγων και των Δασοπόνων σε συνδυασμό με τη χωρική έκταση που τους αντιστοιχεί. Κατά μέσο όρο σήμερα σε κάθε Δασαρχείο/Διεύθυνση Δασών αντιστοιχούν τέσσερις (4) Δασολόγοι και τρεις (3) Δασοπόνοι.

Κάθε Δασολόγος καλείται σήμερα να διαχειριστεί έκταση 381.260 στρμ, με βάση το επιστημονικό πεδίο γνώσης του. Στην πραγματικότητα υπάρχουν Δασικές Υπηρεσίες με κανέναν ή το πολύ έναν Δασολόγο/Δασοπόνο. Σε αντιδιαστολή αυτών, η ελάχιστη απαίτηση Δασολόγων για τη στελέχωση των Επιτροπών Εξέτασης Αντιρρήσεων (ΕΠΕΑ) για τους δασικούς χάρτες αντιστοιχεί στον αριθμό αυτών που θα συγκροτηθούν. Και φυσικά το πρόβλημα της υποστελέχωσης των Δασικών Υπηρεσιών αναμένεται να γιγαντωθεί ακόμα περισσότερο τα επόμενα δύο χρόνια, αφού αναμένεται να συνταξιοδοτηθεί ποσοστό μεγαλύτερο από το 40% του υπηρετούντος σήμερα προσωπικού των εν λόγω ειδικοτήτων.

Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω, θεωρούμε ότι θα πρέπει από κοινού να δρομολογήσουμε άμεσα όλες τις απαραίτητες ενέργειες για την πρόσληψη 300 μονίμων υπαλλήλων Δασολόγων – Δασοπόνων (20 για την κεντρική υπηρεσία – 280 για τις Αποκεντρωμένες Δασικές Υπηρεσίες), προκειμένου να ανταπεξέλθουμε με επιτυχία σε όλες τις παραπάνω προκλήσεις. Για τις εν λόγω θέσεις είχαν ήδη γίνει οι πρώτες απαραίτητες προπαρασκευαστικές ενέργειες για την ύπαρξη και εξασφάλιση των σχετικών πιστώσεων (σχετική η αρ. πρ. ΓΔΟΥΔΥ/147/24.06.2019 εισήγηση της αρμόδιας ΓΔΟΥ του Υπουργείου Εσωτερικών).

Παραμένοντας στη διάθεσή σας, για τις περαιτέρω κοινές ενέργειές μας,

Με ιδιαίτερη εκτίμηση,

Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ & ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

ΚΩΣΤΑΣ ΣΚΡΕΚΑΣ”

Του Αργύρη Δεμερτζή/
ecopress.g